Write on Δευτέρα, 01 Σεπτεμβρίου 2014 Κατηγορία ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Την ευκαιρία να συναντηθεί και να καταγράψει την μαρτυρία του Ταξίαρχο ε.α. Παναγιώτη Σταυρουλόπουλου, ο οποίος έζησε την κόλαση των μαχών στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, είχε ο συγγραφέας και ερευνητής Κώστας Δημητριάδης!

Ο ζωντανός θρύλος της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου, (αντισυνταγματάρχης τότε) καθοδήγησε και ενέπνευσε τα παλικάρια της ΕΛΔΥΚ τις κρίσιμες εκείνες ώρες και έδωσε τη διαταγή για απαγκίστρωση το μεσημέρι της 16ης Αυγούστου διασώζοντας πολλούς πολεμιστές, αποκαλείται από τότε "πατέρας" από τους βετεράνους της Κύπρου, δείγμα σεβασμού και της αναγνώρισης της προσφοράς του.

Την ευκαιρία να συναντηθεί και να καταγράψει την μαρτυρία του Ταξίαρχο ε.α. Παναγιώτη Σταυρουλόπουλου, ο οποίος έζησε την κόλαση των μαχών στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, είχε ο συγγραφέας και ερευνητής Κώστας Δημητριάδης!

Ο Κώστας Δημητριάδης, συγγραφέας του βιβλίου ΚΥΠΡΟΣ 1974 Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ, έχει δημοσιεύσει φωτογραφίες από τη συνάντηση αυτή και μάλιστα τις επόμενες ώρες θα παρουσιάσει την συγκλονιστική αφήγηση του Ήρωα της Κύπρου, μέσω ενός βίντεο. Μαζί του σε αυτή την ξεχωριστή στιγμή ήταν ο εκδότης Γιάννης Γιαννάκενας, αλλά και ο βετεράνος μαχητής της ΕΛΔΥΚ Αντώνης Δούλας.

Από αριστερά, Κώστας Δημητριάδης, Παναγιώτης Σταυρουλόπουλος, Γιάννης Γιαννάκενας, Αντώνης Δούλας.

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Παρασκευή, 19 Αυγούστου 2016 Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ

Τη δράση και τις απώλειες της 23 Επιλαρχίας Μέσων Αρμάτων της Εθνικής Φρουράς, παρουσιάζει ο συγγραφέας και ερευνητής Κώστας Δημητριάδης, ο οποίος με το βιβλίο του ΚΥΠΡΟΣ Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ, παρουσιάζει λεπτομερώς τα γεγονότα συντάραξαν τον Ελληνισμό, πριν από 41 χρόνια...

Σύμφωνα με τον Κ. Δημητριάδη:

Η 23 ΕΜΑ διέθετε 32 άρματα μάχης Τ-34/85 αγορασμένα από την Ρωσία μέσω Αιγύπτου. Η Επιλαρχία διέθετε δύο Ίλες των 16 αρμάτων η κάθε μία και κάθε Ίλη ήταν χωρισμένη σε 3 ουλαμούς των 5 αρμάτων συν το άρμα του Δκτή Ίλης. Ήδη πριν τον πόλεμο, η 23 ΕΜΑ είχε αποσπάσει από την 2η Ίλη της, 8 άρματα, 3 στην Αμμόχωστο και 5 στην Κερύνεια.

Ήδη πριν τον πόλεμο, η 23 ΕΜΑ είχε αποσπάσει από την 2η Ίλη της, 8 άρματα, 3 στην Αμμόχωστο και 5 στην Κερύνεια.

Με την εισβολή η μισή Επιλαρχία ήταν διασκορπισμένη εξ αιτίας της δράσης της στο Πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Βρέθηκαν λοιπόν 18 άρματα ως ετοιμοπόλεμα την 20η Ιουλίου κοντά στα θέατρα των επιχειρήσεων ήτοι μόνο μια Ίλη. Και μέσα σε όλα αυτά άρχισαν τα μηχανικά προβλήματα. Σχεδόν άμεσα 2 άρματα ακινητοποιήθηκαν από βλάβη στον κινητήρα και εγκαταλείφθηκαν από τα πληρώματα τους. Άλλα 2 άρματα καταστράφηκαν από Τουρκικά M72 LAW κοντά στην ακτή στο Πεντεμίλι και 1 εγκαταλείφθηκε κοντά σε εξοχικό κέντρο ακριβώς από πίσω τους μετά από βολή τουρκικού φορητού ΠΑΟ.

Άλλα 2 άρματα καταστράφηκαν από Τουρκικά M72 LAW κοντά στην ακτή στο Πεντεμίλι και 1 εγκαταλείφθηκε κοντά σε εξοχικό κέντρο ακριβώς από πίσω τους μετά από βολή τουρκικού φορητού ΠΑΟ.

Το βράδυ της 20ης Ιουλίου 7 άρματα ενίσχυσαν την νυχτερινή επίθεση της ΕΛΔΥΚ στο Κιόνελι. Σχεδόν άμεσα 2 άρματα ακινητοποιήθηκαν από βλάβη. Την αυγή τα κατέστρεψε η Τουρκική αεροπορία. Άλλο 1 έπεσε στην αντιαρματική τάφρο Τσινάρ και εγκαταλείφθηκε. Οι Τούρκοι το τράβηξαν μετά δύο ημέρες και το χρησιμοποίησαν στις επιχειρήσεις για λογαριασμό τους.
8 συνολικά άρματα χάθηκαν "φθηνά" την πρώτη κιόλας μέρα. Την 3η μέρα που οι Τούρκοι επιχείρησαν την τελική επίθεση κατά της Κερύνειας προσπαθώντας να την καταλάβουν πριν ξεκινήσει η εκεχειρία, τα 4 άρματα που ευρίσκονταν εκεί με σχεδόν εξαντλημένα τα πυρομαχικά τους, εγκαταλείφθηκαν από τα πληρώματά τους - ένα μάλιστα οδηγήθηκε από τον οδηγό στο χωριό του και εγκαταλείφθηκε εκεί (και αυτό έγινε αιτία για σφαγές όταν μπήκαν οι Τούρκοι) - ανεβάζοντας τις απώλειες σε 12 άρματα από τα συνολικά 32 της ΕΜΑ.

Το βράδυ της 20ης Ιουλίου 7 άρματα ενίσχυσαν την νυχτερινή επίθεση της ΕΛΔΥΚ στο Κιόνελι. Σχεδόν άμεσα 2 άρματα ακινητοποιήθηκαν από βλάβη. Την αυγή τα κατέστρεψε η Τουρκική αεροπορία. Άλλο 1 έπεσε στην αντιαρματική τάφρο Τσινάρ και εγκαταλείφθηκε...

Κατά την διάρκεια της εκεχειρίας η 23 ΕΜΑ αναδιοργανώθηκε σε 2 ουλαμούς των 7 αρμάτων και έναν των 6 αρμάτων αλλά ήταν φανερό ότι τα άρματα ήταν καταπονημένα και δεν θα άντεχαν.
Κατά τον Αττίλα ΙΙ τα 3 άρματα της Αμμοχώστου εγκαταλείφθηκαν σε τέλεια κατάσταση, όταν οι Άγγλοι δεν επέτρεψαν στα πληρώματά τους να περάσουν μέσα από τις Βάσεις τους ενώ τα καταδίωκαν 13 Μ-48 των Τούρκων. Η μόνη αξιοσημείωτη συμβολή της 23 ΕΜΑ στον Αττίλα ΙΙ ήταν στην Μάχη στο Πυρόϊ στις 17/8/74.
Τα 2 άρματα υποστήριξαν την Διμοιρία των Καταδρομέων στην υπεράσπιση της περιοχής. Κατά την διάρκεια της μάχης 1 άρμα ακινητοποιήθηκε από βολή τουρκικού αντιαρματικού.
Άλλα 3 άρματα ακινητοποιήθηκαν στην περιοχή της Ν.Α.Λευκωσίας και καταλήφθηκαν από τους Τούρκους όταν έθεσαν υπό την κατοχή τους την περιοχή. Αλλα 3 άρματα καταστράφηκαν στις περιοχές Ανατολικά της Αγλαντζιάς, Βόρεια της Αθηαίνου και στην Λουριτζίνα.
Συνολικά η 23 ΕΜΑ έχασε 22 άρματα στον πόλεμο.

Συνολικά η 23 ΕΜΑ έχασε 22 άρματα στον πόλεμο...

Από αυτά 10 οι Τούρκοι τα επισκεύασαν χρησιμοποιώντας ανταλλακτικά που τους ήλθαν από το Πακιστάν και τα χρησιμοποίησαν εναντίον της Ε/Φ, από τα οποία 3 καταστράφηκαν από Α/Τ της Ε.Φ., 4 εγκαταλείφθηκαν από τα πληρώματα τους και 3 σχεδόν ανέπαφα κοσμούν τα Μουσεία τους.
Οι απώλειες της 23 ΕΜΑ ήταν 13 (κατ' άλλους 16) νεκροί ή αγνοούμενοι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΟι τουρκικές απώλειες σε άρματα μάχης στην εισβολή στη Κύπρο το 1974

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Πέμπτη, 18 Αυγούστου 2016 Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ

Τις απώλειες των αρμάτων μάχης που μέτρησαν οι Τούρκοι κατά τη διάρκεια του Αττίλα 1 και Αττίλα 2 στη Κύπρο, καταγράφει ο συγγραφέας και ερευνητής Κώστας Δημητριάδης, ο οποίος με το βιβλίο του ΚΥΠΡΟΣ Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ, παρουσιάζει λεπτομερώς τα γεγονότα συντάραξαν τον Ελληνισμό, πριν από 42 χρόνια...

Αναφέρει λοιπόν ο Κ. Δημητριάδης:

Τα πρώτα άρματα που ξεκίνησαν πολεμικές επιχειρήσεις στην Κύπρο ήταν μια Ίλη αρμάτων - 15 άρματα Μ-47 - της 39ης Μεραρχίας την 22α Ιουλίου. Η Ίλη ακολουθείτο από δύο τάγματα μηχανοκίνητου πεζικού, όλα κινούμενα προς Κερύνεια. Σε αυτήν την πορεία τους έχασαν 2 Μ-47 από ΠΑΟ των 57mm και των 106mm στην πρώτη γραμμή Ελληνικής αμύνης (85 άνδρες του 251 ΤΠ).

Πλησιάζοντας την Κερύνεια αντιμετώπισαν την 2η γραμμή αμύνης του 251 ΤΠ - περίπου μια μειωμένης σύνθεσης διλοχία - όπου άλλο 1 Μ-47 ακινητοποιήθηκε από Α/Τ βλήμα των 3,5 που εκτόξευσαν οι αμυνόμενοι. Αφού κατέλαβαν την πόλη της Κερύνειας δύο πληρώματα από 2 Μ-47 άφησαν τα άρματα τους έξω από το Κάστρο της πόλης παρότι ήξεραν ότι μέσα ήταν Έλληνες ναύτες, προφανώς αναζητώντας πλιάτσικο στην καταληφθείσα πόλη.

Ο επικεφαλής της φρουράς του Κάστρου τότε από τις πολεμίστρες έριξε χειροβομβίδες μέσα στα άρματα από τις ανοικτές θυρίδες και τα κατέστρεψε και τα δύο.

Συνολικά οι Τούρκοι έχασαν στις επιχειρήσεις 6 Μ-48 και 17 ή 18 Μ-47 σύνολο 23 ή 24 άρματα (Πληρώματα 27 νεκροί - 51 τραυματίες)

Στις 2 Αυγούστου η 28η Μεραρχία έστειλε μια ομάδα Μ-47 με συνοδευτικά 2 Μ-113 στην περιοχή Κόρνος στην κορυφογραμμή του Πενταδάκτυλου μέσω ενός δασικού δρόμου. Αυτόν τον δρόμο είχε παγιδεύσει κλιμάκιο του 70 ΤΜΧ και άνδρες της ΕΦ είχαν στήσει ενέδρα.Το προπορευόμενο Μ-47 έπεσε σε νάρκη και έκοψε ερπύστρια. το τέταρτο στην σειρά όχημα, ένα Μ-113 χτυπήθηκε από Α/Τ βλήμα και κατεστράφη ολοσχερώς. Τα εγκλωβισμένα 2ο και 3ο όχημα κατελήφθησαν από τους άνδρες της ΕΦ. Το 5ο άρμα έκανε ταχέως όπισθεν και απεγκλωβίστηκε. Οι άνδρες της ΕΦ θεωρώντας ότι το προπορευόμενο Μ-47 που πάτησε την νάρκη ήταν μη χρησιμοποιήσιμο το ανατίναξαν και σήμερα το κουφάρι του είναι μνημείο των Τούρκων.

1 kornos

2 kornos

Τα άλλα δύο οχήματα - ένα Μ-47 και ένα Μ-113 - μεταφέρθηκαν στην Σκυλλούρα όπου έγιναν οι απαραίτητες επισκευές (στο Μ-47 είχε χαλάσει η ηλεκτροϋδραυλική περιστροφή του πύργου). Στις 15 Αυγούστου το εν λόγω Μ-47 με πλήρωμα τους Λοχίες Δρόσο Κ. & Κριθάρη Α. και τους Κουδουνά, Νικολάου και Τούντα, μπήκαν μέσα σε σχηματισμό Ίλης Τουρκικών αρμάτων Μ-47 κοντά στην περιοχή της Σκυλλούρας και εκμεταλλευόμενοι το ότι κανείς δεν μπορούσε να αντιληφθεί ότι το εν λόγω άρμα το χειρίζονται Έλληνες μαυροσκούφηδες (είχαν αφήσει τα Τούρκικα διακριτικά πάνω του) χτύπησαν και αχρήστευσαν 7 άρματα Μ-47 αυτής της Ίλης πριν οι σαστισμένοι Τούρκοι καταλάβουν από που τους χτυπούσαν οι βολές.

Συνολικά οι Τούρκοι έχασαν στις επιχειρήσεις 6 Μ-48 και 17 ή 18 Μ-47 σύνολο 23 ή 24 άρματα (Πληρώματα 27 νεκροί - 51 τραυματίες)

Την δράση του "ελληνικού" Μ-47 παρακολουθούσε ο Ίλαρχος Χαραλάμπους από το επίσης "ελληνικό" πλέον Μ-113 και όταν κατάλαβε ότι κινδύνευαν να εντοπισθούν από τους Τούρκους έδωσε διαταγή για αποχώρηση από τον σχηματισμό τους όπως και έγινε. Από την υπόλοιπη Ίλη των Τουρκικών αρμάτων άλλα 2 άρματα τέθηκαν εκτός μάχης από εύστοχες βολές του Ελληνικού Πυροβολικού.
Επίσης την 6η Αυγούστου κατά την επίθεση της 28ης Μεραρχίας προς Λάπηθο-Καραβά 2 Μ-47 που υποστήριζαν Τάγμα Πεζικού χτυπήθηκαν και αχρηστεύθηκαν από Ελληνικά ΠΑΟ.

Συνολικά οι Τούρκοι έχασαν στις επιχειρήσεις 6 Μ-48 και 17 ή 18 Μ-47 σύνολο 23 ή 24 άρματα (Πληρώματα 27 νεκροί - 51 τραυματίες)

Στις 14 Αυγούστου η ΕΛΔΥΚ δέχεται επίθεση από την ΤΟΥΡΔΥΚ και τις ενισχύσεις των 2000 Πεζοναυτών/Αλεξιπτωτιστών που είχαν πέσει στο Κιόνελι και την Αγύρτα, με την συνδρομή 17 αρμάτων Μ-47. Οι συντονισμένες βολές του Ελληνικού Πυροβολικού διαχώρισαν τις δυνάμεις των επιτιθέμενων από αυτές των αρμάτων με αποτέλεσμα άπαντες να οπισθοχωρήσουν αφήνοντας κατεστραμμένο 1 άρμα Μ-47.

Η ίδια επίθεση επαναλήφθηκε στις 16 Αυγούστου, αυτή την φορά ενισχυμένη με δυνάμεις της 39ης (50ο Σύνταγμα) και 28ης Μεραρχίας (σύνολο κάτι λιγότερο από 7000 άνδρες) και με μία επιπλέον Ίλη αρμάτων Μ-48. Το Στρατόπεδο κυκλώθηκε και κατελήφθη. Θέλοντας να προχωρήσουν οι Τούρκοι στην κατοικημένη περιοχή της Λευκωσίας αποκρούστηκαν από τους αμυνόμενους χάνοντας 4 άρματα Μ-48 από ΠΑΟ των 90mm (2 Μπικάκης, 1 Σερέτης, 1 Καβακιώτης), και 2 άρματα Μ-48 από ΠΑΟ των 106 ΜΜ

Συνολικά οι Τούρκοι έχασαν στις επιχειρήσεις 6 Μ-48 και 17 ή 18 Μ-47 σύνολο 23 ή 24 άρματα (Πληρώματα 27 νεκροί - 51 τραυματίες)

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Σάββατο, 16 Αυγούστου 2014 Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ

Ο Ηρωικός Αντισυνταγματάρχης Παναγιώτης Σταυρουλόπουλος αφηγείται τις δραματικές ώρες που έζησε ο ίδιος και οι ΕΛΔΥΚάριοι, στο στρατόπεδό τους κατά τη διάρκεια του Αττίλα 2... (Διαβάστε ΕΔΩ για την Μάχη της ΕΛΔΥΚ)
Ένα συγκλονιστικό βίντεο με τον "πατέρα" των στρατιωτών της ΕΛΔΥΚ, όπως τον αποκαλούν οι ίδιοι οι βετεράνοι πολεμιστές που επέζησαν από την κόλαση των μαχών!

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Τρίτη, 16 Αυγούστου 2016 Κατηγορία ΙΣΤΟΡΙΑ
Γράφει ο Σταύρος Καρκαλέξης

Τις παραµονές του «ΑΤΤΙΛΑ 2», το µεγαλύτερο µέρος της ΕΛΔΥΚ βρέθηκε σε χώρους διασποράς, νότια του στρατοπέδου και πολύ κοντά σε αυτό. Στις 13 Αυγούστου συµπτύχθηκε προς το χωριό Λακατάμια. Στο στρατόπεδο παρέμειναν τρεις (κατ' άλλους δύο) λόχοι, υπό τον αντισυνταγματάρχη Παναγιώτη Σταυρουλόπουλο. Η πρώτη τουρκική επίθεση εκδηλώθηκε στις 14 Αυγούστου, αργά το πρωί, αφού προηγήθηκε προσβολή του στρατοπέδου από την αεροπορία και το πυροβολικό.

Προπορεύονταν τα άρματα και σε πυκνούς σχηματισμούς ακολουθούσε η ΤΟΥΡΔΥΚ, ενισχυμένη με 700 επιπλέον άνδρες. Μέχρι το απόγευμα, οι Τούρκοι είχαν διενεργήσει τρεις επιθέσεις, αλλά προσέκρουσαν στη σθεναρή αντίσταση της ΕΛΔΥΚ, οι μαχητές της οποίας αγνοούσαν ότι στο άλλο άκρο της Λευκωσίας, στη Μια Μηλιά, η άμυνα είχε καταρρεύσει.

Την επομένη, 15 Αυγούστου, επαναλήφθηκε το ίδιο σκηνικό. Παρότι ο αντισυνταγματάρχης Παναγιώτης Σταυρουλόπουλος ζήτησε ενισχύσεις, έλαβε μόνο τρία τεθωρακισμένα οχήματα Marmon-Herrington, τα οποία θα ήταν εύκολη λεία για τα Μ-48 των Τούρκων. Παρ' όλα αυτά, οι νέες τουρκικές επιθέσεις αντιμετωπίσθηκαν με επιτυχία. Μπροστά από τις θέσεις άμυνας των ανδρών της ΕΛΔΥΚ, έπεσαν δεκάδες Τούρκοι στρατιώτες, μερικοί δε έφθασαν στα ακραία συρματοπλέγματα του στρατοπέδου, επάνω στα οποία φονεύθηκαν. Μία από τις πιο γλαφυρές καταθέσεις ήταν αυτή του Διονύση Πλέσσα:

«Στις 15 Αυγούστου, πήγε σχεδόν μεσημέρι και οι Τούρκοι δεν μας ενόχλησαν. Κατά τις 11.00 άρχισε η επίθεσή τους, πιο οργανωμένη από τις άλλες. Ανάμεσα στα άρματα εκινείτο το πεζικό και προπορευόταν ένας αξιωματικός, ο οποίος έδινε τα παραγγέλματα με μία σφυρίχτρα. Σφύριζε, ξεκινούσανε. Ξανασφύριζε, σταματούσανε. Μας έκανε εντύπωση ότι επετίθεντο αφύλαχτοι, γι' αυτό και είχαν φοβερές απώλειες. Έφθασαν πολύ κοντά μας και εμείς είχαμε διαταγή από τον λοχαγό Σταυριανάκο να τους αφήσουμε να πλησιάσουν και μετά να κτυπήσουμε. Είχαμε και κάποια κάλυψη από το Πυροβολικό, υπήρχε ένας Κύπριος ανθυπολοχαγός, ο Κίτρου, που έκανε υπεράνθρωπες προσπάθειες να μας υποστηρίξει. Έπεσε λοιπόν ένα βλήμα του Πυροβολικού ακριβώς μέσα στην μπούκα του προπορευόμενου άρματος, που σταμάτησε. Όσοι ήταν μέσα σκοτώθηκαν.
Τα υπόλοιπα τρία ανέστρεψαν και οπισθοχώρησαν. Οι Τούρκοι δεν ήταν προετοιμασμένοι για οπισθοχώρηση και τα έχασαν. Τότε ακούσαμε τον λοχαγό Σταυριανό μέσα από το όρυγμά του, που φώναξε:

