Δευτέρα, 17 Μαρτίου 2014 09:38

Ουκρανία: Μετά το δημοψήφισμα τι ακολουθεί;

Ο πλήρης στρατιωτικός έλεγχος της Ρωσίας επί της Κριμαίας και τώρα το δημοψήφισμα για ενσωμάτωση της στη Ρωσική Ομοσπονδία, ενισχύουν τη διαπραγματευτική θέση της Μόσχα στις συζητήσει για το μελλοντικό ουκρανικό καθεστώς. Ο πλήρης στρατιωτικός έλεγχος της Ρωσίας επί της Κριμαίας και τώρα το δημοψήφισμα για ενσωμάτωση της στη Ρωσική Ομοσπονδία, ενισχύουν τη διαπραγματευτική θέση της Μόσχα στις συζητήσει για το μελλοντικό ουκρανικό καθεστώς.
Του Άριστου Αριστοτέλους

Το δημοψήφισμα για ένωση της Κριμαίας με τη Ρωσική Ομοσπονδία αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη στην ουκρανική κρίση η οποία φέρνει πιο κοντά την αντιπαράθεση μεταξύ δυτικών δυνάμεων και Ρωσίας. Ποια τροπή θα πάρουν τα γεγονότα μετά το δημοψήφισμα και πόσο κρίσιμη διαμορφώνεται η κατάσταση στην περιοχή, είναι το υπο εξέταση ερώτημα στο κειμενο που ακολουθεί.

Το δημοψήφισμα ήταν βέβαια μια εξέλιξη στην ουκρανική κρίση που προέκυψε μετά την ανατροπή του ρωσόφιλου προέδρου Βίκτορα Γιανουκόβιτς από τις φιλοδυτικές δυνάμεις της ουκρανικής αντιπολίτευσης και το διορισμό μεταβατικής κυβένησης μέχρι τη διεξαγωγή εκλογών. Τις κινήσεις αυτές, μαζί με άλλες αντιρωσικές ενέργειες, η Μόσχα τις εξέλαβε ως πρόκληση από τη Δύση κατά της ασφάλειας και της επιρροής της στην περιοχή. Συνεπώς η στρατιωτική επέμβαση των Ρώσων στην Κριμαία, όπως και το αίτημα του ρωσικού πληθυσμού της χερσονήσου αυτής – έδρας του Ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας - για ενσωμάτωση της στη Ρωσία ήταν η αντίδραση της Μόσχας στην «πραξικοπηματική» ενέργεια των φιλοδυτικών του Κιέβου. Ήταν η απάντηση της στους γεωπολιτικούς ανταγωνιστές της, τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους, που στηρίζουν το νέο «αντισυνταγματικό» καθεστώς.

Η μεταβατική κυβέρνηση του Κιέβου και οι δυτικοί υποστηρικτές της καταδικάζουν έντονα το δημοψήφισμα και τις αποσχιστικές ενέργειες των αρχών της Κριμαίας. Από την άλλη, η Ρωσία διακηρύσσει ότι ο νόμιμος πρόεδρος της χώρας είναι ο Γιανουκόβιτς και ότι, αντίθετα με τους δυτικούς, θεωρεί θεμιτό και νόμιμο το δικαίωμ του λαού της Κριμαίας να καθορίσει με δημοψήφισμα το μέλλον του.

Οι εκατέρωθεν ανταγωνιστικές τοποθετήσεις ενισχύουν περαιτέρω την ένταση και το διπολισμό στην αντιπαράθεση των δύο πλευρών στην Ουκρανία, μια χώρα που από αιώνες αποτελεί πεδίο ανταγωνισμού μεγάλων δυνάμεων. Με τη Ρωσία να θεωρεί την περιοχή αυτή υψίστης στρατηγικής σημασίας για την εθνική της ασφάλεια και τις δυτικές δυνάμεις να προσβλέπουν να την έχουν στη δική τους σφαίρα επιρροή με πιθανή ένταξη στην ΕΕ ή και στο ΝΑΤΟ που για τη Μόσχα αποτελεί κόκκινο πανί.

Ο πλήρης στρατιωτικός έλεγχος της Ρωσίας επί της Κριμαίας και τώρα το δημοψήφισμα για ενσωμάτωση της στη Ρωσική Ομοσπονδία, ενισχύουν τη διαπραγματευτική θέση της Μόσχα στις συζητήσει για το μελλοντικό ουκρανικό καθεστώς. Για το δημοψήφισμα, οι δυτικοί, υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ, έχουν βέβαια προειδοποιήσει για οικονομικά και πολιτικά μέτρα που θα γίνουν πολύ πιο σκληρά σε τυχόν προσάρτηση. Από την άλλη η Ρωσία επισης προειδοποιεί ότι θα λάβει αντίμετρα και δεδομένης της μεγάλης εξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο είναι αντιληπτό προς τα που θα κινηθεί. Επίσης, στο ενδεχόμενο λήψης πολιτικών μέτρων εναντίον της, η Μόσχα ενδεχόμενα να αποσυρθεί από συμφωνίες όπως η STARΤ και του περιορισμού των μέσου βεληνεκούς πυρηνικών όπλων. Ενδέχεται ακόμη το Κρεμλίνο να πάψει να διαδραματίζει βοηθητικό ρόλο στις προσπάθειες επαναπροσέγγισης ΗΠΑ – Ιράν ή και σε άλλες διεθνείς υποθέσεις αμερικανικού ενδιαφέροντος δημιουργώντας σοβαρα προβληματα στους Αμερικανούς. Αναμφίβολα μια τέτοια κατάσταση ψυχροπολεμικών σχέσεων δεν ευνοεί ούτε τους Ρώσους αλλά ούτε τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς, που έχουν βασικά κάθε συμφέρον να αναπτύξουν μια λειτουργική και μακροπρόθεσμη σχέση συνεργασίας με τη Ρωσία προς αμοιβαίο όφελος.

Ενόψει των πιο πάνω, λοιπόν, ποια τροπή θα πάρουν τα πράγματα μετά το δημοψηφισμα θα εξαρτηθεί από την επόμενη κίνηση που θα κάνει η Μόσχα. Δηλαδή αν θα προχωρήσει να υιοθετήσει την απόφαση του δημοψηφίσματος της Κριμαίας για ενσωμάτωσή της στη Ρωσία, παρά τις αντιδράσεις των δυτικών, ή αν θα χαιρετίσει το γεγονός αλλά ως πρώτο βήμα θα χρησιμοποιήσει αυτό ως διαπραγματευτικό μοχλό για να επιτύχει ένα ευνοϊκότερο για την ασφάλεια της καθεστώς στην Ουκρανία.

Από την άλλη, αν η ρωσική κυβέρνησης προχωρήσει, είτε τώρα, είτε αργότερα, σε προσάρτηση της Κριμαίας, τότε θα ακολουθήσει ο φαύλος κύκλος σκληρότερων μέτρων και αντίμετρων. Θα αυξηθεί ο κίνδυνο να προκληθούν ταραχές στην ανατολική Ουκρανία. Η κρίση θα οξυνθεί επικίνδυνα, η χώρα θα διολισθαίνει σε εμφύλιο πόλεμο και η Ρωσία θα προειδοποιεί να επέμβει για προστατεύσει τους ομοεθνείς της, ενώ οι δυτικοί δεν θα μπορούν να αναλάβουν στρατιωτική δράση. Ενδεχόμενα ακόμη να δημιουργηθούν συνθήκες διαμελισμού της χώρας σε ρωσόφιλη ανατολική Ουκρανία και σε δυτικόφιλη δυτική. Στην ΕΕ θα οξυνθούν τα οικονομικά της προβλήματα. Επίσης οι υπερατλαντικές σχέσεις και η κοινή εξωτερική πολιτική των κρατών μελών της Ένωσης θα διέλθουν περίοδο δοκιμασίας ένεκα διαφορών στις προσεγγίσεις τους απέναντι στη Ρωσία.

Το θετικό στοιχείο είναι ότι μέχρι σήμερα κανένας των εμπλεκομένων, ιδιαίτερα οι μεγάλες δυνάμεις, δεν έχουν αναφερθεί στη χρήση του στρατιωτικού στοιχείου και ότι, τόσο οι δυτικοί, όσο και οι Ρώσοι, στις διπλωματικές κινήσεις ή τις προειδοποιήσεις τους δεν καίνε γέφυρες αλλά αφήνουν περιθώρια στην άλλη πλευρά για συμβιβασμό. Όμως τις επόμενες μέρες η τροπή που θα πάρει η κρίση, δηλαδή αν θα κλιμακωθεί ή αποκλιμακωθεί, θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις της Μόσχας πώς θα διαχειριστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και τα πιθανά μέτρα των δυτικών και βέβαια από το πώς και σε ποιο βαθμό επηρεάζεται η εθνική της ασφάλεια. Τελικά δεν συμφέρει σε κανένα από τους εμπλεκλόμενους μια παρατεταμένη και οξύα κρίση. Γι αυτό όσο πιο γρήγορα εξευρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση, που να ρυθμίζει το μελλοντικό καθεστώς της Ουκρανίας και που να ικανοποιεί τα κριτήρια ασφάλειας της Ρωσίας, τόσο το καλύτερο για την οικονομική και πολιτική σταθερότητα όχι μόνο στην Ουκρανία άλλα και σε ολόκληρη την Ευρώπη. - ΠΗΓΗ: http://strategy-cy.com 

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter