Γράφει ο Νατσιός Δημήτρης, δάσκαλος-Κιλκίς
Έλα, της θάλασσας θεριό
και του πελάγου μπόρα,
το φοβερό σκουπιδαριό,
να διώξεις απ’ τη Χώρα!
Ν. Γκάτσος
Ο κ. υπουργός της πάλαι ποτέ Εθνικής και νυν νεοταξικής Παιδείας, δεν υπηρέτησε την στρατιωτική του θητεία. Σύμφωνα με το “Πρώτο Θέμα”, όταν ο Κώστας Γαβρόγλου έφτασε σε ηλικία 24 ετών, το 1971, και κλήθηκε να υπηρετήσει στον Ελληνικό Στρατό για μια θητεία μόλις οκτώ μηνών, προτίμησε να την εξαγοράσει ώστε να συνεχίσει τις σπουδές του στα καλύτερα πανεπιστήμια της Βρετανίας και των ΗΠΑ. (Λόγω της εκ της Πόλης καταγωγής του). Τώρα υπεραμύνεται της θητείας.... Ο Καραϊσκάκης, ο Αχιλλέας της Ρούμελης, και όλοι οι νέοι και αρχαίοι καπεταναίοι του Γένους, στους αρνητές στράτευσης, εφάρμοζαν κάτι περίεργες και “σκοταδιστκές πρακτικές”, ως θα έλεγε μια προοδευτική συνιστώσα...Ας τις δούμε:
Στην αρχαία Αθήνα όσους αρνούνταν να στρατευτούν, τους ριψάσπιδες (= ρίπτω την ασπίδα) τους φορούσαν γυναικεία ρούχα, τους περιέφεραν στην πόλη και τους διαπόμπευαν μέχρι εσχάτης ξεφτίλας. Οι λιποτάκτες χαρακτηρίζονταν «άτιμοι» – και τα τέκνα τους κληρονομούσαν το στίγμα- δεν είχαν κανένα πολιτικό, δικαίωμα, ήταν ηθικά εκμηδενισμένοι, αξιοκαταφρόνητοι. Είναι γνωστός ο όρκος των Αθηναίων εφήβων: «Ου καταισχύνω τα όπλα.... αμυνώ δε και υπέρ ιερών και οσίων, και μόνος και μετά πολλών, και την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω...».
Για την Σπάρτη ήταν αδιανόητη η αποφυγή στράτευσης. Οι δειλοί ανασκολπίζονταν. Στα «αποφθέγματα Λακαινών» του Πλούταρχου διασώζεται το εξής:
«Η Δαμάτρια, ακούγοντας πως ο γιος της ήταν δειλός και ανάξιός της στην μάχη, όταν αυτός έφτασε στο σπίτι, τον σκότωσε. Το επίγραμμα στον τάφο της είναι το εξής: “τον παραβάντα νόμους Δαμάτριον έκτανε (=σκότωσε) μήτηρ, η Λακεδαιμονία τον Λακεδαιμόνιον”. (εκδ. «Κάκτος», σελ. 227).
Αυτά στην αρχαία εποχή όπου η φιλοπατρία και η ανδρεία ήταν αρετές, τρανές και σπουδαίες. Για τους αρχαίους η αξία ενός άνδρα συμπυκνώνεται στην περίφημη ομηρική φράση: «εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης». Ενώ «της δειλίας αισχρά γίγνεται τέκνα», η δειλία, η λιποταξία, γεννοβολά αισχρά τέκνα.
Στην νεότερη εποχή εξόχως αποκαλυπτική και ξεκαρδιστική είναι η τακτική του στρατάρχη της Ρούμελης, του Καραϊσκάκη. Αυτός, όπως γράφει ο Δημήτρης Φωτιάδης στην βιογραφία του, «έσερνε ένα γυναικείο παλιόβρακο, γνωστό σ’ όλο το ασκέρι του με τ’ όνομα το βρακί της Κατερίνας, που το φόραγε στους φοβιτσιάρηδες». Όταν η πατρίδα κινδύνευε και ήθελε ο στρατηγός να στρατολογήσει πολεμιστές πήγαινε στα χωριά και τους μάζευε. Όσους κρύβονταν, τους κιοτήδες, «τις σαπιοκοιλιές», όπως τους ονόμαζε ο Καραϊσκάκης, τους ξετρύπωνε και τους ανάγκαζε να φορέσουν «το βρακί της Κατερίνας». (Η Κατερίνα ήταν περιβόητο για την ελευθεριότητά του γύναιο της περιοχής). Όσοι λαγόκαρδοι και κιοτήδες φορούσαν «το βρακί» ντροπιάζονταν διά βίου και συνήθως εξαφανίζονταν, για να γλιτώσουν τον περίγελω του κόσμου και κυρίως των οικείων τους, μανάδων,αδελφών και γυναικών τους. Εκείνα τα χρόνια «μιλούσαν οι καρδιές, τώρα μιλούν τα χρήματα» (Κανάρης). Οι λιποτάκτες ατιμάζονταν ως ανάξιοι της πατρίδας. Αναστήθηκε το Γένος από ανθρώπους «τρελούς» σαν τον Καραϊσκάκη, που με τις ηρωϊκές «αποκοτιές τους» έδιναν θάρρος. Χαρακτηριστικό το παρακάτω επεισόδιο, το οποίο αναφέρει ο Φωτιάδης (σελ. 111). Συνήθιζε στις μάχες ο στρατηγός να προκαλεί τους Τούρκους με βρισιές και χοντρά πειράγματα. «Μέσα στο ξάναμμα της μάχης», (στο Κομπότι, στις 8 Ιουνίου του 1821), τους φωνάζει.