- Ρε! Είσαστε άντρες;

- Ναι! απαντήσαμε όλοι μαζί.

Και διέταξε έφοδο.

Εμείς ήμασταν 33 άτομα. Βάλαμε ξιφολόγχη, βγήκαμε έξω και τους κυνηγήσαμε σε μία ευθεία.

Κάποιοι από τους Τούρκους πέρασαν το δρόμο και διέφυγαν. Οι περισσότεροι όμως, περίπου 100, κρύφτηκαν πίσω από ένα υδραγωγείο.

Έβγαζαν το κεφάλι τους σιγά σιγά και προσπαθούσαν να διασχίσουν το δρόμο. Όποιοι πέρασαν, γλίτωσαν. Κάποια στιγμή επεχείρησαν να βγουν όλοι μαζί. Στήσαμε τα πολυβόλα και τους θερίσαμε. Ανέβηκε το ηθικό μας. Μας συγκίνησε ότι αυτό έτυχε την ημέρα της Παναγίας».

Ο λοχαγός Σωτήρης Σταυριανάκος.

Ο ηρωικός θάνατος του λοχαγού Σωτήρη Σταυριανάκου

Στις 16 Αυγούστου η εχθρική πίεση κατέστη πλέον αφόρητη. Τους ηρωικούς άνδρες της ΕΛΔΥΚ προσέβαλαν αεροσκάφη, πυροβόλα, όλμοι. Μέσα στο στρατόπεδο τα πάντα μεταβλήθηκαν σε σωρούς ερειπίων.

Στις 11.00, οι Τούρκοι προσήγγισαν επικίνδυνα τις θέσεις των αμυνομένων, παρά τις μεγάλες τους απώλειες. Τότε, και ενώ τα άρματα των Τούρκων απείχαν λίγα μόλις μέτρα, έπεσε ηρωικά ο Μανιάτης λοχαγός Σωτήρης Σταυριανάκος. Σύμφωνα με μαρτυρίες ανδρών του, ο λοχαγός Σταυριανάκος, μόνος, εξήλθε από το όρυγμά του για να αντιμετωπίσει το προπορευόμενο άρμα μάχης. Προφανώς υπολόγισε ότι αναχαιτίζοντας το εχθρικό άρμα, θα ανέκοπτε την τουρκική επίθεση. Υπήρχε και το προηγούμενο, μία ημέρα πριν, όταν καταστράφηκε προπορευόμενο τουρκικό άρμα από βολή πυροβόλου και οι Τούρκοι οπισθοχώρησαν. Πριν όμως προλάβει να υλοποιήσει το σχέδιό του, ο ηρωικός λοχαγός φονεύθηκε από τα πυρά του άρματος.

Στις 11.30 διερράγη το αριστερό τμήμα της αμυντικής διάταξης. Οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ προσβάλλονταν τώρα από τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις, κινδυνεύοντας με περικύκλωση και εγκλωβισμό. Η κατάσταση ήταν απελπιστική και οι Τούρκοι εισέρχονταν πλέον εντός του στρατοπέδου, όταν ο αντισυνταγματάρχης Σταυρουλόπουλος διέταξε υποχώρηση. Να πώς περιέγραψε τις δραματικές σκηνές ο λοχίας Πλέσσας:

«Για να γίνει η οπισθοχώρηση σωστά, έπρεπε να φύγουν οι πρώτοι από τη μέση, να κρατάμε οι υπόλοιποι από τα πλάγια και σιγά σιγά, ένας ένας, να φεύγουμε, μέχρι να φύγουν και οι τελευταίοι. Διέταξα οπισθοχώρηση, αλλά δεν έφευγε κανείς. Είχαμε δεθεί μεταξύ μας. Και ήξεραν οι μεσαίοι που έπρεπε να φύγουν πρώτοι, ότι οι τελευταίοι θα σκοτωθούν. Φώναξα, έβρισα. Δεν έφευγαν. Κάποια στιγμή κάποιος ξεκίνησε. Οι περισσότεροι από εμάς φονεύθηκαν κατά την υποχώρηση... Φεύγοντας είδα τον λοχαγό Σταυριανάκο σκοτωμένο. Όρθιο μέσα στο όρυγμα είδα τον Δημήτρη Λούρμπα (σ.σ.: ο δεκανέας Δημήτρης Λούρμπας είναι αγνοούμενος).

- Δημήτρη, δεν υπάρχει άλλος, είμαι ο τελευταίος, φεύγουμε.

- Δεν φεύγω, μου απάντησε.

Είχε μαζέψει 3-4 όπλα που παρατήθηκαν από νεκρούς ή τραυματίες και τα τοποθέτησε γύρω από το όρυγμα. Στεκόταν όρθιος και πυροβολούσε, πότε με το ένα και πότε με το άλλο... Δύο άλλα ορύγματα ήταν γεμάτα τραυματίες. Προχώρησα με πυρ και κίνηση, ενώ οι Τούρκοι γάζωναν τα πάντα. Είχαν εισέλθει εντός του στρατοπέδου και οι μάχες γίνονταν πια σώμα με σώμα».

Αποκεφάλισαν σορούς και φωτογραφίζονταν μαζί τους

Δεκάδες άνδρες της ΕΛΔΥΚ φονεύθηκαν, καθώς υποχωρούσαν προς το ύψωμα «Γρηγορίου» νοτιοανατολικά του στρατοπέδου. Άλλοι παρέμειναν στα ορύγματά τους αρνούμενοι να τα εγκαταλείψουν. Την απαγκίστρωση των τελευταίων ανδρών κάλυψε ο ανθυπασπιστής Κώστας Κέντρας και λίγοι στρατιώτες, οι οποίοι έταξαν τα διαθέσιμα πολυβόλα και έβαλλαν κατά των Τούρκων. Αγνοούνται ώς σήμερα. Κατά την υποχώρηση, φονεύθηκε και ο λοχαγός Βασίλης Σταμπουλής.

Από τις 13.30 και για τουλάχιστον δύο ώρες διήρκεσαν οι μάχες μέσα στο στρατόπεδο, ακόμα και σώμα με σώμα. Αρκετοί παρέμειναν εκεί και έδωσαν την τελευταία μάχη, είτε γιατί τραυματίστηκαν είτε γιατί δεν θέλησαν να υποχωρήσουν.

Εντός του στρατοπέδου, οι εισβολείς επιδόθηκαν σε απερίγραπτες ωμότητες. Όπως αποδείχθηκε από φωτογραφία που περιήλθε στα χέρια ξένου πολεμικού ανταποκριτή, οι Τούρκοι αποκεφάλισαν δέκα σορούς νεκρών της ΕΛΔΥΚ και τοποθέτησαν τα κεφάλια στο οδόστρωμα, στην είσοδο του στρατοπέδου, όπου έσπευδαν, ο ένας μετά τον άλλο, να φωτογραφηθούν. Στο ίδιο σημείο, άφησαν εκτεθειμένα επί ημέρες άλλα πτώματα, αφού πρώτα τα έγδυσαν.

Οι τουρκικές απώλειες κατά την επιχείρηση κατάληψης του στρατοπέδου υπήρξαν τόσο μεγάλες, ώστε ο διοικητής της ΤΟΥΡΔΥΚ, συνταγματάρχης Κορτίκογλου, αντικαταστάθηκε. Βαρύτατος όμως υπήρξε και ο φόρος αίματος της ΕΛΔΥΚ, με απώλειες που υπερέβησαν κατά πολύ αυτές όλων των προηγούμενων ημερών. Οι νεκροί και αγνοούμενοι ανήλθαν στους 83, από τους οποίους 3 αξιωματικοί και 80 οπλίτες.

Ενώ στην Κύπρο χάνονταν Ελλαδίτες στρατιώτες, εκπληρώνοντας στον υπέρτατο βαθμό τις συνταγματικές τους υποχρεώσεις, εγκαταλειμμένοι πλην μαχόμενοι πλάι στους Κύπριους αδελφούς τους, στην Αθήνα κυριάρχησε η ίδια απάθεια και αναποφασιστικότητα, όπως και επί «ΑΤΤΙΛΑ 1».

Εντός του στρατοπέδου, οι εισβολείς επιδόθηκαν σε απερίγραπτες ωμότητες. Όπως αποδείχθηκε από φωτογραφία που περιήλθε στα χέρια ξένου πολεμικού ανταποκριτή, οι Τούρκοι αποκεφάλισαν δέκα σορούς νεκρών της ΕΛΔΥΚ και τοποθέτησαν τα κεφάλια στο οδόστρωμα, στην είσοδο του στρατοπέδου, όπου έσπευδαν, ο ένας μετά τον άλλο, να φωτογραφηθούν.

Η επόμενη μέρα

Το πέρας των επιχειρήσεων βρήκε μία Κύπρο καθημαγμένη. Το 1/3 των Ελληνοκυπρίων, 191.259 άτομα προσφυγοποιήθηκαν μέσα στο ίδιο το νησί τους, ανατρέποντας πλήρως την κοινωνική ισορροπία και συνοχή. Περίπου 11.000 από αυτούς κατέφυγαν στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, τη Χαλκίδα, τη Ρόδο και σε μικρότερη κλίμακα σε άλλα σημεία. Ανάλογος αριθμός προσφύγων εγκαταστάθηκαν στο Λονδίνο.

Η τεράστια πλειοψηφία, όμως, παρέμειναν στην ελεύθερη Κύπρο. Παρά το βαρύ πλήγμα, ο κυπριακός Ελληνισμός επέδειξε αξιοθαύμαστη αντοχή και προσκόλληση στη γη των πατέρων του.
Μετά τη λήξη των επιχειρήσεων, το 36,3% του κυπριακού εδάφους περιήλθε στην τουρκική στρατιωτική κατοχή. Ποσοστό 3,7% ανακηρύχθηκε ουδέτερη ζώνη, εντός της οποίας υπάρχουν λίγα χωριά, οι κάτοικοι των οποίων παραμένουν σε αυτά και έχουν το δικαίωμα να καλλιεργούν τη γη τους. Έτσι, υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας απέμεινε το 60% του νησιού (στο ποσοστό αυτό συνυπολογίζονται και οι δύο βρετανικές βάσεις).

Οι ελληνικές απώλειες

Ως προς το στρατιωτικό προσωπικό, ο θλιβερός κατάλογος ήταν:
Νεκροί Ελλαδίτες αξιωματικοί: 18 (οι 3 της ΕΛΔΥΚ)
Νεκροί Ελλαδίτες οπλίτες: 70 (οι 41 της ΕΛΔΥΚ)
Νεκροί Κύπριοι οπλίτες: 269
Αγνοούμενοι Ελλαδίτες, αξιωματικοί και οπλίτες: 83
Οι αγνοούμενοι Κύπριοι στρατιωτικοί ανήλθαν σε αρκετές εκατοντάδες. Το σύνολο των τραυματιών έφθασε τους 1.300 αξιωματικούς και οπλίτες. Το 1975, με Προεδρικά Διατάγματα, προήχθησαν στον αμέσως ανώτερο βαθμό αξιωματικοί, των οποίων πιστοποιήθηκε ο θάνατος.

Στην Τουρκία δεν ανακοινώθηκε ποτέ επίσημα ο αριθμός των πεσόντων κατά την εισβολή, για προπαγανδιστικούς λόγους. Με δεδομένη όμως την παραδοχή για 2.000 νεκρούς Τουρκοκύπριους ενόπλους, καθώς και τη δίχως φειδώ χρήση του πεζικού, το οποίο υπέστη τεράστιες απώλειες, υπολογίστηκε ότι οι νεκροί, αξιωματικοί και οπλίτες ξεπέρασαν τους 5.000 άνδρες. Ανάμεσά τους υπήρξαν πολλοί ανώτεροι αξιωματικοί, ενώ οι απώλειες που υπέστησαν συγκεκριμένες μονάδες, όπως αυτές των αλεξιπτωτιστών, υπήρξαν συντριπτικές. Ο Δημ. Χάντζος, που υπηρέτησε στην Κύπρο ως υποδιοικητής του 221 και στη συνέχεια ως Διοικητής του 361 Τάγματος Πεζικού, έκανε λόγο για 16.000 άνδρες, συνυπολογίζοντας προφανώς και τους τραυματίες των Τούρκων. - ΠΗΓΗ

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter