Write on Δευτέρα, 13 Ιουλίου 2020 Κατηγορία ΕΠΙ ΣΚΟΠΟΝ

Γράφει ο Νίκος Λυγερός - Καθηγητής Γεωστρατηγικής

Όσοι λένε ότι ξαφνιάστηκαν με την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, μάλλον έχουν ξεχάσει ότι από το 2012 υπήρχαν κινήσεις φανατικών ισλαμιστών που ήθελαν πάση θυσία αυτήν την πράξη βαρβαρότητας.

Δεν υπολόγιζαν καθόλου την απόφαση της Unesco του 1985 να συμπεριλάβει τέσσερις ιστορικές ζώνες της Κωνσταντινούπολης στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Κι αυτή η αδιαφορία παρόλο που φαίνεται παράλογη σε όσους δεν εξετάζουν τις λεπτομέρειες, έχει βάση με την έννοια ότι συμπεριλήφθηκε και τζαμί μαζί με την εκκλησία της Αγίας Σοφίας που ήταν μουσείο από το 1934 λόγω της θεσμικής απόφασης του Κεμάλ.

Άρα δεν υπάρχει κάποιο τεχνικό πρόβλημα απόρριψης ειδικά αν η πρόσβαση σε όλους παραμένει εφικτή, ειδικά αν η κάλυψη των Χριστιανικών στοιχείων είναι αναστρέψιμη παραδείγματος χάρη με φωτισμό ή ακόμα και με κουρτίνες. Το 2013 η ισλαμική κυβέρνηση άρχισε την πολιτική της φθοράς της απόφασης του 1934 μέσω διεξαγωγής μουσουλμανικών προσευχών. Και αυτός ο τρόπος ακολουθούσε την τακτική του προχωρώ όσο με παίρνει. Έτσι ανάλογα με τις αντιδράσεις των άλλων προσαρμοζόταν και γινόταν άλλοτε επιθετική άλλοτε παθητική. Όμως ο στόχος παρέμενε ο ίδιος έτσι η κυβέρνηση προετοίμαζε το έδαφος της αλλαγής με τρόπο όλο και πιο δυναμικό λόγω της ανόδου του ποσοστού των ισλαμιστών ψηφοφόρων.

Αυτό το φαινόμενο επιδεινώθηκε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016. Έτσι το 2019 άρχισε να λέει ο δικτάτορας ότι είχε έρθει η ώρα της μεγάλης αλλαγής. Έπρεπε όμως να ξεπεράσει την απόφαση του 1934 και αυτό γινόταν μόνο μέσω της δικαιοσύνης ακόμα και αν αυτή δεν ήταν ακριβώς ανεξάρτητη. Αυτό το εμπόδιο σταμάτησε να υπάρχει τον Ιούλιο το 2020. Κατά συνέπεια ο δικτάτορας έβγαλε αμέσως προεδρικό διάταγμα που επέτρεπε την επίσημη αλλαγή του καθεστώτος του μουσείου. Εδώ και πάλι όσοι λένε ότι σκέφτεται μόνο το 1453 ο Erdogan μάλλον ξέχασαν ότι ο Menderes έβαλε ξανά τον ισλαμικό διάκοσμο που είχε βγάλει ο Kemal, λόγω της εποχής των 500 ετών της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης.

Βλέπουμε λοιπόν ότι αυτή η θεσμική εμμονή οφείλεται στο γεγονός ότι θέλουν να επιβεβαιώσουν σε όλους ότι πρόκειται για τουρκικό έδαφος. Αυτή η πράξη βαρβαρότητας είναι το πρώτο στάδιο της αναθεώρησης των κεμαλικών δεδομένων. Η ακύρωση της απόφασης του 1934 μπορεί να προετοιμάζει την ακύρωση της αλλαγής του ονόματος του 1930 αλλά και της μετακίνησης της πρωτεύουσας το 1923 ειδικά αν σκεφτούμε την επέτειο που ετοιμάζει η Τουρκία το 2023.

Δεν υπάρχει τίποτα το αψυχολόγητο όλα είναι εφαρμογή οράματος. Ας σοβαρευτούμε λοιπόν κι ας εξετάσουμε επιτέλους στρατηγικά το θέμα.

Write on Τρίτη, 09 Ιουνίου 2020 Κατηγορία ΣΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ

Γράφει ο Νίκος Λυγερός - Καθηγητής Γεωστρατηγικής

Η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ που πέτυχε η Ελλάδα με την Ιταλία είναι ιστορική. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο, διότι αποτελεί ενίσχυση της συμφωνίας περί υφαλοκρηπίδας που είχαμε υπογράψει το 1977.

Διότι η γραμμή οριοθέτησης είναι η μέση γραμμή που είχαμε σχεδιάσει με τους μέγιστους κύκλους και τα 16 σημεία που είχαμε συμφωνήσει το 1977. Πρόκειται λοιπόν για την ενίσχυση της μέσης γραμμής σε πρώτο επίπεδο, αλλά και των νησιών μας σε δεύτερο επίπεδο, αφού η μέση γραμμή έχει υπολογιστεί μέσω των Διαποντίων Νήσων. Από μόνο του αυτό το σημείο είναι μια επιτυχία της διπλωματίας, αφού ξεκαθαρίζει ότι τα νησιά μας ακόμα και αυτά που είναι ακριτικά και με ελάχιστο πληθυσμό έχουν και υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.

Εκ των πραγμάτων η Ιταλία έρχεται να ενισχύσει ένα συμμαχικό πλαίσιο που είχε δημιουργηθεί με τα θαλάσσια οικόπεδα, τα συμβόλαια με τις πετρελαϊκές εταιρείες, αλλά και με τη διακυβερνητική συμφωνία με την Κύπρο, Ισραήλ και Ιταλία. Όσοι λοιπόν έλεγαν ότι είναι προτιμότερο να λειτουργήσουμε με το πλαίσιο της υφαλοκρηπίδας τώρα πρέπει να παραδεχθούν ότι η ΑΟΖ είναι πιο ισχυρή επί του πρακτέου, αφού καλύπτει περισσότερα πεδία δράσης.

Είναι μια πολύ καλή εξέλιξη που θα συνεισφέρει και στα θέματα των γεωτρήσεων και των εξορύξεων στο Ιόνιο. Το όλο θέμα είναι και μια στρατηγική απάντηση σε όλες τις προκλήσεις της Τουρκίας που προσπαθεί πάντα να αμφισβητήσει τις θαλάσσιες ζώνες των νησιών μας αλλά και να θολώσει τα νερά όσο αφορά στην Ιταλία. Εδώ το πλαίσιο ξεκαθάρισε και σβήνει άλλη μια ηττοπάθεια. Έτσι ένας αγώνας που αρχίσαμε πριν δέκα χρόνια για την συγκεκριμένη οριοθέτηση, τώρα υλοποιήθηκε το όραμα και μετέτρεψε την πραγματικότητα.

Είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα έχει συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ και με την έννοια της μέσης γραμμής και με τα νησιά μας. Τώρα μπορούμε να συνεχίσουμε πιο δυναμικά τη στρατηγική μας.