– Ουχά, κιοτήδες, σταθείτε ωρέ να πολεμήσετε!
– Ποιος είσαι εσύ ωρέ, που θα μας πεις κιοτήδες;
– Είμαι ο γιος της καλογριάς και σας χέζω!
– Εμάς, γκιαούρη, χέζεις;
– Εσάς μεμέτηδες!
– Περίμενε, μπάσταρδε, να σε πιάσουμε, να σε σουβλίσουμε και τότες βλέπεις τι θα κρένει ο πισινός σου!
– Εμένα, ωρέ, θα σουβλίσετε;
– Εσένα, ωρέ, Καραϊσκάκη!
– Αμ τότες σταθήτε ν’ ακούσετε από τώρα τι κρένει (=λέει) ο πισινός μου!
Πηδάει πάνω σ’ ένα βράχο, ξεβρακώνεται, τεντώνει γυμνό τον κώλο του στους οχτρούς και τους φωνάζει:
– να ωρέ Τούρκοι...!
Ήταν όμως κρυμμένος κοντά ένας Τούρκος, τον πυροβόλησε και είδε και τρόμαξε να γιατροπορευτεί από το βόλι που τον βρήκε «στα μεριά». Όταν όμως έγινε το βαυαροκρατούμενο κρατίδιο οι αγωνιστές παραμερίστηκαν και τα αξιώματα πήγαιναν στους απειροπόλεμους πολιτικάντηδες, στο ζυμάρι των Τούρκων. Και επιδαψίλευαν τους εαυτούς τους με γελοιωδέστατους τίτλους. «Έλεγε ο Κολοκοτρώνης καταγελών: και ευγενέστατον και πανευγενέστατον και ενδοξότατον και εκλαμπρότατον και εξοχότατον και μεγαλειότατον με ονόμασαν, μόνο τον τίτλο του παναγιότατου δε μ’ έδωκαν». (Σπηλιάδης, «Απομνημονεύματα», τομ. Γ΄, σελ. 38).
Από την αυγή του νεοελληνικού βίου διαφαίνεται ποιοι θα κυβερνούν: «οι εκλαμπρότατοι», οι οποίοι στους εθνικούς αγώνες προτιμούσαν «το βρακί» παρά το πεδίο της τιμής. Τώρα βέβαια επεκτάθηκε η τακτική του ...«βρακοφορέματος» και εν καιρώ ειρήνης. Το 1940 κάτι παρόμοιο συμβαίνει. Οι γιοι των «εκλαμπρότατων» αναπαύονται «βοηθητικοί» στα μετόπισθεν, ενώ ο απλός λαός κατασκοτώνεται για την τιμή του έθνους στα βορειοηπειρώτικα βουνά, στις αετοράχες της Πίνδου. Στο βιβλίο του «Οπλίτης στο αλβανικό μέτωπο», ο σπουδαίος λαογράφος Δημ. Λουκάτος, γράφει: «Σήμερα, 25 Νοεμβρίου 1940, έκαμα μια βόλτα στα γραφεία των Εμπέδων. Ένα σωρό φαντάροι έχουν βολευτεί εκεί μέσα. Μ’ ένα μπιλιετάκι, μ’ έναν γνωστό, από δω και από κει, τα κατάφεραν. Τώρα είναι ήσυχοι. Είναι όλοι τους από αριστοκρατικές αθηναϊκές οικογένειες, και πολλοί έρχονται στο γραφείο τους με ιδιόκτητη κούρσα. Τους ξεχωρίζεις από τα καλοχτενισμένα μαλλιά, τα μεταξωτά πουκάμισα, τα καλοβαλμένα φανταρίστικα, και το ρολόι του χεριού. Τους ξεχωρίζεις ακόμα, από το ακατάδεχτο ύφος τους και την απροθυμία τους να σ’ εξυπηρετήσουν. Τα τσακίσματα και τις ευγένειες τα σπαταλάνε στους αξιωματικούς...». (εκδ. «Ποταμός», σελ. 25). Αυτοί οι κιοτήδες, οι γόνοι των «καλών» οικογενειών, διακρίθηκαν την περίοδο της Κατοχής, ως δοσίλογοι ή μαυραγορίτες. Όταν απελευθερωθήκαμε γλίτωσαν την κρεμάλα, γιατί εκμεταλλεύτηκαν τον εμφυλιοπολεμικό κυκεώνα, έγιναν φανατικοί του καθεστώτος, έκαναν τις βρωμοδουλειές του, και έλαβαν άφεσιν αμαρτιών. Οι έκγονοί τους, μαζί με τις αιματοβαμμένες περιουσίες τους, κληρονόμησαν και την αφιλοπατρία, την αποφυγή της στράτευσης, τον παρασιτισμό.
Ποιοι, τα τελευταία χρόνια του σαλταδορισμού, είναι φυγόστρατοι, απαλλάσσοντα από το χρέος της υπηρετήσεως της πατρίδας; Κάποιοι γόνοι πολιτικών, επώνυμοι αθλητές, καλλιτέχνες και λοιποί τζιτζιφιόγκοι και μοσχοαναθρεμμένοι γιοι και ανηψιοί των ισχυρών οικονομικά παραγόντων, αφιλόπατροι καριερίστες και οι... Ιεχωβάδες. Όλο το “φοβερό σκουπιδαριό” που λυμαίνεται, δηλαδή, τον τόπο. Αν ήταν δυνατόν να αποκαλυφθούν, θα διαπιστώναμε πως είναι αυτοί που λεηλάτησαν την πατρίδα, που κατέχουν περίοπτες και χρυσοπλήρωτες θέσεις του Δημοσίου, που ροκανίζουν επιδοτήσεις, είναι όλοι τους «εκλαμπρότατοι» και «πανευγενέστατοι”. ( Και ένιοι σεβασμιότατοι). Και αντί να μάθουμε ποιοι είναι «οι σαπιοκοιλιές», να τους φορέσει ο λαός το περιβόητο...εσώρουχο, μήπως και ξεκουμπιστούν από την ντροπή και γλιτώσει ο τόπος, επιβραβεύονται με αξιώματα και τιμές.
Και όμως η θητεία ενός νέου αποτελεί ύψιστο καθήκον. Παρ’ όλη την κατασυκοφάντηση του στρατού μας τις τελευταίες μεταπολιτευτικές δεκαετίες, η εμπιστοσύνη του λαού παραμένει ακλόνητη σ’ αυτόν. Ο στρατός για έναν νέο συνιστά σχολείο πατριδογνωσίας, πειθαρχίας, συναλληλίας, αλληλεγγύης.. πηγαίνεις παιδί, γυρίζεις άντρας, έλεγαν οι παλιοί. Όποιος για αστείο λόγο δεν υπηρετούσε, του έμενε κουσούρι μια ζωή, κορίτσι καλό για παντρειά κανείς δεν του εμπιστευόταν, εύκολα δουλειά δεν έβρισκε.
Όταν ήμασταν ακόμη Ρωμιοί, πριν γίνουμε Ευρωπαίοι, οι άντρες μιλούσαν με καμάρι για την στρατιωτική τους θητεία, αν και οι τότε κακουχίες και οι στερήσεις, είναι αδιανόητες για την σημερινή γενιά του κινητού, της κατάληψης και του χαβαλέ. Τώρα το εκσυχγρονιστικό – νεοεποχίτικο σαράκι της αρνησιπατρίας και της απέχθειας για την στράτευση, φωλιάζει στις καρδιές των νέων, με αποτέλεσμα η θητεία να θεωρείται χάσιμο χρόνου, κοροϊδία. Οι παρελάσεις, που τονώνουν το αίσθημα ασφάλειας του λαού μας και λειτουργούν ως αναλαμπές εθνικής υπερηφάνειας – τόσο απαραίτητες για την κρισιμότατη περιοχή και εποχή μας – μπήκαν στο στόχαστρο των χασομέρηδων της ειρηνοφιλίας. Και είναι σίγουρο ότι θα καταργηθούν, μόνο μια παρέλαση θα γίνεται: της παρδαλής υπερηφάνειας.
(Έφτασε, θυμάμαι, κάποτε και ένας πρόεδρος της ΟΛΜΕ να ζητήσει την κατάργησή των εθνικών παρελάσεων, διότι αποτελούν φασιστικό κατάλοιπο. Τέτοια παραδείγματα από τους «εκλαμπρότατους» και τους νεόπλουτους του χρήματος και πνεύματος παίρνει η λαϊκή ψυχή, οι νέοι, και αποβάλλουν κάθε ευγενική πνοή, κάθε εδραία αξία).
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όταν γεννιόταν αγόρι εύχονταν στην μάνα: να σου ζήσει, να γίνει καπετάνιος, να του γράψουν και τραγούδι. Τώρα γεμίσαμε «λιανοπαίδια», που, αντί για παντελόνια, φορούν του Καραϊσκάκη το ατιμωτικό -λέξη του Μακρυγιάννη αυτή- κωλόπανο...
(Ζητώ συγγνώμη για τις ορολογίες, αλλά είναι της γενιάς του ’21, η οποία, ευτυχώς, δεν γνώριζε από την όλο κουδουνίσματα και κορδακισμούς γλώσσα της σήμερον). Πηγή
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Του Allan R. Millett* - Καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Ορλεάνης
Η κατάληψη και άμυνα του Γκουανταλκανάλ, ενός νησιού από βουνά και ζούγκλες στις νότιες Νήσους του Σολομώντα, σηματοδότησε το τέλος της επιθετικής στρατηγικής της Ιαπωνίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συνδεδεμένη με μια παράλληλη εκστρατεία αυστραλιανών και αμερικανικών δυνάμεων στη γειτονική Νέα Γουινέα, η εκστρατεία του Γκουανταλκανάλ έθεσε τις βάσεις για μια προέλαση των Συμμάχων -πάνω σε δύο άξονες- στο Ραμπούλ της Νέας Βρετανίας, ιαπωνικό προπύργιο αεροναυτικών επιχειρήσεων. Ηταν η πρώτη στρατηγικής σημασίας επίθεση των Συμμάχων στον πόλεμο στον Ειρηνικό.
Παρά τις ιαπωνικές ήττες στις ναυμαχίες της Θάλασσας των Κοραλλίων (4 - 8 Μαΐου 1942) και του Μίντγουεϊ (4 - 5 Ιουνίου 1942), η Ανώτατη Αυτοκρατορική Διοίκηση διέταξε επιθέσεις με στόχο την καταστροφή των ναυτικών και αεροπορικών βάσεων που προστάτευαν τις θαλάσσιες οδούς μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Αυστραλίας. Αυτό το σύστημα επιχειρησιακής υποστήριξης είχε αναπτυχθεί στο πλαίσιο της άμυνας των Φιλιππίνων (Δεκέμβριος 1941 - Μάιος 1942). Οπως υποπτεύονταν οι Ιάπωνες, οι Συμμαχικές δυνάμεις που βρίσκονταν συγκεντρωμένες στην Αυστραλία ίσως ήταν αρκετά δυνατές ώστε να εξαπολύσουν μια περιορισμένη επίθεση εναντίον των ιαπωνικών βάσεων στη Νέα Γουινέα και τις νότιες Νήσους του Σολομώντα. Ο αντικειμενικός στόχος ήταν το υπό κατασκευή ιαπωνικό αεροδρόμιο στη βόρεια πεδιάδα του Γκουανταλκανάλ.
Σύμφωνα με τη διαταγή από το αμερικανικό Αρχηγειο, η Επιχείρηση Φυλάκιο (Watchtower) προέβλεπε την ταυτόχρονη κατάληψη των ιαπωνικών βάσεων στις νότιες Νήσους του Σολομώντα, στις 8 Αυγούστου 1942. Μια αυστραλο-αμερικανική ναυτική δύναμη συνόδευε τη νηοπομπή αποβατικών σκαφών, στην οποία επέβαιναν η 1η Μεραρχία Πεζοναυτών, περίπου 20.000 αξιωματικοί και στρατιώτες από τρία τάγματα πεζικού, μία πυροβολαρχία, ένα τάγμα μηχανικού, και καταδρομείς, εναέρια και παράκτια άμυνα, υγειονομικό, επιμελητεία, διαβιβάσεις, και σώμα κατασκευών ναυτικού. Η μεραρχία, μοιρασμένη σε τρεις δυνάμεις, αποβιβάστηκε στο Γκουανταλκανάλ, το Τουλάγκι και το Γκαβούτου. Εκπληκτοι, οι Ιάπωνες δεν μπορούσαν να σταματήσουν τις αποβάσεις, αλλά είχαν τη δυνατότητα να καταστρέψουν τη μεραρχία στην ακτή με αδυσώπητες επιθέσεις - ναυτικές, από αέρος και από ξηράς.
Ο αγώνας για το Γκουανταλκανάλ εξελίχθηκε σε εκστρατεία φθοράς έως ότου οι Ιάπωνες να αναγνωρίσουν την ήττα τους τον Ιανουάριο του 1943 και να αποσύρουν τους 9.000 επιζώντες από τους 29.000 στρατιώτες που είχαν σταλεί στο νησί. Καμία πλευρά δεν μπορούσε να νικήσει προτού αποκτήσει τον έλεγχο του ωκεανού γύρω από τις νότιες Νήσους του Σολομώντα, καθώς όλες οι επίγειες δυνάμεις μπορούσαν να ενισχυθούν και να ανεφοδιαστούν μόνο από θαλάσσης. Τελικά, οι Αμερικανοί έφεραν άλλη μια μεραρχία πεζοναυτών και δύο μεραρχίες πεζικού στο νησί. Μετά από αρκετές κρίσιμες μάχες τον Νοέμβριο του 1942, οι Ιάπωνες αποφάσισαν να μην ανεφοδιάσουν ή ενισχύσουν τα στρατεύματά τους στη «Νήσο του Λιμού».
Η εκστρατεία εξελίχθηκε σαν μια σειρά ιαπωνικών επιθέσεων με στόχο την καταστροφή του αεροδρομίου Henderson Field, με τους Αμερικανούς να το υπερασπίζουν. Σε τρεις διαφορετικές περιστάσεις, το ιαπωνικό πεζικό, με τεθωρακισμένα και πυροβολικό, προσπάθησε να καταλάβει το αεροδρόμιο και απέτυχε στη διάρκεια σφοδρών νυχτερινών επιθέσεων. Οι πεζοναύτες, με τη στήριξη ενός τάγματος πεζικού του Στρατού, έτρεψαν τους Ιάπωνες σε φυγή αρκετές φορές, αμυνόμενοι γενναία, κόντρα σε αντίξοες συνθήκες στα σημεία επίθεσης. Η επιμονή και η ισχύς πυρός των πεζοναυτών έφεραν τη νίκη.
Μεγάλες απώλειες
Οι Ιάπωνες αποδείχθηκαν εξίσου πεισματώδεις αντίπαλοι ενάντια σε επιθέσεις των πεζοναυτών που σκοπό είχαν να διευρύνουν την περίμετρο του Henderson Field προκειμένου να απωθήσουν το ιαπωνικό βαρύ πυροβολικό και να διευρύνουν τη γραμμή άμυνας του αεροδρομίου. Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου οι Ιάπωνες είχαν χάσει την πρωτοβουλία κινήσεων στο έδαφος, ωστόσο κατόρθωσαν να απωθήσουν αρκετές αμερικανικές επιθέσεις δυτικά του αεροδρομίου στο μέτωπο του ποταμού Ματανικάου. Υποσιτισμένη και μαστιζόμενη από ελονοσία, η 1η Μεραρχία Πεζοναυτών παρέδωσε την επιθετική φάση της εκστρατείας στη 2η Μεραρχία Πεζοναυτών και τη Μεραρχία Americal καθώς και στην 25η Μεραρχία του Στρατού, οι οποίες κατέστρεψαν τις ιαπωνικές δυνάμεις ανατολικά και νότια του αεροδρομίου και απώθησαν τη μεγαλύτερη ιαπωνική δύναμη στα δυτικά τον Δεκέμβριο του 1942. Η εκστρατεία στην ξηρά στοίχισε στους Αμερικανούς 1.769 νεκρούς από τους 60.000 στρατιώτες που υπηρέτησαν στο Γκουανταλκανάλ. Ο αριθμός θανάτων στους Ιάπωνες ήταν είκοσι φορές μεγαλύτερος.
Στόχος και των δύο η καταστροφή των νηοπομπών
Η ναυτική εκστρατεία ήταν αμφίρροπη επί τέσσερις μήνες και απέδειξε ότι το Αμερικανικό Ναυτικό υστερούσε σε εμπειρία νυχτερινών επιχειρήσεων πλοίων επιφανείας και αεροπορικής άμυνας του στόλου - εμπειρία που χρειαζόταν να ενισχύσει. Οι ναυτικές επιχειρήσεις και των δύο πλευρών επικεντρώθηκαν στην προσπάθεια καταστροφής νηοπομπών που μετέφεραν στρατεύματα και υλικό στο νησί. Κεντρισμένο από την απώλεια τεσσάρων καταδρομικών και δύο αντιτορπιλικών που βυθίστηκαν και ενός καταδρομικού και δύο αντιτορπιλικών που υπέστησαν ζημιές στη μάχη της νήσου Σάβο (8 - 9 Αυγούστου 1942), το Αμερικανικό Ναυτικό προέβαλε αντίσταση. Το πλήρωσε ακριβά, με τριάντα πολεμικά πλοία και μεταγωγικά να έχουν βυθιστεί, 76 σκάφη συνολικά να έχουν υποστεί ζημιές και 5.000 ναύτες να έχουν σκοτωθεί. Δύο από τα πλοία που βυθίστηκαν ήταν το Wasp και το Hornet, τα μισά αεροπλανοφόρα του Στόλου του Ειρηνικού. Τα αεροπλανοφόρα που διασώθηκαν, το Enterprise και το Saratoga, υπέστησαν και τα δύο σοβαρές ζημιές. Προτού λήξει η εκστρατεία, οι μάχες ανοιχτά των ανατολικών Νήσων του Σολομώντα, του ακρωτηρίου Εσπεράνς, των Νήσων Σάντα Κρουζ, της Τασαφαρόνγκα και της νήσου Ρενέλ στοίχισαν στον Στόλο του Ειρηνικού δύο αεροπλανοφόρα, δύο καταδρομικά και επτά αντιτορπιλικά - όλα βυθίστηκαν. Μετά από δύο κρίσιμες νυχτερινές μάχες ανοιχτά του Γκουανταλκανάλ (13 - 15 Νοεμβρίου), το Αμερικανικό Ναυτικό κυριαρχούσε στα τοπικά ύδατα με το Washington, το μοναδικό πολεμικό πλοίο που δεν είχε υποστεί ζημιές, και ένα αντιτορπιλικό. Δύο καταδρομικά και επτά αντιτορπιλικά είχαν βυθιστεί, ενώ τρία καταδρομικά και πέντε αντιτορπιλικά είχαν αποσυρθεί από τις μάχες με σοβαρές ζημιές.
Το Ιαπωνικό Ναυτικό, ωστόσο, πλήρωσε βαρύ τίμημα για την παρ' ολίγον απώλεια της ναυτικής κυριαρχίας γύρω από το Γκουανταλκανάλ. Παρά την ανωτερότητά του στο νυχτερινό πυροβολικό και στις επιθέσεις με τορπίλες, το Αυτοκρατορικό Ιαπωνικό Ναυτικό έχασε δύο θωρηκτά, τέσσερα καταδρομικά, έντεκα αντιτορπιλικά, έξι υποβρύχια και 4.000 μέλη πληρώματος. Με νέα πολεμικά πλοία υπό κατασκευήν ή σε στάδιο εκπαίδευσης πληρωμάτων, το αμερικανικό Ναυτικό μπορούσε να αναπληρώσει τις απώλειές του. Με ένα περιορισμένο πρόγραμμα ναυπήγησης πολεμικών πλοίων σε εξέλιξη, το Αυτοκρατορικό Ιαπωνικό Ναυτικό δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί τους Αμερικανούς στην ταχύτητα κατασκευής, αν και η δύναμη επιφανείας του παρέμεινε αήττητη μέχρι το 1944.
Η τελική νίκη κρίθηκε στον αέρα
Οι αεροπορικές επιχειρήσεις καθόρισαν τον νικητή του Γκουανταλκανάλ, ενώ το Henderson Field μαζί με τα βοηθητικά του αεροδρόμια προσέφεραν στους Αμερικανούς το επιχειρησιακό πλεονέκτημα, αντίστοιχο του οποίου οι Ιάπωνες δεν διέθεταν. Το πρώτο αμερικανικό αεροσκάφος προσγειώθηκε στο Henderson Field στις 12 Αυγούστου και η αυτοσχέδια Cactus Air Force (κωδική ονομασία) τελικά περιέλαβε την 1η Πτέρυγα Αεροπορίας Πεζοναυτών, διάφορες μονάδες αεροπορίας του Ναυτικού από αεροπλανοφόρα που είχαν βυθιστεί ή είχαν υποστεί ζημιές και πτέρυγες μαχητικών και ελαφρών βομβαρδιστικών αεροσκαφών της Αεροπορίας Στρατού των ΗΠΑ. Τους κρίσιμους μήνες του Οκτωβρίου - Νοεμβρίου του 1942, η Cactus Air Force μπορούσε να οργανώσει κατά μέσον όρο πενήντα με εξήντα επιχειρήσεις την ημέρα. Αποστολή ήταν η απώθηση ιαπωνικών βομβαρδιστικών, τα οποία κατέφθαναν γύρω στο μεσημέρι έπειτα από μία οκτάωρη πτήση από τα αεροδρόμιά τους στις βόρειες Νήσους του Σολομώντα. Η μεγαλύτερη απειλή στις επιχειρήσεις της Cactus Air Force, πέρα από την κατάληψη θέσεων, ήταν τα νυχτερινά πυρά από τα καταδρομικά και τα αντιτορπιλικά του «Τόκιο Εξπρές». Παρά τις ζημιές που υπέστησαν τα αεροδρόμια, οι πιλότοι της Cactus Air Force εντόπισαν στο φως της ημέρας, τη 15η Νοεμβρίου, δέκα ιαπωνικά μεταγωγικά σκάφη και τα βύθισαν ή τα αχρήστευσαν όλα, μαζί με τα στρατεύματα και το φορτίο τους. Μία μεγάλη αμερικανική νηοπομπή αφίχθη δίχως να εντοπιστεί.
Σε ό,τι αφορά απώλειες αεροσκαφών, από κάθε αίτιο, η εκστρατεία αποτελεί ισοπαλία, με 615 Συμμαχικά αεροπλάνα να έχουν καταστραφεί έναντι 683 ιαπωνικών. Στην ουσία, οι απώλειες αεροσκαφών δεν σημαίνουν και πολλά όταν συγκριθούν με το ποιου οι νηοπομπές έφθασαν στον προορισμό τους και ποιου όχι. Μεγαλύτερη σημασία έχει ο αριθμός των πιλότων που σκοτώθηκαν. Οι Σύμμαχοι έχασαν 420 πιλότους και μέλη πληρώματος, ενώ οι Ιάπωνες έχασαν 125 επίλεκτους πιλότους σε αεροπλανοφόρα και ενδεχομένως 400 ακόμη πιλότους και μέλη πληρώματος σε αεροδρόμια. Οι απώλειες των Ιαπώνων σε πιλότους ήταν από το μικρό σώμα χειριστών του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού Ναυτικού, αναντικατάστατων στον διαθέσιμο χρόνο.
Η εκστρατεία του Γκουανταλκανάλ απεδείχθη ένα αιματηρό αλλά αναπόφευκτο μάθημα για τους Αμερικανούς στο πώς να νικήσουν την Ιαπωνία σε έναν ωκεάνιο πόλεμο, από νησί σε νησί.
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Έντονο προβληματισμό προκαλεί στην Πολεμική Αεροπορία η επικείμενη ένταξη των πρώτων F-35A Lightning II στις τάξεις της Τουρκικής Αεροπορίας.
Χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες, τα στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας έχουν εδώ και αρκετά χρόνια ξεκινήσει να μελετούν την νέα απειλή και να προσπαθούν να εντοπίσουν πιθανές αδυναμίες του αεροσκάφους, ώστε να συγκεκριμενοποιηθούν οι πιθανοί τρόποι εξουδετέρωσης των επιχειρησιακών πλεονεκτημάτων του F-35A.
Πιο συγκεκριμένα στην Σχολή Ικάρων, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2013-14, είχε εκπονηθεί μία διπλωματική εργασία με θέμα «Μοντελοποίηση αεροσκαφών με σκοπό την εκτίμηση της ραδιοδιατομής (RCS) τους με υπολογιστικές μεθόδους», από τους (τότε) Ικάρους IV Παναγιώτη Τουζόπουλο και Δημήτριο Μποβιάτση και επιβλέποντα τον (τότε) Επισμηναγό (Μηχανικό Τηλεπικοινωνιών-Ηλεκτρονικών) Κωνσταντίνο Ζηκίδη, ο οποίος διδάσκει στην Σχολή Ικάρων ως Στρατιωτικό Διδακτικό Προσωπικό.
Στην εν λόγω διπλωματική εργασία προτάθηκε μία διαδικασία εκτίμησης της ραδιοδιατομής (RCS – Radar Cross Section) ή “υπογραφής” ραντάρ ενός στόχου, η οποία βασίζεται εν ολίγοις στα ακόλουθα βήματα:
Επεξεργασία εικόνων υψηλής ανάλυσης του αντικειμένου-στόχου με κατάλληλο λογισμικό, όπως π.χ. το GIMP.
Δημιουργία τρισδιάστατου μοντέλου του στόχου, με τη βοήθεια π.χ. του AUTODESK 3ds Max ή του Blender 3D.
Υπολογισμός του RCS με τη βοήθεια ενός αλγορίθμου Υπολογιστικού Ηλεκτρομαγνητισμού (Computational Electromagnetics). Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκε ο αλγόριθμος POFACETS που έχει αναπτυχθεί από το US Naval Postgraduate School, ο οποίος τρέχει σε περιβάλλον MATLAB και βασίζεται στην μέθοδο της Φυσικής Οπτικής.
Η διαδικασία αυτή εφαρμόστηκε σε διάφορους στόχους, συμπεριλαμβανομένου του αεροσκάφους F-35, με ενδιαφέροντα αποτελέσματα.
Μετά την αποφοίτησή τους από την Σχολή Ικάρων, οι δύο Ανθυποσμηναγοί πλέον συνέχισαν να εργάζονται στο αντικείμενο αυτό, παράλληλα με τα κύρια καθήκοντά τους, εξελίσσοντας και εφαρμόζοντας την διαδικασία αυτή σε αεροσκάφη F-16 και F-35, καθώς και στον κινεζικό βαλλιστικό πύραυλο μικρού βεληνεκούς DF-15, η οποία απέδωσε σε όλες τις περιπτώσεις λογικά αποτελέσματα, πολύ κοντά σε ανάλογες δημοσιευμένες τιμές (όπου υπάρχουν).
Ως αποτέλεσμα, η εργασία τους παρουσιάστηκε αρχικά στο “3ο Διεθνές Συνέδριο στις Τεχνολογικές Τάσεις και Επιστημονικές Εφαρμογές στο Πυροβολικό και στην Στρατιωτική Επιστήμη”, στην Σχολή Πυροβολικού τον Μάιο 2015, ενώ στις αρχές του 2017 δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό “Journal of Computation & Modelling” της Scienpress Ltd.
Παράλληλα, τα βασικά συμπεράσματα ανακοινώθηκαν κατά το “5th Air Power Conference” (5ο Συνέδριο Αεροπορικής Ισχύος), σε σχετική ομιλία του Ασμχου (ΜΗ) Κωνσταντίνου Ζηκίδη (https://youtu.be/dFxb4U5b6no).
Τα κύρια συμπεράσματα της εν λόγω προσέγγισης συνοψίζονται στα ακόλουθα:
Το F-35 έχει όντως πολύ μικρό RCS, της τάξης του 0,01 m² στην X-Band (στα 10 GHz). Με άλλα λόγια, αν και το RCS του δεν είναι τόσο μικρό όσο είχε διαρρεύσει παλαιότερα η USAF, είναι τουλάχιστον 100 φορές μικρότερο από το RCS ενός F-16C.
Το RCS του F-35 αυξάνεται με το μήκος κύματος της ακτινοβολίας του ραντάρ, δηλαδή καθώς μειώνεται η συχνότητα. Ειδικά στα VHF, δεν μπορεί καν να θεωρηθεί stealth.
Συνεχίζοντας την προσπάθειά τους και βασιζόμενοι σε ένα καλύτερο τρισδιάστατο μοντέλο του F-35, οι εν λόγω Αξιωματικοί υπέβαλαν εργασία, η οποία έγινε αποδεκτή, στο διεθνές επιστημονικό Συνέδριο στρατιωτικής τεχνολογίας “6th International Conference on Military Technologies” (ICMT2017), το οποίο έλαβε χώρα στο Brno της Τσεχίας, από 31-05-17 έως και 02-06-17.
Το Συνέδριο αυτό τελεί υπό την αιγίδα του γνωστού, διεθνούς κύρους οργανισμού, ΙΕΕΕ και διοργανώνεται από το Faculty of Military Technology, University of Defence της Τσεχίας. Περισσότερα στοιχεία είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του Συνεδρίου: http://conference.unob.cz/index.php/icmt/icmt2017.
Πιο συγκεκριμένα, η εργασία που υπεβλήθη στο Συνέδριο ICMT2017 έχει τίτλο “3D Modelling of Potential Targets for the purpose of Radar Cross Section (RCS) Prediction”, με συγγραφείς :
α. τον Ανθυποσμηναγό (ΜΑ) Παναγιώτη Τουζόπουλο (της 117ΠΜ),
β. τον Ανθυποσμηναγό (ΜΗ) Δημήτριο Μποβιάτση (του 2ου ΚΕΠ),
γ. τον Αντισμήναρχο (ΜΗ) Κωνσταντίνο Ζηκίδη (της ΔΑΥ/Γ4 και ΣΔΠ της ΣΙ).
Οι εν λόγω Αξιωματικοί μετέβησαν στην Τσεχία και παρουσίασαν την εργασία τους. Μάλιστα, η εργασία τους έλαβε μέρος και στον διαγωνισμό μεταξύ φοιτητών (Student Competition), όπου απέσπασε την 4η θέση ανάμεσα από 25 συνολικά υποψηφιότητες. (https://www.researchgate.net/publication/317642781_3D_Modelling_of_Potential_Targets_for_the_purpose_of_Radar_Cross_Section_RCS_Prediction)
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, εάν ληφθεί υπόψη ότι συναγωνίσθηκαν με υποψήφιους διδάκτορες, πολλοί εκ των οποίων παρουσίαζαν το αντικείμενο του διδακτορικού τους, ενώ φυσικά δεν ήταν Αξιωματικοί εν ενεργεία.
Η όλη προσπάθεια αποτέλεσε μία πολύ καλή ευκαιρία συμμετοχής σε ένα επιστημονικό συνέδριο, βοηθώντας στην προβολή του έργου της Σχολής Ικάρων σε διεθνές επίπεδο, αναδεικνύοντας παράλληλα το επιστημονικό υπόβαθρο των στελεχών της Πολεμικής Αεροπορίας και τη συμμετοχή της στις σύγχρονες εξελίξεις.
Γιώργος Τσιμπούκης/www.viadiplomacy.gr
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter