Write on Δευτέρα, 14 Οκτωβρίου 2019 Κατηγορία ΣΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ

Γράφει ο Παναγιώτης Σαββίδης - Δημοσιογράφος

Δεν είναι απλά ένας λόφος από ... γρανίτη. Ένας βράχος -με υψόμετρο 771 μ, που ξεχωρίζει στ’ οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου στη Δράμα. Πρόκειται ουσιαστικά, για ένα αθέατο φρούριο, ένα ... «αεροπλανοφόρο» που στα σωθικά του κρύβει ένα δαιδαλώδες συγκρότημα υπόγειων οχυρώσεων, που κατά τον Β΄ Π.Π. και τη γερμανική επίθεση στην Ελλάδα (6/4/1941) απέτρεψε τους εισβολείς να κάνουν «περίπατο» όπως πίστευαν.

p1

Το συγκρότημα του οχυρού Λίσσε, κατασκευάστηκε την περίοδο 1936 – 1940 στο εσωτερικό κωνοειδούς λόφου που δεσπόζει σε στρατηγικό σημείο στο Ν.Α. τμήμα του οροπεδίου Κάτω Νευροκοπίου. Η θέση του, το επιτρέπει να ελέγχει πλήρως τις οδεύσεις από και προς την ενδοχώρα και συγκεκριμένα την πόλη της Δράμας, μέσω Γρανίτη και των Σερρών, μέσω Κάτω Βροντούς. Για το λόγο αυτό, ο λόφος «771» οχυρώθηκε ήδη αμέσως μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων του 1912 – 1913, και την ενσωμάτωση της περιοχής στον εθνικό κορμό, με την κατασκευή «Οχυρού Ανασχέσεως» μετά από εισήγηση του Ιωάννη Μεταξά, αντισυνταγματάρχη τότε του Μηχανικού και διευθυντή της Β’ Επιτελικής Διευθύνσεως (συνολικά την περίοδο 1914-1916 κατασκευάστηκαν εννέα συγκροτήματα από τη λίμνη Δοϊράνη έως τον ποταμό Νέστο). Η περίπτωση του Λίσσε, είναι η μοναδική στην «Γραμμή Μεταξά», που μέρος της οχύρωσης του Α΄ Π.Π, πέτρινα χαρακώματα κ.α, ενσωματώθηκε στη νεότερη.

P11

Στους πρόποδες του λόφου υπάρχει το μικρό χωριό Οχυρό, το οποίο προπολεμικά ονομαζόταν Λίσσε και έδωσε την ονομασία του στο πολυδαίδαλο συγκρότημα που έχει συνολικό μήκος υπόγειων στοών 1.700 μ. και είναι το μεγαλύτερο αμυντικό συγκρότημα -από τα έξι- στ’ οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου.
Το Λίσσε αποτελείται από πέντε μεγάλα και πέντε μικρότερα στεγανά υπόγεια συγκροτήματα, που περιλαμβάνουν θαλάμους οπλιτών, γραφεία διοίκησης, μαγειρεία, αποθήκες πυρομαχικών και άλλους χώρους που επικοινωνούν μεταξύ τους με στενούς διαδρόμους και καταλήγουν σε πολυβολεία, πυροβολεία, ολμοβολεία, παρατηρητήρια, και άλλα επίγεια αμυντικά έργα του συγκροτήματος. Γύρω από το λόφο υπάρχουν αντιαρματικές τάφροι, ζώνες αντιαρματικών σιδηροπηγμάτων και σκυροδέματος κ.α.

58

Το μέγεθος του έργου είναι δυσθεώρητο, ιδιαίτερα εάν ληφθεί υπόψη ο χρόνος που απαιτήθηκε για την ολοκλήρωσή του, ενώ το κόστος κατασκευής του άγγιξε τα 42.895.800 δρχ (προπολεμικές). Ο στρατιωτικός σχεδιασμός του έργου, όπως συνολικά της «Γραμμής Μεταξά» έγινε από αξιωματικούς του Πεζικού και του Πυροβολικού, ενώ η κατασκευή ανατέθηκε σε αξιωματικούς του Μηχανικού. Ιδιαίτερα σημαντικός υπήρξε ο ρόλος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

P7
«Καρδιά» του Λίσσε είναι το συγκρότημα του «Σταθμού Διοικήσεως» στην κορυφή του λόφου, που σήμερα δεσπόζει επιβλητικός μαρμάρινος σταυρός. Από εδώ διηύθυνε τον αγώνα κατά τη γερμανική επίθεση ο διοικητής του, Ταγματάρχης Γεώργιος Δετοράκης. Το ίδιο συγκρότημα στέγαζε επίσης μία διμοιρία πεζικού, μία όλμων και το μοναδικό αντιαεροπορικό του οχυρού, που διασώζεται σε καλή κατάσταση.

P3

Νότια του Σταθμού Διοικήσεως, εκτείνονται τα δύο συγκροτήματα πυροβολικού, που κατά τη «Μάχη των Οχυρών» (6-10/4/1941) προκάλεσαν σοβαρές απώλειες στον εχθρό. Την οχυρωματική διάταξη συμπληρώνουν έξι ακόμη μικρότερα στεγανά συγκροτήματα (στέγαζαν τις 1η, 2η, 3η, 4η διμοιρίες πεζικού) ενώ στη βάση του λόφου, βρίσκεται το υπόγειο συγκρότημα της «Χελώνης», που κύρια αποστολή του είχε ν’ αποτρέψει την προέλαση των γερμανικών αρμάτων στο οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου, με τα δύο αντιαρματικά πυροβόλα που διέθετε. Όλα τα συγκροτήματα του Λίσσε, επικοινωνούσαν μεταξύ τους με ορύγματα, σκαλισμένα στον γρανιτένιο βράχο, που εντυπωσιάζουν έως σήμερα, καθώς και με οδικό δίκτυο. Ανατολικά του Σταθμού Διοικήσεως, σε χαμηλότερο ύψος, βρίσκονταν τα -μισοερειπωμένα σήμερα- κτίρια στρατωνισμού, δίπλα στα πέτρινα χαρακώματα της οχύρωσης του Α΄ Π.Π.

P4

Η Γερμανική Επίθεση του 1941
Τον Απρίλιο του 1941 με την επιχείρηση Μαρίτα, η Γερμανία επενέβη στρατιωτικά στα Βαλκάνια, προκειμένου να διασώσει το γόητρο του Άξονα λόγω της κατάρρευσης της συμμάχου της Ιταλίας στη σύγκρουσή με την Ελλάδα, αλλά κυρίως και για να καλύψει τα νώτα της ενόψει της επίθεσης κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Την 1/4/1941 η Βουλγαρία προσχώρησε στον Άξονα και 12η Γερμανική Στρατιά υπό τον Στρατάρχη Φον Λιστ, προσέγγισε τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα από την Κερκίνη έως την Ροδόπη.
Η γερμανική επίθεση ξεκίνησε ξημερώματα της Κυριακής 6/4/1941 από δυνάμεις της 72ης Μεραρχίας, με κύριο στόχο την προώθηση επί των κυρίων οδεύσεων που οδηγούσαν προς Δράμα και Σέρρες

Το κύριο βάρος της επίθεσης από τέσσερα γερμανικά τάγματα δέχτηκε το Λίσσε, μαζί με τα παρακείμενα οχυρά Πυραμιδοειδές, Περιθώρι και Μαλιάγκα. Οι γερμανικές δυνάμεις πεζικού υποστηρίζονταν από πυροβόλα εφόδου και πυροβολικό, αλλά δεν είχαν αεροπορική κάλυψη.

Οι λυσσαλέες επιθέσεις των Γερμανών, αποκρούονταν η μία μετά την άλλη. Η φρουρά του Λίσσε αντιστάθηκε με ηρωισμό και αυτοθυσία, αποτρέποντας την κατάληψη του συγκροτήματος από τον εχθρό, που δυνάμεις του είχαν καταφέρει να φτάσουν στα πρώτα σπίτια του χωριού. Ο συνδυασμός πυρών του Λίσσε, και των άλλων οχυρών γύρω από το οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου «ναυάγησε» τα γερμανικά σχέδια για γρήγορη κάθοδο προς Δράμα και Σέρρες, ενώ το αντιαεροπορικό του κατέρριψε εχθρικό βομβαρδιστικό τύπου Dornier, που το πλήρωμά του αιχμαλωτίστηκε στη συνέχεια. Τελικά το Λίσσε δεν καταλήφθηκε, όπως και τα γύρω οχυρά, τα οποία παραδόθηκαν στις 10/4/1941 και αφού η Θεσσαλονίκη είχε καταληφθεί από τον εχθρό.

Μετά την παράδοση οι Γερμανοί θέλησαν να αποσπάσουν μυστικά για την οχύρωση και την άμυνα του Λίσσε από τον διοικητή Ταγματάρχη Γεώργιο Δετοράκη, ο οποίος όμως αρνήθηκε κάθε συνεργασία μαζί τους. Μάλιστα προσπάθησαν να τον δελεάσουν με ... πλούσιο γεύμα συνοδεία κρασιού, αλλά δίχως αποτέλεσμα όμως, όπως μαρτυρεί και σχετική φωτογραφία.

325

O διοικητής της 72ης Μεραρχίας Φιλίπ Μιούλερ Τζέμπχαρτ, μιλώντας στις Σέρρες με τον Αντιστράτηγο Παναγιώτη Δέδε, του είπε : «Τα επιτιθέντα συντάγματα είχον ήδη πείραν διασπάσεως οχυρωμένων γραμμών εκ προηγούμενων εκστρατειών εις τας οποίας είχον λάβει μέρος. Οι Έλληνες όμως φρουροί των οχυρών, ημύνθησαν παρά τα φλογοβόλα και τας χειροβομβίδας, μετά σκληρού φανατισμού, ανάλογον του οποίου δεν είχον συναντήσει οι Γερμανοί στρατιώται εις ουδεμίαν των προηγουμένων εκστρατειών των. Εφ’ όσον και εις ακόμη στρατιώτης ηδύνατο να παραμείνη εις το Οχυρόν του επυροβόλει».

P2

Στο ηρώο του Λίσσε αναγράφονται τα ονόματα των 22 Ελλήνων αξιωματικών και οπλιτών που σκοτώθηκαν στη διάρκεια των μαχών, ενώ δίπλα ακριβώς, Γερμανοί Βετεράνοι της 72ης Μεραρχίας τοποθέτησαν μαρμάρινη πλάκα αφιερωμένη στη μνήμη των δεκάδων συμπατριωτών τους που σκοτώθηκαν κατά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή η οποία αναγράφει : «Εν θλίψει υπέρ των νεκρών. Αναζητώμεν φιλίαν μεταξύ των ζώντων». Στου πρόποδες του λόφου λειτουργεί από τη δεκαετία του 1980 Στρατιωτικό Μουσείο.
Την περίοδο της βουλγαρικής κατοχής (1941-1944) μεγάλο μέρος του συγκροτήματος Λίσσε καταστράφηκε από τις κατοχικές δυνάμεις, με χρήση μεγάλης ποσότητας δυναμίτιδας, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος του συγκροτήματος να αχρηστευτεί. Μετά την απελευθέρωση το 1944 το Λίσσε αποτέλεσε και πάλι «αιχμή» της ελληνικής άμυνας στην περιοχή. Τις δεκαετίες 1960-1970 προχώρησε σε ένα ευρύ σχέδιο ανακατασκευής μέρους των κατεστραμμένων στοών, κατασκευάζοντας παράλληλα νέα συμπληρωματικά αμυντικά έργα, στο ζενίθ του λεγόμενου «Ψυχρού Πολέμου».

59

Το Λίσσε ήταν ενεργό και ενταγμένο στον αμυντικό σχεδιασμό της χώρας έως τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Οι γεωπολιτικές αλλαγές στη Ν.Α. Ευρώπη, η ένταξη της Βουλγαρίας στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. στη συνέχεια, αλλά και η αλλαγή τρόπου της τεχνικής της άμυνας -μια και οι οχυρώσεις θεωρούνται πλέον ξεπερασμένες, οδήγησε στον παροπλισμό της «Γραμμής Μεταξά».

510

Σήμερα από το δαιδαλώδες οχυρό του Λίσσε, μόνο το βορειότερο συγκρότημα (Χελώνη) είναι επισκέψιμο για το κοινό, αφού τα τελευταία χρόνια έχει αξιοποιηθεί από τον δήμο Κάτω Νευροκοπίου, μέσω του διασυνοριακού προγράμματος interreg.

O επισκέπτης μπορεί να δει τους εσωτερικούς χώρους του οχυρού όπως ήταν κατά τον Β΄ Π.Π. (θάλαμος οπλιτών, γραφείο διοικητή και υπασπιστή, το θάλαμο συσκέψεων κλπ), να ενημερωθεί από multimedia εφαρμογές και φωτογραφικές εκθέσεις για την ιστορία του Λίσσε, το χρονικό της μάχης, τον οπλισμό της εποχής κ.α, ενώ μπορεί να βιώσει στιγμές της μάχης, μέσω του συστήματος προσομοίωσης βολών του ψηφιακού πυροβολείου. Για την επίσκεψή σας στο Λίσσε, επικοινωνήστε με τον δήμο Κάτω Νευροκοπίου (Τηλ. : 2523350102) ή το 518 ΤΠ (Τηλ. : 25230 22224).

Στο χωριό Οχυρό επίσης, λειτουργεί μικρό «Πολεμικό και Λαογραφικό Μουσείο». Στο κέντρο του χωριού θα βρείτε παραδοσιακές ταβέρνες με μοναδικά τοπικά εδέσματα, ενώ από ντόπιους παραγωγούς μπορείτε να προμηθευτείτε τις φημισμένες πατάτες Κάτω Νευροκοπίου.

INFO: Την Κυριακή 27/10/2019 Παραμονή του «ΟΧΙ» και της Εθνικής Επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1941, η Agkistro Action -το μοναδικό Γραφείο Εναλλακτικού Τουρισμού στην Ελλάδα που πραγματοποιεί οργανωμένες περιηγήσεις σε πεδία μαχών και εγκαταλειμμένα οχυρά της "Γραμμής Μεταξά" στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα- πραγματοποιεί οργανωμένη εκδρομή – περιήγηση (με αφετηρία τη Θεσσαλονίκη) σ’ ολόκληρο το συγκρότημα του Λίσσε, συνοδεία ιστορικού ερευνητή. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να ταξιδέψουν στο χρόνο και στην ιστορία, να γνωρίσουν και να εξερευνήσουν τα καλά κρυμμένα μυστικά του θρυλικού Λίσσε, της «ναυαρχίδας» της «Γραμμής Μεταξά» στο Κάτω Νευροκόπι Δράμας. Πληροφορίες για το επόμενο Metaxas Line Tour στο http://bit.do/fcEiE.

Write on Πέμπτη, 16 Νοεμβρίου 2017 Κατηγορία ΕΠΙ ΣΚΟΠΟΝ

Γράφει ο Γιώργος Παπαδάκης - Δημοσιογράφος

Η περίπτωση της Κρήτης δεν είναι μοναδική. Γερμανικές μονάδες πολύ μεγαλύτερες μάλιστα ,παρέμειναν οπλισμένες αν και είχαν επισήμως παραδοθεί, στη Νορβηγία, στην Αλσατία όσο και στην Τσεχοσλοβακία, για διάφορους λόγους και με την άδεια των συμμάχων, για πολύ μετά το πέρας του πολέμου.

Η «εκκένωση των ελληνικών νησιών» μόνο ανενόχλητη δεν υπήρξε. Στο διάστημα Ιουνίου –Αυγούστου του 1944 τα συμμαχικά υποβρύχια (και Ελληνικά ασφαλώς) και αεροσκάφη βύθισαν σχεδόν το 80% των υπό γερμανικό έλεγχο σκαφών στο Αιγαίο που δεν ήταν δα και πολλά. Φυσικά μικρές φρουρές που μπορούσαν να φυγαδευτούν με καΐκια δεν αντιμετώπισαν σοβαρό πρόβλημα λόγω του μικρού μεγέθους των πλοιαρίων. Για να εκκενωθούν όμως η Κρήτη , η Ρόδος και η Μήλος έπρεπε να δημιουργηθούν ισχυρές νηοπομπές με μεγάλα πλοία και ικανή συνοδεία, πράγμα αδύνατο με βάση τις δυνατότητες των Γερμανών στη Μεσόγειο τη δεδομένη χρονική στιγμή. Ούτε μεγάλα πλοία διέθεταν σε επάρκεια και ούτε δείγμα πλοίων συνοδείας, ενώ και η Λουφτβάφε είχε εξαφανιστεί από καιρό.

Ειδικά για την Κρήτη οι σύμμαχοι, εν προκειμένω οι Άγγλοι είχαν να «διαχειριστούν» μια εγκλωβισμένη ενισχυμένη γερμανική Μεραρχία με πλήρη οπλισμό, την στιγμή που ο πόλεμος απείχε ακόμη πολύ, ειδικά σε αίμα, από το τέλος του. Μην ξεχνάμε το «ανθρωποβόρρο» ιταλικό μέτωπο που κρατούσε ισχυρά ο στρατάρχης Κέσερλινγκ, ενώ δυτικά οι Γερμανοί κάθε άλλο παρά είχαν εξουδετερωθεί – η σαρωτική επιχείρηση των Αρδεννών που λίγο έλλειψε να ανατρέψει το συμμαχικό μέτωπο ακολούθησε μόλις την Πρωτοχρονιά του 1945.
Με λίγα λόγια οι Βρετανοί ειδικά δεν μπορούσαν να διαθέσουν δυνάμεις στην Κρήτη. Δεν είχαν την δυνατότητα και δεν είχαν λόγους να ματώσουν άλλο για μια εξουδετερωμένη στην πράξη και ανίκανη να προκαλέσει ανατροπές στον πόλεμο εγκλωβισμένη γερμανική φρουρά.

greekisles1945

Για την ίδια αιτία δεν είχαν κανένα μα κανένα λόγο να συγκρουστούν με τον Γερμανικό στρατό στην Ελλάδα, τη στιγμή μάλιστα που αυτός υποχωρούσε και για αυτό ευνόησαν την «αναίμακτη» αποχώρηση του ,γνωρίζοντας πως οι μονάδες αυτές δεν επρόκειτο να βρεθούν απέναντι τους, αλλά απέναντι στον ταχέως επελαύνοντα «Κόκκινο Στρατό». Ποιό «τίμημα της συμφωνίας «περί αμαχητί αποχώρησης»;! ΜΑ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΔΕΝ ΗΘΕΛΑΝ ΝΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΝ ΠΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!

(Όσο για τον "αρχιτέκτονα" του Φύρερ , τον Ναζί... τζέντλμαν Αλμπέρτ Σπέερ, που γλύτωσε την αγχόνη για «τεχνικούς λόγους», στα πολλά αναξιόπιστα που είπε κατόπιν εορτής για λόγους που μόνο αυτός γνώριζε, μάλλον πρέπει να προσθέσουμε και τα περί της «ελληνικής συμφωνίας»).

Η έλλειψη δυνατοτήτων των Βρετανών φάνηκε ξεκάθαρα όταν τα «Δεκεμβριανά» κατέδειξαν την ανεπάρκεια της Βρετανικής δύναμης να ελέγξει το «ελληνικό ζήτημα» όπως προέκυπτε και χρειάστηκε η εσπευσμένη μετακίνηση κρίσιμων μονάδων από το Ιταλικό μέτωπο με αποτέλεσμα για ένα σημαντικό διάστημα οι εκεί επιχειρήσεις να παγώσουν. (Κατέδειξαν επίσης και τον πλήρη αιφνιδιασμό του Φόρειν Όφις που δεν πίστευε πως τα πράγματα στην Ελλάδα, παρά τις ενδείξεις, θα μπορούσαν να οδηγηθούν σε ανοιχτή εμφύλια σύρραξη).
Είναι λοιπόν γνωστό πως ο έλεγχος της εγκλωβισμένης γερμανικής φρουράς ανατέθηκε στους Κρήτες αντάρτες τόσο των ΕΟΕΑ (ΕΟΚ) όσο και του ΕΛΑΣ. Είναι επίσης γνωστό (ή μήπως δεν είναι;) πως ο ΕΛΑΣ Κρήτης ΕΞΑΙΡΕΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΗΣ ΒΑΡΚΙΖΑΣ και διατήρησε τον οπλισμό του επί μακρόν γι αυτόν ακριβώς το λόγο και στο τέλος αφοπλίστηκε - όχι αναίμακτα πάντα, ειδικά στη Δυτική Κρήτη - από τον νεοσυσταθέντα Ελληνικό Στρατό.

Όσο για την τελική συμφωνία παράδοσης του ΜΠΕΝΤΑΚ, ναι είναι γνωστό πως το Ελληνικό αντίτυπο άλλα έγγραφε(περί παράδοσης και στους Έλληνες), όμως ήταν φυσικό οι Βρετανοί που πλέον είχαν υπό την πλήρη ευθύνη τους μερικές χιλιάδες αιχμαλώτους - αυτοί και όχι οι Έλληνες - ενώπιον του Διεθνούς Δικαίου, να δεχτούν να διατηρήσουν οι αιχμάλωτοι τον ατομικό τους οπλισμό έως ότου επιβιβαστούν στα πλοία καθώς ο κίνδυνος πράξεων αντεκδίκησης από τον σκληρά δοκιμασμένο λαό της Κρήτης (και όχι μόνο από τους αντάρτες) ήταν υπαρκτός (ουδείς, πιστεύω, μπορεί να αρνηθεί αυτό το δεδομένο).

Περί του «Σπέρματος ανεξαρτησίας»
Ζιαν Φίλντινγκ ο πλέον φαιδρός και αναποτελεσματικός - και γι αυτό αναξιόπιστος - πράκτορας της SOE στην Κρήτη. Με έγγραφα στην υπηρεσία του προσπαθούσε να αποδώσει την απραξία στην περιοχή ευθύνης του, στη «δειλία και τη φιλαργυρία» των Κρητικών (το δεύτερο επίθετο για να δικαιολογήσει τις λίρες που τσέπωνε). Ποτέ δεν έγινε στην πράξη φίλος (σε αντίθεση με τους άλλους συναδέλφους του)με κανέναν από τους Κρήτες συνεργάτες του.

23473065 1968625720044278 9076585797266435599 n 1

Καπεταν Μπαντουβας, Κρις Γουντχάουζ
Το κίνημα αντίστασης στην Κρήτη οφείλει τα μέγιστα στον καπετάν Μανώλη. Όπως όμως όλοι οι παραδοσιακοί οπλαρχηγοί ,είχε την τάση να «μεγαλοποιεί» τα γεγονότα (π.χ « στη Σύμη σκότωσα πάνω από 200 Γερμανούς» , σ.σ. 24 νεκροί περιλαμβανομένων των 11 αιχμαλωτισμένων - τυφεκισθέντων και περίπου 34 τραυματίες). Σίγουρα ήρθε σε σύγκρουση με τον Γουντχάουζ (ο οποίος πέρα από ικανότατος πράκτορας ήταν και άριστος διπλωμάτης). Δεν μπορούμε όμως να είμαστε βέβαιοι αν ο λόγος ήταν ο αναφερόμενος (περί αυτονομίας) ή κάποιος άλλος ή πολλοί λόγοι ταυτόχρονα σε μια περίοδο όπου πολλά «δεδομένα» έμπαιναν στη σχέση των ανταρτικών ομάδων με τις συμμαχικές αποστολές.

Ο Γουντχάουζ στα πλούσια συγγράμματα του αναφορικά με την Ελλάδα πουθενά δεν κάνει τέτοια αναφορά ούτε αφήνει κάποια υπόνοια. Θα μπορούσε ασφαλώς να το αποκρύπτει, όμως, εμφανίζεται θετικός απέναντι στα ελληνικά αιτήματα για προσάρτηση της Βόρειας Ηπείρου και της Δωδεκανήσου, ενώ δεν παρακάμπτει και την αναφορά για την Κύπρο μιλώντας έστω ψυχρά για «εθνικό πόθο» των Ελλήνων. Το βέβαιο είναι πως ο καπετάν Μπαντουβάς αρνήθηκε να τεθεί απευθείας υπό τις διαταγές του Γουντχάουζ.

Από πουθενά δεν προκύπτει όμως πως η Βρετανία όντως επιχείρησε να «ανεξαρτητοποιήσει» την Κρήτη με ουσιαστικές κινήσεις. Άλλο πράγμα οι «ευσεβείς πόθοι» ενδεχομένως και οι αρλούμπες του Φίλντιγκ και άλλο οι πράξεις.

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Παρασκευή, 25 Αυγούστου 2017 Κατηγορία ΔΙΑΦΟΡΑ

Κείμενο - Φωτογραφίες: Μανόλης Σπανουδάκης

Στο χωριό Κολυμπάρι στο λόφο προς τα Γριμπιλιανά (πάνω ακριβώς από το παλιό Γυμνάσιο-νυν δημοτικό ξενώνα) υπάρχουν τρεις σπηλιές πάνω στο βράχο.
Στο μέρος αυτό ήταν τα Γερμανικά πυροβολεία, που κατασκευάστηκαν από τους Γερμανούς μετά από την κατάληψη της Κρήτης το Μάιο του 1941, για να ελέγχουν το αεροδρόμιο του Μάλεμε και για να ενισχύσουν την αντιαεροπορική άμυνα τους, μιας και από το σημείο εκείνο ήταν το καταλληλότερο στην περιοχή αφού από εκεί μπορεί να ελέγχεται η περιοχή του αεροδρομίου του Μάλεμε, τα χωριά του κάμπου, και το πέλαγος.

Τα πυροβολεία αυτά είναι σπηλιές σκαμμένες μέσα στον ασβεστολιθικό βράχο που κατασκευάστηκαν με αναγκαστική εργασία των κατοίκων της περιοχής.
Από μικρό παιδί έβλεπα τα πυροβολεία και είχα ακούσει την ιστορία τους και το ρόλο που διαδραμάτισαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, αλλά αξιώθηκα μόλις πριν λίγο καιρό να τα επισκεφθώ και να τα φωτογραφήσω, με χίλιες δυσκολίες μιας και δεν υπάρχει πρόσβαση στο συγκεκριμένο σημείο.

21054967 1401243119997148 1318470389359752774 o

Στη στρατιωτική ορολογία πυροβολείο ονομάζεται οποιοδήποτε οχυρωματικό έργο από το οποίο εκτελούνται βολές από ένα ή περισσότερα πυροβόλα. Παλαιότερα λεγόταν κανονιοστάσιο και ορίζονταν ως θέση των κανονιών πάνω στα φρούρια και σε άλλες οχυρωματικές θέσεις. Στη σύγχρονη μόνιμη οχυρωματική τα πυροβολεία αποτελούν συνήθως πύργους ή γοργύρους (χαμηλά ημικυκλικά ή ολοκυκλικά κτίσματα με υπόγεια σήραγγα ή περιφερειακό όρυγμα). Στην "οχυρωματική εκστρατείας" κατασκευάζονται ταχύεργα πυροβολεία με ανασκαφή των γαιών για την προστασία των πυροβολητών από τα εχθρικά πυρά. Για την προκάλυψη του υλικού, από την όψη του εχθρού, χρησιμοποιούνται διάφορα φυσικά επιπροσθήματα π.χ. θάμνοι, συστάδες δένδρων, φυσικές κοιλότητες κ.λπ. ή τεχνητά παρόμοια όπως ειδικά δίκτυα παραλλαγής με τα οποία και καλύπτονται.

21014002 1401243653330428 8667742377477767723 o

Γενικά η θέση τους προσδιορίζεται αφενός από τη σπουδαιότητα του χώρου και το σκοπό κάλυψης, αφετέρου συνδυάζοντας και το μέγιστο δυνατό ορατό τομέα ελέγχου.
Για την οδική επικοινωνία των συγκεκριμένων πυροβολείων που αναφερόμαστε υπήρχε κατασκευασμένο από τους Γερμανούς, μονοπάτι με πέτρες, το οποίο σήμερα έχει σχεδόν ολικά καταστραφεί, ή έχουν φυτρώσει κλαδιά πάνω σε αυτό. Η πρόσβαση σήμερα είναι σχεδόν αδύνατη καθ’ όσον το μονοπάτι έχει αποκοπεί, οι τριγύρω ιδιοκτησίες είναι περιφραγμένες, ενώ ένα υψηλό χωμάτινο πρανές εμποδίζει την είσοδο από το δρόμο του χωριού.

21015753 1401243469997113 9028386982013918827 o

Κάθε είσοδος του πυροβολείου έχει σχεδόν σχήμα ορθογώνιο με άνοιγμα 3-4 μέτρα και ύψος περίπου 2,50 μέτρα , μετά την είσοδο είναι λίγο φαρδύτερο, και ψηλότερο για να χωρά το πυροβόλο και να κάνει την ανάσχεση στις βολές ενώ στη συνέχεια υπάρχει διάδρομος μήκους περίπου 20-25 μέτρων πλάτους 4-5- μέτρων και ύψους 3-4 μέτρων.
Εκεί ήταν εγκατεστημένη η 6η πυροβολαρχία της 834 Μοίρας επάκτιου πυροβολικού του Γερμανικού στρατού ξηράς με 4 πυροβόλα K331 των 105 χιλιοστών γαλλικής προέλευσης. (Τα τρία ήταν εγκατεστημένα στις σπηλιές και το τέταρτο πιθανόν σε ανοιχτό χώρο η σε κάποια εσοχή των βράχων).

21054900 1401243566663770 4782427631973857302 o

Πάνω από τις σπηλιές βόρεια στην άκρη του βράχου υπήρχε παρατηρητήριο που δεν είχε πυροβόλα αλλά πολυβόλα και σίγουρα συσκευές παρατήρησης το οποίο σήμερα είναι σωρός από ερείπια, ενώ νοτιότερα προς το χωριό Γριμπιλιανά υπάρχει τσιμεντένιο πολυβολείο, το οποίο σώζεται σήμερα και έχει γίνει στάβλος από κάτοικο της περιοχής.
Τα πυροβολεία αυτά ήταν επανδρωμένα μέχρι και τον Αύγουστο του 1944, οπότε στα πλαίσια απαγκίστρωσης των γερμανικών δυνάμεων από τη δυτική και ανατολική Κρήτη και σύμπτυξής τους προς την πόλη των Χανίων, μετακινήθηκε η δύναμη τους και εγκαταστάθηκε στη περιοχή του Μάλεμε. Τον επόμενο μήνα μετακινήθηκε σε νέες θέσεις ανατολικότερα προς τη πόλη των Χανίων.

21055845 1401243686663758 642869585804386717 o

Επίσης στο Κολυμβάρι υπήρχε υπόγεια αποθήκη πυρομαχικών κάτω από το κτίριο που είναι απέναντι από τον καταργηθέντα αστυνομικό σταθμό (νυν ιατρείο) και ένα υπόγειο κτίσμα πιθανόν στρατωνισμού πάνω από το γυμνάσιο και κάτω από τα τούνελ των πυροβόλων. Από σχετική έρευνα που έκανα στο διαδίκτυο διαπίστωσα ότι πουθενά δεν έχουν καταχωρηθεί τα Γερμανικά πυροβολεία είτε σαν εγκαταλειμμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις, είτε καταγεγραμμένη απλά η ύπαρξη τους.

21083673 1401243389997121 771057856112835261 o

Κατά την άποψη μου ο Δήμος θα έπρεπε να έχει αναδείξει την περιοχή σαν νεότερο μνημείο της τοπικής μας ιστορίας και αφού επισκευάσει, διανοίξει και καθαρίσει το μονοπάτι και τους γύρω χώρους των πυροβολείων, να συνδέσει το μονοπάτι με τον κεντρικό δρόμο του χωριού, και να κάνει το μέρος επισκέψιμο με αναφορά στην ιστορία τους, και όχι να τα έχει αφήσει αφημένα στη μοίρα τους, ώστε να καταστεί εκτός από πόλος έλξης ντόπιων και ξένων τουριστών και ιστορικό αξιοθέατο αντάξιο της τοπικής ιστορίας μας, κάτι ανάλογο με το καταφύγιο του Πλατανιά.

21032617 1401243773330416 2632586436982513184 n

Ευχαριστώ τον αγαπητό φίλο, ιστορικό ερευνητή, συλλέκτη και ιστοριοδίφη Στυλιανό Τριπαλιτάκη που μου παρείχε τα ιστορικά στοιχεία που αναγράφονται παραπάνω και τις φωτογραφίες των πολυβολείων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κρήτη: Οι άγνωστες γερμανικές οχυρώσεις στην περιοχή της Μεσαράς (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ)

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Τρίτη, 09 Μαΐου 2017 Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ

Επιμέλεια: Γιώργος Λαμπράκης

Η Κρήτη, το νησί που κατακτήθηκε μετά απ' όλα τα ελληνικά εδάφη (Μάιος 1941) ήταν το τελευταίο που απελευθερώθηκε (Μάιος 1945). Κι όχι μόνο αυτό, αλλά τελούσε για μήνες μετά τη συντριβή των χιτλερικών δυνάμεων υπό ένα ιδιότυπο αγγλογερμανικό καθεστώς σε μεγάλο μέρος του. Κατάσταση χωρίς προηγούμενο, αν εξαιρεθούν οι συμμαχικές ζώνες κατοχής στην ίδια τη Γερμανία.

​Στην Κρήτη υπογράφτηκε, πριν από 72 χρόνια, η τελευταία επίσημη πράξη παράδοσης ναζιστικών στρατευμάτων σε όλη της Ευρώπη. Αλλά αυτό και τα παράδοξα παρεπόμενά του δεν ήταν η μόνη ελληνική πρωτοτυπία εκείνων των ημερών. Μια άλλη, που συνήθως διαφεύγει, είναι ότι την ίδια μέρα με την υπογραφή τής άνευ όρων παράδοσης στο Βερολίνο, παρόμοια συμφωνία συναπτόταν και στα Δωδεκάνησα. Μόνο που εκεί τη γερμανική κατοχή διαδεχόταν η αγγλική!

Η συμφωνία παράδοσης των Γερμανών στην Κρήτη υπογράφηκε μόλις το βράδυ στις 9 προς 10 Μαΐου 1945 στη Βίλα Αριάδνη στο Ηράκλειο. Δηλαδή 24ωρα μετά την άνευ όρων παράδοση των χιτλερικών στους συμμάχους (7 - 9 Μαΐου στη Ρεμς και το ίδιο το Βερολίνο). Αρχισε μάλιστα να ισχύει αργότερα. Από τις 10 το πρωί ώρα Γκρίνουιτς της 10ης Μαίου.

vila ariadni

Το κείμενο της παράδοσης
Στη σελ 768 του βιβλίου του ο Γεώργιος Κάββος δημοσιεύει το κείμενο που προφανώς τους έδωσαν οι Βρετανοί και που πιστεύουν ότι είναι αυτό που υπέγραψαν ο Μπέντακ, ο Κίρκμαν και ο Φουντουλάκης.

18301887 10155263643532829 5722980875744046748 n

«Στρατηγείον Συμμαχικών Δυνάμεων
Απόρρητον
Έγγραφον τοπικής παραδόσεως των εν Κρήτη
Γερμανικών και Ιταλικών Δυνάμεων
1. Ο Γερμανός Διοικητής Φρουρίου Κρήτης, δια του παρόντος παραδίδει άνευ όρων απάσας τας υπό την Διοίκησιν ή έλεγχον του δυνάμεις ξηράς, αέρος και θαλάσσης και θέτει άνευ όρων εαυτόν και τας δυνάμεις ταύτας εις την διάθεσιν του Αν. Συμ/κού Δ/τού του Μεσογειακού Θεάτρου επιχειρήσεων.
2. Άπασαι αι υπό την διοίκησιν ή έλεγχον του Γερμανού Διοικητού Φρουράς Κρήτης ένοπλοι δυνάμεις θα καταπαύσουν οιασδήποτε εχθροπραξίας επί της ξηράς, θαλάσσης και εν αέρι κατά την 10ην ώραν Αστεροσκοπείου Γκρήνουιτς της 10ης ημέρας του Μαίου 1945.
Ο Γερμανός Δ/τής Φρουράς Κρήτης αναλαμβάνει να κάμη τας αναλόγους διευθετήσεις πάραυτα.
3. Ο Γερμανός Διοικητής αναλαμβάνει να εκτελέση τας εν τω παραρτήματι τούτο διατασσομένας διαταγάς αι οιασδήποτε περαιτέρω διαταγάς Ανωτ. Συμμάχου Δ/τού του Μεσογειακού Θεάτρου Επιχειρήσεων. Παρακοή εις τας τοιαύτας διαταγάς ή αποτυχία προς συμμόρφωσιν προς ταύτας, θέλει τιμωρηθή σύνωδα των παραδεδειγμένων Νόμων και συνηθειών πολέμου.
4. Το έγγραφον τούτο θέλει τεθή εν ισχύει άμα τη υπογραφή και εν των συνημμένω παραρτήματι διαταγαί θέλουν καταστή εκτελέσιμοι κατά την εν τη άνω παραγράφω προσδιορισθείσαν ημέραν και χρόνον.
4. Το έγγραφον τούτο και αι συνοδευτικαί διαταγαί συνετάχθησαν εις τε την Αγγλικήν, Ελληνικήν και Γερμανικήν γλώσσαν.
Η Αγγλική μετάφρασις είναι το αυθεντικόν κείμενον. Εγειρομένης οιασδήποτε αμφιβολίας ως προς την σημασίαν ή ερμηνείαν η απόφασις του Ανωτάτου Συμμάχου Διοικητού καθίσταται τελειωτική.
6. Το έγγραφον τούτο είναι ανεξάρτητον και ουχί προς ζημίαν και θα υποκατασταθή υπό οιουδήποτε γενικού εγγράφου περί παραδόσεως, επιβαλλομένου υπό ή εκ μέρους των Ηνωμένων Εθνών και εφαρμοστέου επί της Γερμανίας ενόπλων δυνάμεων εν συνόλω.
Γερμανός Διοικητής Ανώτατος Σύμμαχος Αρχηγός
Φρουράς Κρήτης του Μεσογειακού Θεάτρου
Bendhak Επιχειρήσεων
Υποστράτηγος Alexander α.α. Kirkman
Άγγλος Ταξίαρχος
Τόπος: Ηράκλειο Ο Στρατιωτικός Διοικητής Κρήτης
9 Μαΐου 1945 Γ. Φουντουλάκης
ώρα 22.30 Υποστράτηγος”

5188

Οι Γερμανοί παραμένουν οπλισμένοι στην Κρήτη!
Το σύνολο των εγκλωβισμένων κατοχικών δυνάμεων στην Ελλάδα, τον Νοέμβριο του 1944, υπολογίζεται σε 24.000-25.000 Γερμανούς και 10.000 Ιταλούς. Η κύρια δύναμη παρέμεινε στην Κρήτη (περίπου 15.000 Γερμανοί και 5.000 Ιταλοί). Αυτή συμπτύχθηκε στην περιοχή των Χανίων, υπό τον υποστράτηγο Χ. Μπέντακ. Αναπτύχθηκε στην παραλιακή λωρίδα σε μήκος 65 και βάθους 16 χιλ. Η ζώνη αυτή, από τη Γεωργιούπολη μέχρι τα Πλακάλωνα Κισσάμου, ανακηρύχτηκε σε «Οχυρά Θέση Κρήτης». Ηταν πάνοπλη, μόνο αεροπλάνα και πλοία έλειπαν για να είναι μια πλήρης μονάδα τακτικού στρατού.

Το συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής ουδέποτε ασχολήθηκε επιχειρησιακά μαζί της ούτε η κυβέρνηση των Αθηνών. Οι αντάρτικες δυνάμεις στο νησί (ΕΟΚ και κυρίως ο ΕΛΑΣ) μάταια ανέμεναν διαταγές για συγκέντρωση δυνάμεων, ώστε να εκκαθαρίσουν την περιοχή. Αλλά ακόμη και η συγκέντρωσή τους γύρω από την κατεχόμενη περιοχή απαγορευόταν! Καμιά ανταπόκριση δεν έβρισκαν οι προτροπές των ηγετών του ΕΛΑΣ (Σαράφης κ.ά.) για την εκδίωξη των Γερμανικών στρατευμάτων από το νησί. Οι Αγγλοι με πρόσχημα τον φόβο αντιποίνων σε βάρος των Γερμανών από τον ντόπιο πληθυσμό (!) δεν το επέτρεπαν!

«Στις μάχες», γράφει ο ιστορικός Γ. Μαργαρίτης, «αποδείxτηκε ότι οι αντάρτες δεν ήταν σε θέση να απειλήσουν τους ισχυρά εξοπλισμένους και περιχαρακωμένους Γερμανούς. Σε μια απελπισμένη κίνηση έγινε προσπάθεια να οργανωθεί στην Αθήνα (με πρωτοβουλία του ίδιου του γραμματέα του ΚΚΕ, Γιώργη Σιάντου) εκστρατευτικό σώμα του ΕΛΑΣ για την Κρήτη... Οι εκρηκτικές εξελίξεις στην Αθήνα και το ξέσπασμα των Δεκεμβριανών -που προκάλεσαν συγκρούσεις και στην Κρήτη- ακύρωσαν όλα αυτά τα σχέδια».

Εκ των υστέρων προκύπτει ότι για γενικότερους λόγους, που σχετίζονταν με τους υπολογισμούς των Αγγλων για την επόμενη μέρα, μετά την παράδοση της Γερμανίας, ήθελαν τη διατήρησή τους στο «Φρούριο». Βεβαίως, ενδιαφέρονταν και για την τύχη του οπλισμού τους, που δεν έπρεπε να πέσει σε κρητικά χέρια...
Αλλά και όταν φάνηκε ότι οι υπολογισμοί αυτοί και κάποια «αδιανόητη επιχείρηση» του Τσόρτσιλ για τον έλεγχο της μεταπολεμικής κατάστασης στην Ευρώπη δεν ευοδώθηκαν, τους έθεσαν υπό την προστασία τους και τους φυγάδευσαν ουσιαστικά (Ιούνιος - Iούλιος 1945) με πλοία στη Μέση Ανατολή, μαζί με τον οπλισμό τους! Πρόκειται για πρωτοφανή στα χρονικά του πολέμου πράξη. Λες και τους μετέφεραν αλλού για να χρησιμοποιηθούν σε άλλο μέτωπο...

assets LARGE t 420 54506199

​Τα γεγονότα μέσα από αφηγήσεις Κρητών ανταρτών
Μετά τις ραγδαίες εξελίξεις στα μέτωπα του πολέμου τα τέλη Απριλίου 1945, οι Γερμανοί «του Φρουρίου» προσβλέπουν μόνο σε συμφωνία με τους Αγγλους. Την πρώτη βδομάδα του Μαΐου βρίσκονται ήδη σ' επαφή μαζί τους. Η συνέχεια ανήκει στον λοχαγό Γ. Κάββο (παραβρέθηκε ως μέλος της Στρατιωτικής Διοίκησης Κρήτης στην υπογραφή της συμφωνίας):
«Στις 8 Mαΐου 1945 ο Aρχιστράτηγος της Mεσογείου... απέστειλε ταχύπλοο πολεμικό σκάφος στην Kρήτη, με τον Αγγλο Tαξίαρχο Kίρκμαν και ένα μικρό Eπιτελείο, για να διαπραγματευθεί σε συνεργασία με τις Πολιτικές και Στρατιωτικές Aρχές της Kρήτης συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς.
Οταν οι Bρετανοί απεσταλμένοι έφθασαν στο Hράκλειο, εγκαταστάθηκαν στη Bίλα Aριάδνη στην Kνωσό και συναντήθηκαν με τον εκπρόσωπο του Συμμαχικού Στρατηγείου Mέσης Aνατολής Aντ/ρχη Tομ Nταμπάμπιν και άλλους Bρετανούς Aξιωματικούς και με τον Ελληνα Στρατιωτικό Διοικητή Kρήτης Yποστράτηγο Γεώργιο Φουντουλάκη... Αποφασίστηκε να καλέσουν στο Hράκλειο τον διοικητή των Γερμανικών και Iταλικών Δυνάμεων της Oχυράς Θέσεως Xανίων Στρατηγό Xανς Mπέντακ...»
Η συνάντηση έγινε μερικές ώρες αργότερα: «Mόλις μπήκε στη μεγάλη αίθουσα της βίλας Aριάδνη ο Xανς Mπέντακ, επικράτησε απόλυτη σιγή... Xωρίς καμία απολύτως συζήτηση αναγνώστηκαν στα Eλληνικά, Aγγλικά και Γερμανικά οι όροι της συνθηκολογήσεως με τους οποίους συμφώνησε χωρίς αντίρρηση... Πρώτος υπέγραψε ο Γερμανός Yποστράτηγος Xανς Mπέντακ, με τρεμάμενο χέρι, κάτωχρος και συγκινημένος, χωρίς να προφέρει ουδεμία λέξη. Mετά υπέγραψε ο Αγγλος Tαξίαρχος Kίρκμαν και τέλος ο Ελληνας Yποστράτηγος Γεώργιος Φουντουλάκης».
Ετσι, σε πολύ γενικές γραμμές, οι Γερμανοί παραδόθηκαν σε μια μικρή αγγλική δύναμη. Tι επακολούθησε, ως την απομάκρυνσή τους, αφηγείται ο Κρητικός οπλαρχηγός Γ. Φαραγκουλιτάκης, συνεργάτης των Αγγλων: «Αποβιβάσθη ένα Σύνταγμα Πεζικού Εγγλέζικο, το 26ο, στα Χανιά και αρχινήσανε να παραδίδονται τα Γερμανικά στρατεύματα. Το δε τεράστιο οπλισμό τους, τον βαρύ, τον έβαζαν οι Αγγλοι και τον έρριχναν στη θάλασσα ανοικτά, μακρυά από την ξηρά, για να μην τον πάρουνε ο Κρητικός λαός... Οι Αγγλοι διατηρούσαν τους Γερμανούς ενόπλους και μέχρι να τους βάλουνε στα καράβια να φύγουνε, γιατί δεν είχαν εμπιστοσύνη στις ένοπλες (ελληνικές) δυνάμεις που είχαν μαζευτεί γύρω από τα Χανιά.

assets LARGE t 420 54506196

Αχρήστεψαν τον βαρύ οπλισμό
Εγώ πήγα στα Χανιά με τον Ταγματάρχη Α. Ρέντελ και τον Μ. Βρελιανάκη, αλλά άμα συνάντησα πάλι τους πρώτους Γερμανούς στη Σούδα στο λιμάνι και τους μετέφεραν οι Αγγλοι στα αυτοκίνητα επάνω ενόπλους ερώτησα τον Ρέντελ (πρόκειται για τον Αγγλο που είχε συνοδεύσει τον Μπέντακ από τα Χανιά στη βίλα Αριάδνη), γιατί...
-Τα κρατούνε μέχρι να τους διώξουμε με τα καράβια μας, για να μην τους σκο­τώσετε.
Εγώ βλέποντας πως αχρηστεύανε όλο τον οπλισμό και τον πετούσανε στη θάλασσα, έγινα έξω φρενών...»
Για τη συνέχιση της ναζιστικής κατοχής στο νησί μετά την Απελευθέρωση και όσα ακολούθησαν με τη στάση των Αγγλων έχουν διατυπωθεί διάφορα πιθανά και απίθανα σενάρια. Οπως λ.χ. ότι χρησιμοποιήθηκε το «Οχυρό» και το αεροδρόμιο Μάλεμε για τη διαφυγή χιτλερικών στρατηγών κ.ά.

Ο φόβος του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ
Ο αντιναύαρχος Σ. Μανουσογιαννάκης σε μια αναλυτική μελέτη του για το όλο ζήτημα καταλήγει στο συμπέρασμα: Σύμφωνα με τη σχεδίαση των Aγγλων «ήταν επιθυμητές συμφωνίες με Γερμανούς Διοικητές οι οποίοι θα διατηρούσαν το status quo αλλά θα υπήκουαν στις διαταγές τους», αλλά και επειδή ειδικά για την Κρήτη οι Αγγλοι φαίνεται ότι είχαν άλλα σχέδια στην περίπτωση που το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ επικρατούσε στην υπόλοιπη Ελλάδα (τα γεγονότα μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Πελοπόννησο τους είχαν θορυβήσει), τους οδήγησαν στη χρησιμοποίηση των γερμανικών στρατευμάτων που είχαν εγκλωβίσει στην Κρήτη.

Οι Αγγλοι μπροστά σε μια επαπειλούμενη εμφύλια σύρραξη στον Ελλαδικό χώρο που τυχόν οδηγούσε σε ανατροπή του στρατηγικού τους στόχου θα προσπαθούσαν να διασφαλίσουν την παραμονή τους τουλάχιστον στην Κρήτη ώστε να μη χαθεί ολοκληρωτικά η παρουσία τους στην Ανατολική Μεσόγειο και ο έλεγχός της απ’ αυτούς. Γι’ αυτό τον λόγο εξ άλλου και οι προσπάθειές τους για τη δημιουργία αυτονομιστικού κινήματος στο νησί...»

Πηγές:
history.de
ethnos.gr
patris.gr

Write on Πέμπτη, 21 Μαΐου 2015 Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ

Η 21η Μαΐου 1941 ήταν μια κομβική ημέρα για την συνολική έκβαση της Μάχης της Κρήτης, καθώς οι ενισχυμένες γερμανικές δυνάμεις των αλεξιπτωτιστών εκμεταλλευόμενες τα τραγικά λάθη των Βρετανών κατέλαβαν ο αεροδρόμιο Μάλεμε και παρά τα πυκνά πυρά πυροβολικού της 2ης Νεοζηλανδικής Μεραρχίας, κατόρθωσαν να μεταφέρουν, με κανονική προσγείωση των μεταγωγικών αεροσκαφών, ένα ακόμη τάγμα.

Στην περιοχή του αεροδρομίου του Ρεθύμνου, οι συμμαχικές δυνάμεις εκτοξεύουν αντεπιθέσεις με επιτυχία και εκκαθαρίζουν τους αλεξιπτωτιστές, που το απειλούσαν. Στην περιοχή του Ρεθύμνου, το Τάγμα Χωροφυλακής αποκρούει γερμανική επίθεση και ενεργεί αντεπίθεση. Οι απώλειες των Γερμανών είναι σημαντικές, ενώ συλλαμβάνεται αιχμάλωτος και ο Διοικητής του 2ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών, Συνταγματάρχης Στουρμ.

Στον τομέα του Ηρακλείου η πόλη βομβαρδίζεται με σφοδρότητα. Οι Γερμανοί εισχωρούν στην πόλη, αλλά μετά από αντεπίθεση, στην οποία συμμετέχουν και ένοπλοι πολίτες, απωθούνται με πολλές απώλειες.

Αξίζει τέλος να σημειωθεί πως τη νύχτα 21/22 Μαΐου, μοίρα του βρετανικού στόλου βυθίζει ολόκληρη νηοπομπή από πλωτά μέσα, γεμάτα από γερμανικά στρατεύματα, που κατευθύνονται από την ηπειρωτική Ελλάδα για να επέμβουν στη μάχη της Κρήτης. Ανάλογη τύχη έχει και άλλη παρόμοια νηοπομπή, κατά τη νύχτα 22/23 Μαΐου. - ΠΗΓΗ

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter