Write on Πέμπτη, 03 Νοεμβρίου 2016 Κατηγορία ΣΤΡΑΤΟΣ ΞΗΡΑΣ

Βίντεο από τις εκδηλώσεις "ΚΑΛΠΑΚΙΑ 2016" που πραγματοποιήθηκαν στις 27 Οκτωβρίου 2016 στο Καλπάκι Ιωαννίνων.

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Κυριακή, 27 Οκτωβρίου 2019 Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ
Γράφει ο Γιώργος Λαμπράκης

Στις 28 Οκτωβρίου γιορτάζει η Ελλάδα! Για έννοιες ξεχασμένες και καλά κρυμμένες πίσω από τη σκόνη που σηκώνει το ασαφές κυνηγητό μιας χώρας με την ίδια της την ουρά, με την κρίση ταυτότητας που περνάει ο λαός, ο οποίος έχει τεράστιες ευθύνες για το σημερινό αδιέξοδο.

Στις 28 Οκτωβρίου 1940, ολόκληρο το Έθνος έβαλε στην άκρη τα μίση, τα πάθη της εποχής ανέβηκε τα βουνά της Ηπείρου και της Αλβανίας. Η σκληρή και οργανωμένη προετοιμασία που ξεκίνησε με γοργούς ρυθμούς το 1936 από τον Ιωάννη Μεταξά και την τότε στρατιωτική ηγεσία, υπό την απειλή μιας νέας παγκόσμιας σύρραξης, μετρήθηκε και αξιολογήθηκε τελικά στα πεδία των μαχων. Οι Έλληνες προετοιμάστηκαν γι αυτό που ολόκληρη η Ευρώπη έβλεπε ως εφιάλτη από τα μέσα της δεκαετίας του '30 να έρχεται...

Στις 28 Οκτωβρίου 1940 βρέθηκαν στο ίδιο χαράκωμα άνθρωποι που μέχρι και 24 ώρες πριν μπορεί να τους χώριζαν πολλά (σε επίπεδο κοινωνικής τάξης, μορφωτικού επιπέδου, πολιτικών απόψεων) όμως την κρίσιμη στιγμή ενώθηκαν για το καλό της πατρίδας μας. Δεν συνωστίσθηκαν στα βουνά της Αλβανίας, ούτε φαν του χειμερινού τουρισμού ήταν, γιατί μπορεί κάποια στιγμή να το διαβάσουμε κι αυτό...

Αυτούς τους ανθρώπους σκεφτόμαστε και τιμάμε σε κάθε ανάλογη επέτειο, αυτούς τους ήρωες που έπεσαν στα πεδία των μαχών, που λαβώθηκαν στην ψυχή και στο σώμα και τους πολεμιστές της Αλβανίας που ανοίγουν της παρελάσεις, άλλοι με ένα πόδι ή σε αναπηρικά αμαξίδια, το ίδιο περήφανοι όμως όπως και τότε... Οι  - λίγοι πλέον εν ζωή - βετεράνοι πολεμιστές του '40 θα πρέπει να αποτελούν παράδειγμα έμπνευσης, θάρρους και αυταπάρνησης.

Στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, οι άνδρες και οι γυναίκες των Ενόπλων Δυνάμεων αξίζουν το πιο ζεστό χειροκρότημα. Το τελευταίο διάστημα (και όχι μόνο) έδειξαν μέσα από τις ασκήσεις και τις ρεαλιστικές εκπαιδευτικές τους δραστηριότητες πως υπάρχει μια άλλη Ελλάδα.
Ας τους τιμήσουμε όπως πρέπει...

Δείτε στο παρακάτω βίντεο, από το National Geographic, την Εποποιία του 1940-1941, ανεβείτε με τους στρατιώτες στα κακοτράχαλα χιονισμένα βουνά και γνωρίστε τις χρυσές σελίδες δόξας των ελληνικών όπλων:

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Τετάρτη, 24 Φεβρουαρίου 2016 Κατηγορία ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

 

 

Απόσπασμα από το ημερολόγιο του Giovanni Roba, ανθυπολοχαγού του 2ου Τάγματοςτου 41ου Συντάγματος Πεζικού «Modena»:
«14 Ιανουαρίου 1941. Κλεισμένοι σε ένα βρώμικο δωμάτιο, ένα μακάβριο και τρομακτικό θέαμα, εμφανίζεται στα έκπληκτα μάτια μας. Το δωματιάκι είναι γεμάτο από τραυματισμένους ή άρρωστους αιχμαλώτους. Ξαπλωμένα ανάσκελα στο γυμνό πάτωμα, εγκαταλειμμένα και μόνα τους, εκείνα τα ακρωτηριασμένα σώματα κακοποιημένα από τα τραύματα της γάγγραινας κείτονται ανάμεσα στα σκουπίδια, χωρίς καμία βοήθεια, μην μπορώντας να κινηθούν...

Μαστιζόμενη από τη δίψα, το κρύο, τον πόνο, εκείνη η ανθρώπινη μάζα σε αποσύνθεση, ανυψώνει εν χορώ στον ουρανό ένα παράπονο που σου ξεσχίζει τη ψυχή. Μερικοί ζητούν την μητέρα τους. Άλλοι παραληρούν. Αδύναμος να κάνω κάτι, επιθεωρώ εκείνα τα άθλια σώματα...Μερικοί με αναγνωρίζουν. Με φωνάζουν. Δεν μου μένει να κάνω τίποτε άλλο από το να ανάψω τα λίγα τσιγάρα που μου έχουν μείνει και να τα χαρίσω στους λιγότερο τραυματισμένους αλλά τα τσιγάρα γρήγορα σβήνουν σε εκείνα τα χείλη που ψήνονται από τον πυρετό...Εδώ, περισσότερο από το μέτωπο, ο πόλεμος μου εμφανίζεται με όλη του τη τραγικότητα».

Το μικρό απόσπασμα από το έξοχο βιβλίο του Ιταλού ιστορικού Giorgio Rizzo «Ο Πικρός Πόλεμος – Η Ελληνοϊταλική Σύγκρουση 1940-41» καταδεικνύει τη φρίκη του πολέμου· κάθε πολέμου. Ο Giorgio Rizzo, ένας ακούραστος και παθιασμένος ερευνητής, φέρνει στην επιφάνεια πολλές άγνωστες πτυχές της σύγκρουσης αυτής:

Ανασύρει από την αχλή του χρόνου ημερολόγια φασιστών αξιωματούχων και Ιταλών στρατιωτών, μελετά εξονυχιστικά μέρα προς μέρα τα γεγονότα και την κατασκευή των αιτίων που οδήγησαν στην εισβολή, ξεσκεπάζει τις ψευδαισθήσεις της φασιστικής κυβέρνησης για μία εύκολη νίκη κατασκευάζοντας ένα λεπτομερές χρονολόγιο από την αρχή του πολέμου ως την πτώση της Κρήτης, εστιάζει στους αμείλικτους αριθμούς των νεκρών, των τραυματιών και των αιχμαλώτων, τη δράση της αεροπορίας και του ναυτικού, τους ψυχολογικούς και ηθικούς παράγοντες που επέδρασαν στον πόλεμο αυτό, τα αισθήματα των Ελλήνων και των Ιταλών στρατιωτών, τη σύγκριση ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων και αναλύσεων μεταξύ των δύο πλευρών.

Οι Εκδόσεις Historical Quest μετέφρασαν από την ιταλική στην ελληνική το βιβλίο του Giorgio Rizzo «Grecia-La Guerra Subdola» το οποίο έχει ήδη εκδοθεί στην Ιταλία από το ινστιτούτο ιστορικών ερευνών ΙSTLIB του (Pordenone) Πορντενόνε. Η ακριβής μετάφραση του τίτλου στην ελληνική είναι «Ελλάδα – Ο Ύπουλος Πόλεμος». Όμως, ο τίτλος που επιλέχθηκε για την ελληνική έκδοση «Ο Πικρός Πόλεμος – Η Ελληνοϊταλική Σύγκρουση 1940-41» ίσως αναδεικνύει μία άλλη πλευρά αυτού του πολυσήμαντου γεγονότος· την πικρία και την αμηχανία που προκάλεσε ο πόλεμος αυτός σε Έλληνες και Ιταλούς, δύο λαούς, με μακροχρόνιους δεσμούς και πολιτισμική συγγένεια...

Η έκδοση του βιβλίου αυτού στην ελληνική γλώσσα φιλοδοξεί να ανοίξει ακόμη ένα παράθυρο στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό από το οποίο μπορεί να δει πιο καθαρά πως είδαν τότε οι Ιταλοί τον πόλεμο με την Ελλάδα και τον τρόπο με τον οποίο τον μελετούν, τον κατανοούν και τον προσεγγίζουν σήμερα. Πλαισιώνεται από πλούσιο φωτογραφικό υλικό που προέρχεται τόσο από ελληνικά όσο και ιταλικά αρχεία.

Τίτλος: Ο ΠΙΚΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ – Η ΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ 1940-41

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ

Συγγραφέας: Giorgio Rizzo / Μετάφραση: Μιχάλης Παπαποστόλου

Εκδόσεις Historical Quest: Χρυσηΐδος 66, Ίλιον, Αθήνα, ΤΚ. 131 22

Τηλ: 210 26 11 832

Kεντρική Διάθεση: Χρυσηΐδος 66, Ίλιον, Αθήνα, ΤΚ. 114 72

ΣΕΙΡΑ: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Υπεύθυνος 'Έκδοσης: Γιάννης Χρονόπουλος

Επιμέλεια Έκδοσης: Γιάννης Χρονόπουλος

Σελίδες: 430, χαρτί chamois 85 gr, 64 ασπρόμαυρες και 20 έγχρωμες εικόνες.

Αρχική Τιμή: 18,80 €

Διαστάσεις: 17x24

ISBN: 978-618-5088-05-7

Έτος Έκδοσης: Αθήνα, Οκτώβριος 2014

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Τρίτη, 17 Νοεμβρίου 2015 Κατηγορία ΕΠΙ ΣΚΟΠΟΝ
Γράφει ο Γιώργος Λαμπράκης

Ζητώ συγνώμη για τον ... προβοκατόρικο τίτλο, αλλά έτσι (δυστυχώς) έχει περισσότερες ελπίδες να διαβαστεί το κείμενο. Αποδεδειγμένο αυτό που σας λέω... Αν έλεγα περί ηρώων, θυσιών και τα λοιπά, λίγοι θα έμπαιναν στον κόπο να το "κλικάρουν".

Σήμερα, 17 Νοέμβρη 2015, η χώρα εορτάζει την επέτειο του Πολυτεχνείου. Γιορτάζει την εξέγερση των φοιτητών το 1973 ενάντια στην Δικτατορία των Συνταγματαρχών και τα λοιπά. Και μπράβο της! Τα σχολεία μάλιστα, λειτούργησαν μέχρι τις 10 το πρωί, συμβάλλοντας και αυτά στον εορτασμό της επετείου. Η φράση "μπαμπά αύριο δεν κάνουμε σχολείο γιατί θα τιμήσουμε τους φοιτητές που πάτησαν τα τανκς στο πολυτεχνείο", νομίζω πως ακούστηκε χθες σε πολλά σπίτια, από τους μικρούς μαθητές. Καλά κάνει η Πολιτεία και έχει θεσμοθετήσει εορταστικές εκδηλώσεις για τη μέρα αυτή.

Ονόματα όπως της Μ. Δαμανάκη, του Χρ. Παπουτσή, του Κ. Λαλιώτη και τόσων άλλων "πρωταγωνιστών" των γεγονότων του '73, συνέχισαν να κυριαρχούν στην πολιτική (πλέον) ζωή τις δεκαετίες που ακολούθησαν. Ποιος δεν τους ξέρει; "Ποιος δεν ξέρει την Γενιά του Πολυτεχνείου;"

Πάμε να δούμε όμως τη διαφορά...

Λιγότερο από ένα χρόνο μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, κάποιοι άλλοι Έλληνες στάθηκαν κι αυτοί μπροστά στα τανκς. Ήταν οι Ελδυκάριοι, οι Καταδρομείς και οι Εθνοφρουροί στη Κύπρο. Ιούλιος του '74 ήταν, όταν ο Αττίλας εισέβαλλε στη Κύπρο. Στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ τον Άυγουστο κατά τη διάρκεια του δεύτερου γύρου της εισβολής, αναβίωσαν οι Θερμοπύλες και το Μανιάκι. Τους τιμάμε αυτούς;

Ονόματα όπως ο Σταυρουρόπουλος, ο Μπούτος, ο Καλμπουρτζής, ο Κουρούπης, ο Κατσάνης, ο Μπικάκης, ο Σερέτης, ο Καβακιώτης, ο Παπαμελετίου, ο Μανουράς και ο Αντωνίου μας λένε κάτι; Στοιχηματίζω πως αν πάμε τώρα έξω από ένα σχολείο και ρωτήσουμε 100 μαθητές, ΚΑΝΕΙΣ δεν τους ξέρει. Οι περισσότεροι θα υποθέσουν πως η παραπάνω "ενδεκάδα" είναι ποδοσφαιρική (εδώ κολλάει ο τίτλος του άρθρου), απλά της εποχής που δεν πρόλαβαν!

Θέλετε να βάλουμε πιο ... δύσκολα; Αυξεντίου, Καραολής, Παλληκαρίδης, Δημητρίου κ.α... Έπεσαν με τη λέξη Ελλάδα και το όραμα της Ένωσις στα χείλη... Πόσοι στη Μητροπολιτική Ελλάδα τους τιμούν; Αντίθετα, όσοι ... "έψαχναν" τις Μονάδες τους και όσοι δήλωσαν πως νοιώθουν περισσότερο ... Σύριοι (!) παρά Έλληνες, έφτασαν μέχρι τα ύπατα αξιώματα...

Ας αφήσουμε τη Κύπρο, πάμε στα γεγονότα του 1940 - 1941. Πόσοι έχουν μάθει για τον Δαβάκη, τον Κασλά, τον Μητραλέξη, τον Μπαρδαβίλια, τον Βερσή, τον Βαλκανά, τον Κωστάκη, τον Καλλίνο, τον Τζουλάκη; Ποια σχολεία μιλούν για τους 7.000 άταφους νεκρούς Έλληνες στρατιώτες που παραμένουν στην Αλβανία; Ποιες ιδιαίτερες εκδηλώσεις γίνονται στη Κρήτη (για παράδειγμα) για να τιμηθεί η ομώνυμη Μάχη; Καλύτερα την γιορτάζουν οι Νεοζηλανδοί, οι Αυστραλοί και οι ... Μαορί από εμάς που προσβάλουμε τα μνημεία και την ιστορία μας!

Τα παραδείγματα είναι πολλά... Η ιστορία μας, πλούσια και ένδοξη. Οι περιπτώσεις Ελλήνων που έπεσαν για την Πατρίδα αμέτρητες.

Αυτούς πότε θα τους τιμήσουμε όπως πρέπει; Σε ποια σχολειά θα ακουστούν τα ονόματά τους;

 

Σημείωση: Αν μπείτε στον κόπο να "κλικάρετε" τα ονόματα που αναγράφονται παραπάνω, θα δείτε χαρακτηριστικά ρεπορτάζ και αναφορές του defenceline.gr.

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Παρασκευή, 30 Οκτωβρίου 2015 Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ
 Έρευνα - Επιμέλεια: Μαρία Γιαμπουλάκη

Μέρες σαν και αυτές αποδίδουμε φόρο τιμής και θυμόμαστε τους αγωνιστές που με απαράμιλλη αυτοθυσία και γενναιότητα πολέμησαν και αντιστάθηκαν στον εισβολέα. Παρελάσεις σε κεντρικές αλλά και αποκεντρωμένες πόλεις της χώρας, σχολικές εορτές, καταθέσεις στεφάνων στα ιστορικά μνημεία είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής που μπορούμε να αποδώσουμε στους αγωνιστές του έπους του '40. Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 ξεκίνησε ο Ελληνοιταλικός πόλεμος. Οι Ιταλοί επιτέθηκαν από τα ελληνοαλβανικά σύνορα. Ο Ελληνικός στρατός με λίγα πολεμικά μέσα αλλά με ακατάβλητο θάρρος κατόρθωσε και νίκησε τον καλά εξοπλισμένο Ιταλικό στρατό.

Μέσα από την έρευνα, το defenceline.gr επιχειρεί να συγκεντρώσει τα ιστορικά στοιχεία και να προβάλλει τη μεγάλη συμβολή στο Αλβανικό Μέτωπο της 5ης (V) Μεραρχίας Κρητών.

Η V Μεραρχία Κρήτης συγκροτήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1912. Έλαβε μέρος σε όλους τους εθνικούς πολέμους που έγιναν από το 1912 μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, στον Α' Βαλκανικό πόλεμο (1912-13), στον Β΄ Βαλκανικό πόλεμο (1913), στον Α΄ Παγκόσµιο πόλεµο (1914-18), στη Μικρασιατική εκστρατεία (1919 - 1922) και στον Ελληνο - Ιταλικό πόλεµο (1940 - 1941). Έµβληµα της Μεραρχίας είναι ο Μινωικός Ταύρος µε τη φράση "ΕΠΙΚΡΑΤΕΕΙΝ ή ΑΠΟΛΛΥΣΘΑΙ".

Οι δυνάμεις που συγκροτούσαν την V Μεραρχία και η μεταφορά στο Μέτωπο

Η V Μεραρχία, που μετέβη στο Αλβανικό Μέτωπο, αποτελούνταν από το 14ο (με έδρα τα Χανιά), το 43ο (με έδρα το Ηράκλειο) και το 44ο (με έδρα το Ρέθυμνο) Συντάγματα Πεζικού, το V Σύνταγμα πυροβολικού της Σούδας, το Λόχο Σκαπανέων και Διαβιβαστών, το Στρατιωτικό Νοσοκομείο Χανίων και άλλους σχηματισμούς. Λίγο καιρό αργότερα, τον Απρίλιο του 1941, στη δύναμη της V Μεραρχίας προστέθηκαν και 3000 Κρήτες που μόλις είχαν ολοκληρώσει τη βασική τους εκπαίδευση.

Μέχρι την 6η Νοεμβρίου 1940, είχε ολοκληρωθεί η προσέλευση των εφέδρων. Από τις 18 έως 25 Νοεμβρίου η V Μεραρχία μεταφέρθηκε στη Μακεδονία. Συνολικά μεταφέρθηκαν 566 αξιωματικοί, 18.662 οπλίτες, 687 υποζύγια και 81 οχήματα. Από τις 29 Ιανουαρίου έως τις 12 Απριλίου 1941 η V Μεραρχία Κρήτης έδωσε πεισματώδεις μάχες.

3 v merarxia kriton

Στρατιώτες 5ης Μεραρχίας. Όρθιοι: Μακρυγιάννης Αριστείδης, Κισσαμιτάκης Μανώλης, Γιακουμιδάκης Κων/νος, Καθήμενοι: Γιουλούντας Μιχάλης, Παναγιωτάκης Βαγγέλης Αγγελιδάκης Κων/νος

Η νικηφόρα προέλαση των ελληνικών δυνάμεων στο αλβανικό έδαφος είχε ως αποτέλεσμα τις διαδοχικές καταλήψεις μέχρι τον Δεκέμβριο του 1940 της Κορυτσάς, του Πόγραδετς, της Πρεμετής, των Αγίων Σαράντα, του Αργυροκάστρου, το Δέλβινο και της Χειμάρας.
«Ο αντίλαλος της νίκης στάθηκε παγκόσμιος και τεράστιος. Το καταματωμένο κορμί της Ελλάδας ντύθηκε τον αστραφτερό μανδύα της δόξας, μιας δόξας που δεν είχε γνωρίσει ούτε στα μεγαλύτερα κορυφώματα της ιστορίας της» (Σπ. Μελάς).

Η δράση της V Μεραρχίας στο Αλβανικό Μέτωπο

Ο ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας Γιώργος Παναγιωτάκης στο ένθετο Ιστορικά της εφημερίδας «Πατρίς», το 2009 συγκέντρωσε μέσα σε λίγες σελίδες την ιστορία της V Μεραρχίας Κρήτης στα βουνά της Αλβανίας. Στο ένθετο αυτό, κατεγράφησαν και τα λόγια του στρατιώτη Βαρθολομαίου Στικτάκη, που μας μεταφέρουν τη γενναία στάση των αγωνιστών. «Μην ανησυχείτε για εμένα, είμαι καλά και δεν σας το κρύβω ότι το διασκεδάζω με την ψυχή μου καθώς βλέπω τους Ιταλιάνους να το βάζουν στα πόδια σαν τους λαγούς».

Η V Μεραρχία αντιμετώπισε πολλές κακουχίες, συμμετείχε σε πολλές μάχες και κατέγραψε αιματηρές θυσίες στο βιβλίο της ιστορίας της. Από το δημοσίευμα του Γιώργου Ι. Ζωγραφάκη, ο οποίος επιμελείται και επεξεργάζεται την προσωπική μαρτυρία του Κρητικού μαχητή Δημήτρη Λεμονάκη από το Ζαρό μεταφέρουμε αυτούσια του λόγια του αγωνιστή όπως τα κατέγραψε στο τετράδιο του: « μας έτρωγε η ψείρα, η παγοπληξία, η αϋπνία, οι εκρήξεις των βομβών, οι όλμοι σαν χαλάζι, [...] χαλάζι χειροβομβίδων, αεροπορία βομβαρδισμών, δια βροχής βρεγμένοι, αποβιταμίνωση, τροφή (εννοώντας την έλλειψη τροφής και την πρόκληση αβιταμίνωσης εξαιτίας της έλλειψης αυτής)». Για τους Κρήτες μαχητές το πολικό ψύχος ήταν ακόμα δυσκολότερο μιας και προέρχονται από το θερμότερο κλίμα της Κρήτης. Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, το κρύο που μερικές φορές έπεφτε κάτω από -20 βαθμούς Κελσίου έκρυβαν έναν ακόμα επικίνδυνο εχθρό, τα κρυοπαγήματα. Κρυοπαγήματα που στις χειρότερες περιπτώσεις οδηγούσαν στον ακρωτηριασμό.

2 v merarxia kriton

Οι μάχες

Στη σειρά Ημερολόγια Πολέμου (Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών), που έχουν επιμεληθεί ο Αλέξης Καλοκαιρινός και ο Κωστής Μαμαλάκης υπάρχει το ημερολόγιο «Γεώργιος Ιωάννου Κάββος» το οποίο μας δίνει χρήσιμο και πολύτιμο υλικό για τη δράση της V Μεραρχίας στο αλβανικό μέτωπο.

Στις 20 Ιανουαρίου η V Μεραρχία Κρήτης, που ως τότε παρέμενε στα μετόπισθεν ως εφεδρεία, διατέθηκε στο Β' Σώμα Στρατού για να ενισχύσει τις επιχειρήσεις του στην περιοχή του Τεπελενίου και μετακινήθηκε στην πρώτη γραμμή του αλβανικού μετώπου. Στις 29 Ιανουαρίου 1941 η V Μεραρχία πήρε μέρος στον αγώνα καλύπτοντας τον τομέα Κλεισούρας – Τρεπεσίνας. Διαβιώνουν σε υψόμετρο 1200-1500 μέτρα με συνεχείς χιονοθύελλες, βάρβαρες αεροπορικές επιθέσεις και μη κατάλληλα εξοπλισμένοι.

Το πενθήμερο 13 έως 18 Φεβρουαρίου πέρασε με συνεχείς επιθέσεις και αντεπιθέσεις στην οροσειρά Πούντα Νορντ. Στις 15 Φεβρουαρίου, το 43ο και 44ο Σύνταγμα Πεζικού της V Μεραρχίας κατάφεραν με σκληρό αγώνα και εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες να παγιώσουν τις θέσεις τους στη γραμμή Μετζγκοράνι-Πούντα- κορυφή 1647- κορυφή 1260-κορυφή 1178 - κορυφή 1308 – κορυφή 1812 - Άρτζα ντι Μέτζο της οροσειράς Τρεμπεσίνα.

1 v merarxia kriton

Εαρινή επίθεση των Ιταλών

Η εαρινή επίθεση των Ιταλών ξεκίνησε στις 9/3/41, κράτησε 17 μέρες και την παρακολούθησε ο ίδιος ο Μουσολίνι. Στο κείμενο του ο Αντ/γος ε.α. Νικόλαος Κολόμβας περιγράφει αναλυτικά την εαρινή επίθεση των Ιταλών. Η V Μεραρχία βρίσκεται στο Πούντα Νορντ. Η τοποθεσία σφυροκοπείται για μέρες και μικρής κλίμακας εχθρικές επιθέσεις αποκρούσθηκαν. Στις 12/3/41 οι βολές πυροβολικού συνεχίσθηκαν όλο το 24ώρο. Παρόμοιο το σκηνικό και τις μέρες που ακολούθησαν έως την 15η Μαρτίου όπου ήταν η μέρα που επισφράγισε την παταγώδη αποτυχία που σημείωσε η «Εαρινή Επίθεση» των Ιταλών και οδήγησε βαθμιαία στην αναστολή των επιχειρήσεων. Στη συνέχεια ακολούθησε ανάπαυλα τριών ημερών και κατόπιν ανακατανομή δυνάμεων. Η V Μεραρχία τοποθετήθηκε από Χ. Αρτζα ντι Μέτζο μέχρι το Πούντα Νορντ – αυχένας Μετζγκοράνης. Από τις 19/3/1941 ο αγώνας ξανάρχισε και διήρκεσε έως την 25η Μαρτίου 1941 όπου και έληξε η περιβόητη Εαρινή Ιταλική Επίθεση. Συνολικά οι απώλειες των Ελλήνων από την Εαρινή επίθεση ήταν 47 αξιωματικοί και 1196 οπλίτες νεκροί, 144 αξιωματικοί και 3872 οπλίτες τραυματίες. Οι απώλειες των Ιταλών ήταν 11800 νεκροί και τραυματίες, ενώ ο αριθμός των Ιταλών αιχμαλώτων από τις 7/1/41 έως το τέλος Μαρτίου ανήλθε σε 189 αξιωματικούς και 7645 οπλίτες.

Στο σύνολο του αγώνα οι απώλειες για τους Κρήτες έφτασαν τους 1141 νεκρούς, 2025 τραυματίες, 2553 παγόπληκτους και 434 με διάφορα νοσήματα.

Οι Ιταλοί τα βρήκαν τόσο σκούρα με τη V Μεραρχία Κρήτης, που έφτασαν στο σημείο να τυπώσουν προκηρύξεις απευθυνόμενοι στους Κρήτες και να τους παροτρύνουν να εγκαταλείψουν το πεδίο της μάχης και να επιστρέψουν στη πατρίδα τους. Μεταξύ άλλων στην προκήρυξη έταζαν χρηματικό αντίτιμο προκειμένου να διευκολύνουν την αποχώρησή τους. Δεν χρειάζεται βέβαια να αναφερθεί ότι οι Κρήτες δεν έφυγαν και αγωνίστηκαν με απαράμιλλο θάρρος.

pyroboliko

Η συνθηκολόγηση, η επιστροφή, ο επίλογος
Αρχές Απριλίου το ηθικό των Κρητών παραμένει υψηλό και είναι αποφασισμένοι να δώσουν τη ζωή τους για την πατρίδα. Στο ημερολόγιο του Γεωργίου Κάββου σημειώνει χαρακτηριστικά: «Σάββατο 5 Απριλίου [...] Είμεθα όλοι αποφασισμένοι πάση θυσία να κρατήσωμεν το υψωμα και με 25 αξιωματικούς και 10000 οπλίτας... Κυριακή 6 Απριλίου Σήμερον εις τα 5.30 η Γερμανία επετέθη κατά της Ελλάδος και Σερβίας. Η Ελλάς όμως θα ζήση. Ζήτω η Πατρίς». Στις 6/4/41 οι Γερμανοί επιτέθηκαν σε Μακεδονία και Θράκη. Η οχυρωματική γραμμή Μεταξά στην Ανατολική Μακεδονία άντεξε τους σφοδρούς γερμανικούς κανονιοβολισμούς. Στις 12 Απριλίου, εκδίδεται διαταγή σύμπτυξης της μαχόμενης στο αλβανικό μέτωπο στρατιάς.

Από τις 13 Απριλίου αρχίζει η σύμπτυξη, «η άδοξη αποχώρησης του στρατού της Αλβανίας», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά στο τετράδιο του ο αγωνιστής Δημήτρης Λεμονάκης από το Ζαρό. Λίγες μέρες αργότερα, στις 20 Απριλίου 1941 ο Στρατηγός Τσολάκογλου υπογράφει τη Συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς. 3 μέρες αργότερα η V Μεραρχία βρίσκεται έξω από τα Γιάννενα. Παραδίδουν τον οπλισμό τους και τα υλικά διαβιβάσεων και οδεύουν προς Άρτα, Πρέβεζα και Ναύπακτο. Το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου φτάνουν στην Πελοπόννησο. Μικρός αριθμός αγωνιστών με μεγάλο κίνδυνο καταφέρνει να φτάσει στην Κρήτη που ετοιμάζεται να δεχτεί τη μεγάλη αερεπίθεση στην οποία επίσης συμμετέχει και ενώνεται με τα συμμαχικά στρατεύμετα.

Μερικές χιλιάδες Κρητικοί μαχητές φτάνουν στην Αθήνα και πιέζουν για να κατέβουν στην Κρήτη. Το Ζάππειο και ο Εθνικός Κήπος «μετατρέπεται» σε χώρο φιλοξενίας, κοιμούνται στο γρασίδι, αντίσκηνα ή κουβέρτες δεν υπήρχαν ούτε για δείγμα. Αρχές Ιουλίου 1941, η Κατοχική κυβέρνηση διοργανώνει συσσίτιο στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Ένα συσσίτιο... παγίδα! Την ώρα του συσσιτίου γίνεται μπλόκο από Ιταλούς και Γερμανούς, το οποίο και οδηγεί στη σύλληψη 1300 περίπου Κρητών, τους οποίους και οδήγησαν σε στρατόπεδο στο αεροδρόμιο της Λάρισας. 500 Κρητικοί περίπου κατάφεραν να ξεφύγουν.
Ο επικεφαλής της Μεραρχίας Υποστράτηγος Γεώργιος Παπαστεργίου, που τις τελευταίες μέρες είχε αντικατασταθεί, δολοφονήθηκε μπροστά στα μάτια των Υπουργών Υγείας και Δασών της Σερβίας.
Η V Μεραρχία μετά τη Μάχη της Κρήτης δεν θα συγκροτηθεί ξανά. Θα διατηρηθεί μόνο το Τάγμα των Ευζώνων ως τιμητική ανακτορική φρουρά με συμβολικό και μόνο χαρακτήρα.

Πηγές:
-Ημερολόγια Πολέμου. Γεώργιος Ιωάννου Κάββος. (2013). Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Επιμ.: Α. Καλοκαιρινός, Κ. Μαμαλάκης.
-Ένθετο ΙΣΤΟΡΙΚΑ, της εφημερίδας «Πατρίς»: Οι Κρήτες μαχητές στα βουνά της Αλβανίας, από τον ιστορικό ερευνητή και συγγραφέα Γεώργιο Παναγιωτάκη
-V Μεραρχία Κρητών, Ενημερωτικός Οδηγός Μετατιθέμενων Στελεχών στη Ν. Κρήτη (2010). Γενικό Επιτελείο Στρατού
-Η προσωπική μαρτυρία ενός Κρητικού μαχητή, του Δημήτρη Λεμονάκη από το Ζαρό, για τα γεγονότα του πολέμου του 1940-41, στην Αλβανία. Eπεξεργασία, σχολιασμός από τον συγγραφέα Γιώργο Ι. Ζωγραφάκη.

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθήστε μας στο twitter