Γράφει ο Μιχαήλ Κωσταράκος - Στρατηγός εα, Επίτιμος Α/ΓΕΕΘΑ, πρώην Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν είμαι ειδικός τουρκολόγος. Ούτε και πολιτικός αναλυτής ή ακαδημαϊκός γεωπολιτικός επιστήμων, και φυσικά δεν διαθέτω περισσότερες ή «ειδικές» πληροφορίες από τα αρμόδια και υπεύθυνα για αυτό, όργανα. Επειδή όμως στα 45 χρόνια της στρατιωτικής μου καριέρας ασχολήθηκα, ως όφειλα, με τον δυνητικό και διαχρονικό αντίπαλο της χώρας μας, την Τουρκία, θεωρώ ότι απέκτησα κάποια γνώση για τη χώρα, την οποία αυτή γνώση, είχα την τύχη και την τιμή, να την εμπλουτίσω με την εμπειρία μου στην κορυφή των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Κατέληξα λοιπόν σε επτά σημεία που περιγράφουν κατά τη γνώμη μου σε ικανοποιητικό βαθμό την τουρκική συμπεριφορά, αντίληψη και νοοτροπία.
1. Η Τουρκία δεν μπλοφάρει. Οι προθέσεις και οι επιθυμίες της ανακοινώνονται ξεκάθαρα και καταβάλλεται διαχρονικά άοκνη, σταθερή και συνεχής προσπάθεια να υλοποιηθούν. Διαπραγματεύεται αλλά δεν μπλοφάρει. Αυτά που λέει θα τα πραγματοποιήσει.
2. Η Τουρκία δεν έφυγε ποτέ με την πέννα από εκεί όπου ο στρατός της μπήκε με τη ξιφολόγχη. Η τήρηση των διεθνών συνθηκών ή των προβλέψεων του διεθνούς δικαίου ποτέ δεν εμπόδισε τη Τουρκία από το να προχωρήσει στην υλοποίηση των σχεδίων της για την επιδίωξη των στόχων της. Η διεθνής κατάσταση και οι διεθνείς σχέσεις για την Τουρκία δεν στηρίζονται σε αρχές και αξίες αλλά αποκλειστικά στην ισχύ και στην επιβολή της. Η εισβολή στη Βόρεια Συρία είναι μια κατάφωρη καταπάτηση της Συνθήκης της Λωζάνης που καθορίζει τα σύνορα της Τουρκίας. Οποίος καταπατά τόσο βάναυσα τα νότια σύνορα του, τι είναι αυτό που μας κάνει να πιστεύουμε ή να ελπίζουμε, ότι θα σεβαστεί τα δυτικά θαλάσσια και χερσαία σύνορα του με την Ελλάδα;
3. Οι Τουρκικές ενέργειες είναι πάντα προβλέψιμες. Ακολουθούν και σέβονται τις διαδικασίες και τον βασικό και αρχικό σχεδιασμό. Η Άγκυρα εκτελεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και εμμένει στον αρχικό σκοπό και στους αρχικούς στόχους χωρίς να παρεκκλίνει από αυτούς, ανεξαρτήτως αντιδράσεων. Δεν επιδιώκονται και δεν ενθαρρύνονται εκπλήξεις ή αυτοσχεδιασμοί. Η πρόθεση δημιουργίας ζώνης ασφαλείας για τους πρόσφυγες στη Βόρειο Συρία ανακοινώθηκε στους Αμερικανούς από την Τουρκία ήδη από το 2014. Παρά τις αντιδράσεις των Αμερικανών και της διεθνούς κοινότητος υλοποιείται το 2019. Όλες οι πρόσφατες ενέργειες εντάσσονται στο πλαίσιο υλοποίησης του Εθνικού Όρκου του 1920 που πρόσφατα «ανανέωσε» η τουρκική ηγεσία. Αφορούσε στην επανάκτηση των εδαφών της πάλαι ποτέ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
4. Η Τουρκία στις σχέσεις της στην εσωτερική πολιτική σκηνή αλλά και στο διεθνή χώρο δεν είναι φιλική, ούτε διαλεκτική, συμφιλιωτική ή συναινετική. Είναι μόνιμα και αποκλειστικά συγκρουσιακή προς όλους όσους έχουν αντίθετη γνώμη ή αντίθετα συμφέροντα. Εφόσον είσαι αντίπαλος δεν επιθυμεί να σου δώσει το χέρι και να έρθετε σε συνεννόηση. Επιθυμεί να σε ρίξει από το βράχο για να τελειώσει η αντιπαράθεση μαζί σου. Σε καμία περίπτωση, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Τουρκία παρόλη την προσπάθεια της να φανεί ως τέτοια, δεν είναι και ενδεχομένως να μην μπορεί ποτέ να γίνει, μια δυτικού τύπου χώρα. Δεν πρέπει επίσης να μας διαφεύγει ότι δεν πέρασε από το αμόνι του ανθρωπισμού, της χριστιανικής ηθικής, της δημοκρατίας και των προβλέψεων του κράτους δικαίου και της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σφυρηλάτησαν τις δυτικές δημοκρατίες. Παρόλη τη δυτικόστροφη πορεία της όσο επικρατούσαν τα κεμαλικά ριζοσπαστικά ιδεώδη η Τουρκία είναι διαφορετική. Δεν ενδιαφέρεται -παρά τα όσα λέει - για λύσεις αμοιβαίου κέρδους (win - win). Επιδιώκει και αναγνωρίζει μόνο λύσεις μηδενικού αθροίσματος (zero sum) όπου αυτή θα είναι ο αποκλειστικός νικητής. Δεν συνδιαλέγεται παρά μόνο με τους όρους της. Προσπαθεί πάντα να περιορίζει τον αντίπαλο της, αφήνοντας του δυο μόνο βασικές επιλογές: συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της ή κρίση και ενδεχομένως πόλεμο με τις πολυπληθείς και ισχυρές ένοπλες δυνάμεις της.
5. Ο Ερντογάν επιδιώκει κάποιες μεγάλες επιτυχίες, κατά κύριο λόγο εδαφικές, αλλά και οικονομικές/επενδυτικές, οι οποίες κατά τον εορτασμό των 100 ετών της Τουρκικής Δημοκρατίας το 2023, θα του προσδώσουν το ανάλογο κύρος αλλά και το προσωπικό «αφήγημα» που θα του εξασφαλίσει τη θέση του νέου Εθνάρχη – Πατέρα των Τούρκων σε διαδοχή και αντικατάσταση του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις ή τα έργα υποδομής δεν επαρκούν. Απαιτείται απόκτηση εδάφους. Οι εδαφικές φιλοδοξίες του δεν είναι καινούργιες. Ξαναήρθαν στο προσκήνιο με την αναβίωση του Εθνικού Όρκου. Το θέμα των υδρογονανθράκων, χωρίς να υποτιμάται η επενδυτική του αξία, είναι απλά η πρόφαση που βρήκε και εκμεταλλεύεται προκειμένου να διεκδικήσει παλαιά οθωμανικά εδάφη, δικαιώματα, αναβαθμισμένο ρόλο και χώρο ελιγμών και κυριαρχίας. Η ανάδυση της Τουρκίας σε μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη στις μέρες μας, ξεκίνησε από τον Τουργκούτ Οζάλ και συνεχίζεται από τον Ερντογάν.
6. Σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε ότι, η τουρκική κοινωνία είναι «εκπαιδευμένη» στον εθνικιστικό αναθεωρητισμό και τις μαξιμαλιστικές εθνικιστικές επιδιώξεις. Αυτό συνεπάγεται μια συνεχή ψυχολογική εξοικείωση με το ενδεχόμενο σύρραξης με τα γειτονικά κράτη. Αυτό εξυπηρετεί η κατά καιρούς αναβίωση των απαιτήσεων για τα ελληνικά νησιά. Παράλληλα εξ αιτίας του κουρδικού ανταρτοπόλεμου, η τουρκική κοινωνία έχει εξοικειωθεί και έχει συνηθίσει στις ανθρώπινες απώλειες των στρατιωτικών της κατά τη διεξαγωγή διαφόρων επιχειρήσεων. Καταλαβαίνει επίσης ότι θα υπάρξουν απώλειες μεταξύ των αμάχων – φίλιων και εχθρών, και είναι παντελώς αδιάφορη για τυχόν ωμότητες και εγκλήματα που θα διαπράξουν οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις ή οι σύμμαχοι τους κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων. Οι τουρκικές επιχειρήσεις και οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν πάντα την πλήρη υποστήριξη και αγάπη του τουρκικού λαού.
7. Οι Τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν συσσωρεύσει μεγάλη ατομική αλλά και συλλογική τακτική και επιχειρησιακή εμπειρία και γνώση από την εκτέλεση πραγματικών στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά των Κούρδων. Τα στελέχη τους έχουν εξοικειωθεί πλήρως με τη διοίκηση τον έλεγχο και την εκτέλεση πολεμικών επιχειρήσεων αλλά και με τις απώλειες προσωπικού και τις συναισθηματικές δυσχέρειες και τα ψυχολογικά τραύματα που αυτές συνεπάγονται. Έχουν ζήσει σε πραγματικές πολεμικές συνθήκες. Η εκπαίδευση και η εμπειρία αυτή αντισταθμίζει κατά τη γνώμη μου σε πολύ μεγάλο βαθμό διάφορους πραγματικούς ή φανταστικούς πολλαπλασιαστές ισχύος ή σημεία υπεροχής που θεωρείται ότι έχουν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, ως άλλοθι και αντιστάθμισμα υφισταμένων ελλείψεων σε οργάνωση επάνδρωση και εξοπλισμό.
Όσο για το σχόλιο που ακούγεται όλο και συχνότερα, ακόμη και στα ΜΜΕ, δηλαδή, για το πώς εμείς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη Τουρκία, αν παραστεί ανάγκη, με τις πολλαπλάσιες στρατιωτικές της δυνατότητες, τις εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες της και τα χιλιάδες άρματα και πυροβόλα, με δεδομένο ότι είμαστε μια πολύ μικρότερη χώρα με οικονομία σε κρίση και με πολύ μικρότερες στρατιωτικές δυνατότητες και υποπολλαπλάσιο πληθυσμό και ένοπλες δυνάμεις, θα ήθελα να πω το εξής:
Την απειλή και τον αντίπαλο δεν τους επιλέγεις, απλά τους αναγνωρίζεις, τους αξιολογείς και σχεδιάζεις ψύχραιμα πως θα τους αντιμετωπίσεις. Αυτός μας έτυχε, αυτόν θα αντιμετωπίσουμε. Η παγκόσμια εμπειρία αλλά και η ιστορική διαδρομή του ελληνισμού δείχνει ότι δεν υπάρχουν απειλές που δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν. Αρκεί να είμαστε ψύχραιμοι, ενωμένοι και αποφασισμένοι να νικήσουμε.
Γράφει ο Παναγιώτης Σαββίδης - Δημοσιογράφος
Δεν είναι απλά ένας λόφος από ... γρανίτη. Ένας βράχος -με υψόμετρο 771 μ, που ξεχωρίζει στ’ οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου στη Δράμα. Πρόκειται ουσιαστικά, για ένα αθέατο φρούριο, ένα ... «αεροπλανοφόρο» που στα σωθικά του κρύβει ένα δαιδαλώδες συγκρότημα υπόγειων οχυρώσεων, που κατά τον Β΄ Π.Π. και τη γερμανική επίθεση στην Ελλάδα (6/4/1941) απέτρεψε τους εισβολείς να κάνουν «περίπατο» όπως πίστευαν.
Το συγκρότημα του οχυρού Λίσσε, κατασκευάστηκε την περίοδο 1936 – 1940 στο εσωτερικό κωνοειδούς λόφου που δεσπόζει σε στρατηγικό σημείο στο Ν.Α. τμήμα του οροπεδίου Κάτω Νευροκοπίου. Η θέση του, το επιτρέπει να ελέγχει πλήρως τις οδεύσεις από και προς την ενδοχώρα και συγκεκριμένα την πόλη της Δράμας, μέσω Γρανίτη και των Σερρών, μέσω Κάτω Βροντούς. Για το λόγο αυτό, ο λόφος «771» οχυρώθηκε ήδη αμέσως μετά το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων του 1912 – 1913, και την ενσωμάτωση της περιοχής στον εθνικό κορμό, με την κατασκευή «Οχυρού Ανασχέσεως» μετά από εισήγηση του Ιωάννη Μεταξά, αντισυνταγματάρχη τότε του Μηχανικού και διευθυντή της Β’ Επιτελικής Διευθύνσεως (συνολικά την περίοδο 1914-1916 κατασκευάστηκαν εννέα συγκροτήματα από τη λίμνη Δοϊράνη έως τον ποταμό Νέστο). Η περίπτωση του Λίσσε, είναι η μοναδική στην «Γραμμή Μεταξά», που μέρος της οχύρωσης του Α΄ Π.Π, πέτρινα χαρακώματα κ.α, ενσωματώθηκε στη νεότερη.
Στους πρόποδες του λόφου υπάρχει το μικρό χωριό Οχυρό, το οποίο προπολεμικά ονομαζόταν Λίσσε και έδωσε την ονομασία του στο πολυδαίδαλο συγκρότημα που έχει συνολικό μήκος υπόγειων στοών 1.700 μ. και είναι το μεγαλύτερο αμυντικό συγκρότημα -από τα έξι- στ’ οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου.
Το Λίσσε αποτελείται από πέντε μεγάλα και πέντε μικρότερα στεγανά υπόγεια συγκροτήματα, που περιλαμβάνουν θαλάμους οπλιτών, γραφεία διοίκησης, μαγειρεία, αποθήκες πυρομαχικών και άλλους χώρους που επικοινωνούν μεταξύ τους με στενούς διαδρόμους και καταλήγουν σε πολυβολεία, πυροβολεία, ολμοβολεία, παρατηρητήρια, και άλλα επίγεια αμυντικά έργα του συγκροτήματος. Γύρω από το λόφο υπάρχουν αντιαρματικές τάφροι, ζώνες αντιαρματικών σιδηροπηγμάτων και σκυροδέματος κ.α.
Το μέγεθος του έργου είναι δυσθεώρητο, ιδιαίτερα εάν ληφθεί υπόψη ο χρόνος που απαιτήθηκε για την ολοκλήρωσή του, ενώ το κόστος κατασκευής του άγγιξε τα 42.895.800 δρχ (προπολεμικές). Ο στρατιωτικός σχεδιασμός του έργου, όπως συνολικά της «Γραμμής Μεταξά» έγινε από αξιωματικούς του Πεζικού και του Πυροβολικού, ενώ η κατασκευή ανατέθηκε σε αξιωματικούς του Μηχανικού. Ιδιαίτερα σημαντικός υπήρξε ο ρόλος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
«Καρδιά» του Λίσσε είναι το συγκρότημα του «Σταθμού Διοικήσεως» στην κορυφή του λόφου, που σήμερα δεσπόζει επιβλητικός μαρμάρινος σταυρός. Από εδώ διηύθυνε τον αγώνα κατά τη γερμανική επίθεση ο διοικητής του, Ταγματάρχης Γεώργιος Δετοράκης. Το ίδιο συγκρότημα στέγαζε επίσης μία διμοιρία πεζικού, μία όλμων και το μοναδικό αντιαεροπορικό του οχυρού, που διασώζεται σε καλή κατάσταση.
Νότια του Σταθμού Διοικήσεως, εκτείνονται τα δύο συγκροτήματα πυροβολικού, που κατά τη «Μάχη των Οχυρών» (6-10/4/1941) προκάλεσαν σοβαρές απώλειες στον εχθρό. Την οχυρωματική διάταξη συμπληρώνουν έξι ακόμη μικρότερα στεγανά συγκροτήματα (στέγαζαν τις 1η, 2η, 3η, 4η διμοιρίες πεζικού) ενώ στη βάση του λόφου, βρίσκεται το υπόγειο συγκρότημα της «Χελώνης», που κύρια αποστολή του είχε ν’ αποτρέψει την προέλαση των γερμανικών αρμάτων στο οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου, με τα δύο αντιαρματικά πυροβόλα που διέθετε. Όλα τα συγκροτήματα του Λίσσε, επικοινωνούσαν μεταξύ τους με ορύγματα, σκαλισμένα στον γρανιτένιο βράχο, που εντυπωσιάζουν έως σήμερα, καθώς και με οδικό δίκτυο. Ανατολικά του Σταθμού Διοικήσεως, σε χαμηλότερο ύψος, βρίσκονταν τα -μισοερειπωμένα σήμερα- κτίρια στρατωνισμού, δίπλα στα πέτρινα χαρακώματα της οχύρωσης του Α΄ Π.Π.
Η Γερμανική Επίθεση του 1941
Τον Απρίλιο του 1941 με την επιχείρηση Μαρίτα, η Γερμανία επενέβη στρατιωτικά στα Βαλκάνια, προκειμένου να διασώσει το γόητρο του Άξονα λόγω της κατάρρευσης της συμμάχου της Ιταλίας στη σύγκρουσή με την Ελλάδα, αλλά κυρίως και για να καλύψει τα νώτα της ενόψει της επίθεσης κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Την 1/4/1941 η Βουλγαρία προσχώρησε στον Άξονα και 12η Γερμανική Στρατιά υπό τον Στρατάρχη Φον Λιστ, προσέγγισε τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα από την Κερκίνη έως την Ροδόπη.
Η γερμανική επίθεση ξεκίνησε ξημερώματα της Κυριακής 6/4/1941 από δυνάμεις της 72ης Μεραρχίας, με κύριο στόχο την προώθηση επί των κυρίων οδεύσεων που οδηγούσαν προς Δράμα και Σέρρες
Το κύριο βάρος της επίθεσης από τέσσερα γερμανικά τάγματα δέχτηκε το Λίσσε, μαζί με τα παρακείμενα οχυρά Πυραμιδοειδές, Περιθώρι και Μαλιάγκα. Οι γερμανικές δυνάμεις πεζικού υποστηρίζονταν από πυροβόλα εφόδου και πυροβολικό, αλλά δεν είχαν αεροπορική κάλυψη.
Οι λυσσαλέες επιθέσεις των Γερμανών, αποκρούονταν η μία μετά την άλλη. Η φρουρά του Λίσσε αντιστάθηκε με ηρωισμό και αυτοθυσία, αποτρέποντας την κατάληψη του συγκροτήματος από τον εχθρό, που δυνάμεις του είχαν καταφέρει να φτάσουν στα πρώτα σπίτια του χωριού. Ο συνδυασμός πυρών του Λίσσε, και των άλλων οχυρών γύρω από το οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου «ναυάγησε» τα γερμανικά σχέδια για γρήγορη κάθοδο προς Δράμα και Σέρρες, ενώ το αντιαεροπορικό του κατέρριψε εχθρικό βομβαρδιστικό τύπου Dornier, που το πλήρωμά του αιχμαλωτίστηκε στη συνέχεια. Τελικά το Λίσσε δεν καταλήφθηκε, όπως και τα γύρω οχυρά, τα οποία παραδόθηκαν στις 10/4/1941 και αφού η Θεσσαλονίκη είχε καταληφθεί από τον εχθρό.
Μετά την παράδοση οι Γερμανοί θέλησαν να αποσπάσουν μυστικά για την οχύρωση και την άμυνα του Λίσσε από τον διοικητή Ταγματάρχη Γεώργιο Δετοράκη, ο οποίος όμως αρνήθηκε κάθε συνεργασία μαζί τους. Μάλιστα προσπάθησαν να τον δελεάσουν με ... πλούσιο γεύμα συνοδεία κρασιού, αλλά δίχως αποτέλεσμα όμως, όπως μαρτυρεί και σχετική φωτογραφία.
O διοικητής της 72ης Μεραρχίας Φιλίπ Μιούλερ Τζέμπχαρτ, μιλώντας στις Σέρρες με τον Αντιστράτηγο Παναγιώτη Δέδε, του είπε : «Τα επιτιθέντα συντάγματα είχον ήδη πείραν διασπάσεως οχυρωμένων γραμμών εκ προηγούμενων εκστρατειών εις τας οποίας είχον λάβει μέρος. Οι Έλληνες όμως φρουροί των οχυρών, ημύνθησαν παρά τα φλογοβόλα και τας χειροβομβίδας, μετά σκληρού φανατισμού, ανάλογον του οποίου δεν είχον συναντήσει οι Γερμανοί στρατιώται εις ουδεμίαν των προηγουμένων εκστρατειών των. Εφ’ όσον και εις ακόμη στρατιώτης ηδύνατο να παραμείνη εις το Οχυρόν του επυροβόλει».
Στο ηρώο του Λίσσε αναγράφονται τα ονόματα των 22 Ελλήνων αξιωματικών και οπλιτών που σκοτώθηκαν στη διάρκεια των μαχών, ενώ δίπλα ακριβώς, Γερμανοί Βετεράνοι της 72ης Μεραρχίας τοποθέτησαν μαρμάρινη πλάκα αφιερωμένη στη μνήμη των δεκάδων συμπατριωτών τους που σκοτώθηκαν κατά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή η οποία αναγράφει : «Εν θλίψει υπέρ των νεκρών. Αναζητώμεν φιλίαν μεταξύ των ζώντων». Στου πρόποδες του λόφου λειτουργεί από τη δεκαετία του 1980 Στρατιωτικό Μουσείο.
Την περίοδο της βουλγαρικής κατοχής (1941-1944) μεγάλο μέρος του συγκροτήματος Λίσσε καταστράφηκε από τις κατοχικές δυνάμεις, με χρήση μεγάλης ποσότητας δυναμίτιδας, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος του συγκροτήματος να αχρηστευτεί. Μετά την απελευθέρωση το 1944 το Λίσσε αποτέλεσε και πάλι «αιχμή» της ελληνικής άμυνας στην περιοχή. Τις δεκαετίες 1960-1970 προχώρησε σε ένα ευρύ σχέδιο ανακατασκευής μέρους των κατεστραμμένων στοών, κατασκευάζοντας παράλληλα νέα συμπληρωματικά αμυντικά έργα, στο ζενίθ του λεγόμενου «Ψυχρού Πολέμου».
Το Λίσσε ήταν ενεργό και ενταγμένο στον αμυντικό σχεδιασμό της χώρας έως τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Οι γεωπολιτικές αλλαγές στη Ν.Α. Ευρώπη, η ένταξη της Βουλγαρίας στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. στη συνέχεια, αλλά και η αλλαγή τρόπου της τεχνικής της άμυνας -μια και οι οχυρώσεις θεωρούνται πλέον ξεπερασμένες, οδήγησε στον παροπλισμό της «Γραμμής Μεταξά».
Σήμερα από το δαιδαλώδες οχυρό του Λίσσε, μόνο το βορειότερο συγκρότημα (Χελώνη) είναι επισκέψιμο για το κοινό, αφού τα τελευταία χρόνια έχει αξιοποιηθεί από τον δήμο Κάτω Νευροκοπίου, μέσω του διασυνοριακού προγράμματος interreg.
O επισκέπτης μπορεί να δει τους εσωτερικούς χώρους του οχυρού όπως ήταν κατά τον Β΄ Π.Π. (θάλαμος οπλιτών, γραφείο διοικητή και υπασπιστή, το θάλαμο συσκέψεων κλπ), να ενημερωθεί από multimedia εφαρμογές και φωτογραφικές εκθέσεις για την ιστορία του Λίσσε, το χρονικό της μάχης, τον οπλισμό της εποχής κ.α, ενώ μπορεί να βιώσει στιγμές της μάχης, μέσω του συστήματος προσομοίωσης βολών του ψηφιακού πυροβολείου. Για την επίσκεψή σας στο Λίσσε, επικοινωνήστε με τον δήμο Κάτω Νευροκοπίου (Τηλ. : 2523350102) ή το 518 ΤΠ (Τηλ. : 25230 22224).
Στο χωριό Οχυρό επίσης, λειτουργεί μικρό «Πολεμικό και Λαογραφικό Μουσείο». Στο κέντρο του χωριού θα βρείτε παραδοσιακές ταβέρνες με μοναδικά τοπικά εδέσματα, ενώ από ντόπιους παραγωγούς μπορείτε να προμηθευτείτε τις φημισμένες πατάτες Κάτω Νευροκοπίου.
INFO: Την Κυριακή 27/10/2019 Παραμονή του «ΟΧΙ» και της Εθνικής Επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1941, η Agkistro Action -το μοναδικό Γραφείο Εναλλακτικού Τουρισμού στην Ελλάδα που πραγματοποιεί οργανωμένες περιηγήσεις σε πεδία μαχών και εγκαταλειμμένα οχυρά της "Γραμμής Μεταξά" στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα- πραγματοποιεί οργανωμένη εκδρομή – περιήγηση (με αφετηρία τη Θεσσαλονίκη) σ’ ολόκληρο το συγκρότημα του Λίσσε, συνοδεία ιστορικού ερευνητή. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να ταξιδέψουν στο χρόνο και στην ιστορία, να γνωρίσουν και να εξερευνήσουν τα καλά κρυμμένα μυστικά του θρυλικού Λίσσε, της «ναυαρχίδας» της «Γραμμής Μεταξά» στο Κάτω Νευροκόπι Δράμας. Πληροφορίες για το επόμενο Metaxas Line Tour στο http://bit.do/fcEiE.
Από τον Φαήλο Μ. Κρανιδιώτη
Αν δεν μας διδάσκει η Ιστορία, το απώτερο παρελθόν, θα πρέπει τουλάχιστον να πάρουμε μαθήματα από την πολύ πρόσφατη πραγματικότητα, όπως η δραματική εγκατάλειψη των Κούρδων από τη σχιζοφρενική πολιτική των ΗΠΑ, που προδίδουν έναν πιστό σύμμαχο, τον μόνο σε εκείνους τους πολύπαθους τόπους, με νωπό ακόμη το αίμα της Γενοκτονίας των Χριστιανών, των Αλαουιτών, των Γιαζίντι και των Κούρδων, ανεξαρτήτως θρησκείας.
Η Τουρκία του Ερντογάν είναι ο μεγάλος υποστηρικτής των τζιχαντιστών, με τεράστιες ευθύνες για την καταστροφή και τις σφαγές στη Συρία και στο Ιράκ. Κέντρα στρατολογίας των τζιχαντιστών λειτουργούσαν μέσα στην Αγκυρα, στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες πόλεις. Κομβόι περνούσαν τα σύνορα επί χρόνια, μεταφέροντας όπλα, πυρομαχικά και εφόδια, και επέστρεφαν με τζιχαντιστές τραυματίες. Πλήθος επίσης οι Τούρκοι «εθελοντές», στελέχη της ΜΙΤ και των Ειδικών Δυνάμεων, στο πλευρό των αποκεφαλιστών του Χαλιφάτου. Χρήμα, πολιτική και στρατιωτική στήριξη εξέθρεψαν το τέρας που ο Ερντογάν θεωρεί εργαλείο του για τη δημιουργία του δικού του μεγάλου Χαλιφάτου.
Τα ρεπορτάζ των «ΝΥΤ» και άλλων κραταιών μέσων που ξεβράκωναν τον Ερντογάν για τη συναυτουργία του με τους τζιχαντιστές γενοκτόνους χάθηκαν στη λήθη. Έριξε το ρωσικό μαχητικό, σκότωσαν τους πιλότους και τους σκύλευσαν, και το «ξανθό γένος», ο κραταιός Πούτιν, συμμάχησε με τους φονιάδες, επιβεβαιώνοντας πως οι Ρώσοι ήταν και είναι κυνικά πουλητάρια, απάντηση σε όσα διακινούν διάφοροι πολιτικοί απατεώνες στην Ελλάδα. Τώρα κάνουν κι αυτοί στην άκρη, άλλη μια φορά, για να σφάξουν οι Τούρκοι με την ησυχία τους.
Στην Ουάσινγκτον και στο Πεντάγωνο έχουμε μια πολιτική που μοιάζει με διπολική διαταραχή. Οι ένοπλες δυνάμεις κατανοούν πως δεν πρέπει να εγκαταλειφθούν οι Κούρδοι, που πολέμησαν γενναία τους τζιχαντιστές συμμάχους των Τούρκων. Όχι για ηθικούς και συναισθηματικούς λόγους, αυτά δεν χωρούν στην πολιτική μιας υπερδύναμης, αλλά γιατί είναι ο μόνος αξιόπιστος σύμμαχος.
ΟΙ ΗΠΑ -όπως και το Ισραήλ στην αρχή της τουρκοϊσραηλινής σύγκρουσης, τώρα πλέον το Τελ Αβίβ έχει κατατάξει τους Τούρκους ως εχθρούς– δεν μπορούν να χωνέψουν πως η Τουρκία χάθηκε, πως είναι σε πορεία απόπειρας αυτονόμησης. Όταν οι Αμερικανοί χωνέψουν το γεγονός πως δεν υπάρχει επιστροφή, τότε θα γίνει ο τελευταίος και οριστικός διαμελισμός της Τουρκίας, θα συντριβεί το μπάσταρδο τεχνητό έθνος που έφτιαξε διά νόμου και βίας ο Κεμάλ, ρίχνοντας στα σαθρά θεμέλια της «Τουρκικής Δημοκρατίας» το αίμα των γενοκτονημένων Χριστιανών, Ελλήνων, Αρμενίων κι Ασσυρίων και οι επίγονοί του των Ελλήνων της Κύπρου και των Κούρδων.
Τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές οι Τούρκοι βομβαρδίζουν από το μεσημέρι, ενώ χερσαίες δυνάμεις τους έχουν εισβάλει για τη δημιουργία της περίφημης «ζώνης», στην ουσία εκεί όπου θέλουν να εγκαταστήσουν τα εκατομμύρια Σουνιτών που ξεσπίτωσαν οι ίδιοι με τους τζιχαντιστές, ώστε να ακυρώσουν τις αυτόνομες κουρδικές περιοχές, δυνάμει κομμάτι ενός ενιαίου ανεξάρτητου Κουρδιστάν, παράλληλα Μόσχα και Ουάσινγκτον κοιτάνε, ενώ θα συγκληθεί το Συμβούλιο Ασφαλείας για να κάνει μνημόσυνο στους Κούρδους και να τους δώσει κάποιο κωλόχαρτο, σαν αυτά που έχει συλλογή η Κύπρος.
Τα υψηλόβαθμα στελέχη του Κουρδικού Εθνικοαπελευθερωτικού Κινήματος σε διάφορες συζητήσεις μού έλεγαν πως έχουν πάντα ως εφεδρεία ένα πυρηνικό όπλο απόλυτης καταστροφής: μια κουρδική Ιντιφάντα. Μια πανκουρδική εξέγερση όχι μόνον στο Κουρδιστάν, αλλά και στις γειτονιές των μεγάλων μητροπόλεων, όπου ζουν αχανείς κουρδικές μάζες. Μόνο η Πόλη έχει περισσότερους Κούρδους από όλο τον πληθυσμό του λεκανοπεδίου Αττικής.
Η εσωτερική μετανάστευση και η τουρκική αποικιοκρατική βία στο Κουρδιστάν, γιατί η Τουρκία μεταχειρίζεται την πατρίδα των Κούρδων ως αποικία, με όλη τη σημασία της λέξης, έχουν δημιουργήσει τεράστιες συμπαγείς κουρδικές κοινότητες σε όλες τις μεγάλες πόλεις. Αυτές οι τεράστιες μάζες, γεμάτες νεολαία, αυτό το έφηβο έθνος, έχουν πλέον συνείδηση, οργανώσεις πολιτικές, πολιτιστικές, αλλά και ένοπλες. Και κυρίως, έπειτα από 35 χρόνια ένοπλου αγώνα του ΡΚΚ, το 1984 ίδρυσε το ένοπλο τμήμα τον HRGK, οι Κούρδοι έχουν πια χιλιάδες νεκρούς, ήρωες αντάρτες αλλά και αμάχους, αθώα θύματα της βαρβαρότητας της τουρκικής καταστολής. Το ερώτημα είναι αν θα τολμήσει η κουρδική ηγεσία να ανάψει τον δαυλό της εξέγερσης.
Σε κάθε περίπτωση, η επίθεση της Τουρκίας, αν μείνει ατιμώρητη, θα σημάνει κορύφωση της επιθετικότητάς της προς τον Ελληνισμό, τόσο με την προώθηση στιφών λαθρομεταναστών όσο και με επιθετικές πράξεις κυριαρχίας στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ. Κάθε μέρα μπαίνει στα νησιά και στον Εβρο ένα χωριό, κάθε εβδομάδα μια κωμόπολη, κάθε μήνα μια πόλη. Θα στείλουν και στο Μεσολόγγι μαντίλες. Να τους βάλουν στον Κήπο των Ηρώων, θα είναι ταιριαστός συμβολισμός με τη νέα άλωση και την κατάντια μας.
Το πολύτιμο μάθημά μας από το πάθημα των Κούρδων είναι πως κανείς δεν πρόκειται να πολεμήσει για μας. Δεν πρόκειται οι Αμερικανοί να σταματήσουν τους Τούρκους στο Αιγαίο ούτε μαζί με Γάλλους και Ιταλούς να βυθίσουν το τουρκικό ερευνητικό σκάφος και τη συνοδεία του στο Οικόπεδο 7.
Εάν τα αγόρια με τις ζαχαρί ζακέτες στους ώμους και τα παπούτσια ιστιοπλοΐας, ομοθύμως με τους αριστερούς διεθνιστές, θέλουν η στρατιωτική θητεία να μείνει γελοιωδώς στους 9 μήνες ή να γίνει τριήμερο σεμινάριο με PlayStation και κρουασάν στο σπίτι και να συνεχίσουμε τις περικοπές, που π.χ. στο Πολεμικό Ναυτικό από την υποστελέχωση και τις αυξημένες βάρδιες οδήγησαν σε κωμικοτραγικά γεγονότα, όπως στον «Παρμενίωνα», λουζόμαστε όσα κοροϊδεύαμε στους Τούρκους και θα υποστούμε ταπεινωτική ήττα.
Εάν εξοπλιστούμε ως τα δόντια, πετάξουμε στα σκουπίδια τις ψευδαισθήσεις πως θα κάνουν άλλοι το καθήκον μας, δώσουμε το μήνυμα της αποτροπής και φτιάξουμε αληθινές δεσμευτικές στρατιωτικές συμμαχίες, τότε έχουμε ελπίδα. Όποιος κάνει τα πάντα, όσο ταπεινωτικά και να είναι, για να αποφύγει τον πόλεμο ή θα υποταχτεί χωρίς ντουφεκιά ή σίγουρα θα τον προκαλέσει. Ηγεσία που αρνείται την εκτέλεση του προφανούς καθήκοντος θα κάνει παρέα στον Γούναρη και τον Ιωαννίδη.
*Δικηγόρος – πρόεδρος της ΝΕΑΣ ΔΕΞΙΑΣ
Τουλάχιστον εννέα πολίτες «εκτελέσθηκαν» σήμερα στην Συρία από φιλοτουρκικές πολιτοφυλακές που συμμετέχουν στην επίθεση που έχει εξαπολύσει η Τουρκία κατά των κουρδικών δυνάμεων στην βορειοανατολική Συρία, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
«Οι εννέα πολίτες εκτελέσθηκαν σε χωριστά περιστατικά νότια της μεθοριακής πόλης Ταλ Αμπιάντ», σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση. Μεταξύ των θυμάτων περιλαμβάνονται στέλεχος κουρδικού πολιτικού κόμματος και ο οδηγός της, σύμφωνα με το Συριακό Δημοκρατικό Συμβούλιο, την πολιτική πτέρυγα της αραβοκουρδικής συμμαχίας των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων.
«Μισθοφόροι που υποστηρίζονται από την Τουρκία έβγαλαν την Χεβρίν Χαλάφ από τον αυτοκίνητό και την εκτέλεσαν στον δρόμο ανάμεσα στο Καμισλί και το Μανμπέζ», σύμφωνα με ανακοίνωση του Συριακού Δημοκρατικού Συμβουλίου. Στον οδηγό επιφυλάχθηκε η ίδια τύχη.
Here are the murderer gangs of leader of Future of Syria Party MARTYR Hevrin Khalaf. pic.twitter.com/bYDwWolc1N
— Turkey Untold (@TurkeyUntold) October 12, 2019
Την Τετάρτη, οι τουρκικές δυνάμεις και φιλοτουρκικές συριακές πολιτοφυλακές εξαπέλυσαν επίθεση στην βορειοανατολική Συρία για να απομακρύνουν από την τουρκοσυριακή μεθόριο τις δυνάμεις των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG).
Τα μέλη των ομάδων αυτών είναι πρώην αντάρτες που πολεμούσαν κατά του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ. Ομως, με την εξέλιξη της σύρραξης και την αποδυνάμωση των ένοπλων ανταρτικών ομάδων, αυτές οι πολιτοφυλακές χρηματοδοτούνται και εκπαιδεύονται πλέον από την Αγκυρα.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφόρησαν δύο βίντεο. Το πρώτο δείχνει δύο άνδρες ντυμένους με πολιτικά γονατισμένους στο έδαφος, την ώρα που ένας μαχητής δίπλα τους ανακοινώνει ότι αιχμαλωτίσθηκαν από αντάρτες της οργάνωσης Ahrar al-Sharkiya.
Στο βίντεο αυτό, στο οποίο δεν φαίνεται η εκτέλεση, αναρτήθηκε στον λογαριασμό της οργάνωσης στο Twitter μαζί με μία φωτογραφία που δείχνει τους δύο αιχμαλώτους γονατισμένους. Στο δεύτερο βίντεο ένοπλος ανοίγει πυρ εναντίον ενός ανθρώπου ντυμένου με πολιτικά.
This is what’s happening in N. Syria now. Most stable part of the country is being ruined. These armed groups are executing people on M4 Highway earlier today pic.twitter.com/kw7s29NvlW
— Mutlu Civiroglu (@mutludc) October 12, 2019
Οι εκτελέσεις ανεβάζουν στους 38 τον αριθμό των αμάχων που έχουν σκοτωθεί από την έναρξη της επίθεσης, ανακοίνωσε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό της μη κυβερνητικής οργάνωσης, 81 κούρδοι μαχητές έχουν σκοτωθεί κατά την διάρκεια των συγκρούσεων των τελευταίων ημερών.
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Ανοιχτή εκπαιδευτική ημερίδα για την προστασία από φυσικές καταστροφές πραγματοποιεί στο Ηράκλειο, την Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2019 η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης, στο πλαίσιο του προγράμματος “Act to Protect” .
Η εκδήλωση θα διεξαχθεί στην αίθουσα «Μανόλης Καρέλλης» στο κτήριο Ανδρόγεω και ώρες 10.00 – 14.00, ενώ η είσοδος θα είναι ελεύθερη για όλους τους πολίτες, που επιθυμούν να ενημερωθούν για τους σωστούς τρόπους πρόληψης, διαχείρισης μίας έκτακτης ανάγκης και αντιμετώπισης των επιπτώσεων μετά από μία φυσική καταστροφή, όπως η πυρκαγιά, ο σεισμός και η πλημμύρα. Συγχρόνως, θα υπάρχει θεματική ενότητα με οδηγίες για την παροχή Πρώτων Βοηθειών σε περιπτώσεις τραυματισμού.
Στόχος της εκπαιδευτικής αυτής δράσης είναι η ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των πολιτών στον τομέα της πρόληψης, προκειμένου να μειωθούν στο μέτρο του δυνατού οι ανθρωπογενείς καταστροφές που συχνά πλήττουν την χώρα μας.
Την ημερίδα υποστηρίζει, εκτός από την Παπαστράτος, ο Δήμος Ηρακλείου και η Aegean, μεγάλος χορηγός και επίσημος αερομεταφορέας της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης.
Λίγα λόγια για το πρόγραμμα “Act to Protect”
Το“Act to Protect” είναι ένα πρόγραμμα που υλοποιείται από την Ελληνική Ομάδα Διάσωσης με την ευγενική υποστήριξη της Παπαστράτος. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει την διεξαγωγή 25 ενημερωτικών ανοιχτών ημερίδων, ενώ η διάρκειά του είναι επτά μήνες, με έναρξη τον Μάιο.
Από τον Μάιο του 2019 η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης και η Παπαστράτος «ταξιδεύουν» σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, με πρώτο σταθμό τα Νέα Μουδανιά της Χαλκιδικής και τελευταίο σταθμό κατά την ολοκλήρωση του προγράμματος τη Σιθωνία Χαλκιδικής. Άλλες περιοχές στις οποίες θα υλοποιηθεί η εκπαιδευτική ημερίδα είναι η Θεσσαλονίκη (2 ημερίδες), η Αθήνα (5 ημερίδες), η Σάμος, η Χίος, η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Ζάκυνθος, η Κεφαλλονιά, η Χαλκίδα, το Ηράκλειο, τα Χανιά, η Σπάρτη, η Καλαμάτα, το Ναύπλιο, η Κόρινθος, ο Πύργος και η Τρίπολη.
Οι ημερίδες είναι 4ωρες και εισηγητές είναι έμπειροι εκπαιδευτές της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης.
