Write on Δευτέρα, 17 Δεκεμβρίου 2018 Κατηγορία ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Κάθετος εμφανίστηκε ο βοηθός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουές Μίτσελ, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» της Κυριακής, σε σχέση με την ρωσική κινητικότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπου βρίσκεται η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου.

Οι ΗΠΑ, όπως εξηγεί ο κ. Μίτσελ, έχουν στόχο την αύξηση της επίσημης συμμετοχής τους στο σχήμα Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, καθώς γι' αυτές, οι εν λόγω χώρες αποτελούν σταθερούς, δημοκρατικούς, δυτικούς συμμάχους. Οι ΗΠΑ, μέσω αυτής της συνεργασίας, θέλουν να αυξήσουν και τον ρόλο τους στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, κάτι για το οποίο θα αναζητηθούν τρόποι για να επιτευχθεί εντός του επόμενου έτους.

Επιδιωκόμενος στόχος είναι η αύξηση της συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα, αναφέρει ο κ. Μίτσελ, αφού η Ανατολική Μεσόγειος είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους.

Πολλά κοινά με Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, βλέπουν οι ΗΠΑ, επισημαίνει ο κ. Μίτσελ, όσον αφορά την πολιτική ασφαλείας. Επ' αυτού προσθέτει ότι οι ΗΠΑ μοιράζεται κοινή στρατηγική άποψη με τις τρεις αυτές χώρες. Τέλος, η αύξηση της επίσημης εμπλοκής των ΗΠΑ στα της Ανατολικής Μεσογείου, θα θέσει όριο στις ιρανικές προσπάθειες να ανοίξουν ένα παράθυρο στη Μεσόγειο μέσω της Συρίας.

Αναφερόμενος στην εμπλοκή της Ρωσίας και της Κίνας, οι ΗΠΑ, διά στόματος Γουές Μίτσελ, φαίνονται ενοχλημένες. Συγκεκριμένα, στην αναφορά του, μέσω της συνέντευξης, Αμερικανός βοηθός ΥΠΕΞ, είπε: «Έχουμε αυξημένη ρωσική και κινεζική δραστηριότητα στην περιοχή. Δεν νοείται εναντίον κάποιου, αλλά είναι ένα πρακτικό μέτρο συνεργασίας ανάμεσα σε κράτη συγγενούς ιδεολογίας», κάνοντας ξεκάθαρο και το γεγονός ότι οι ΗΠΑ θεωρούν ότι «η Κύπρος είναι Δύση και πρέπει να προστατευθεί».

Μήνυμα και προς Τουρκία

Ξεκάθαρο μήνυμα, ο κ. Μίτσελ έστειλε και στην Τουρκία, σε σχέση με πιθανές μελλοντικές παρενοχλήσεις της στα νερά της Κύπρου. «Γνωρίζουμε την οπτική γωνία της Τουρκίας και η οπτική γωνία της Τουρκίας είναι μια μειοψηφία του ενός εναντίον όλου του υπόλοιπου κόσμου. Ο υπόλοιπος κόσμος έχει μια καθαρή, ευθεία άποψη για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, βασισμένη στο Διεθνές Δίκαιο», λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει ότι «Ο κατάλληλος τρόπος για την στάση των ΗΠΑ σε αυτό είναι να στείλει ένα πολύ καθαρό μήνυμα προς όλους, περιλαμβανομένων και ειδικά των Τούρκων, όλων όσα μόλις ανέφερα. Επίσης, δεν θα δούμε φιλικά κανενός είδους παρενόχληση στα νερά της Κύπρου, ειδικά όταν εμπλέκονται αμερικανικά πλοία».

Η αρχή έγινε από την Ζαχάροβα

Η αναφορά του βοηθού Αμερικανού ΥΠΕΞ στην Ρωσία, έρχεται ως απάντηση στην πρόσφατη δήλωση της εκπροσώπου τύπου του Ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, σε σχέση με την περίπτωση αμερικανικής στρατιωτικής συγκέντρωσης στην Κύπρο.

Συγκεκριμένα, η κ. Ζαχάροβα δήλωνε ότι η Μόσχα θα πρέπει να λάβει μέτρα σε περίπτωση αμερικανικής στρατιωτικής συγκέντρωσης στην Κύπρο. Η κ. Ζαχάροβα έλεγε ότι η Ουάσινγκτον κάνει ενέργειες ώστε να διασφαλίσει τη δυνατότητα συγκέντρωσης της στρατιωτικής παρουσίας της στην Κύπρο για την αντιμετώπιση "της αυξανόμενης ρωσικής επιρροής στην περιοχή υπό το φως της επιτυχούς επιχείρησης της ρωσικής αεροπορίας στη Συρία", προσθέτοντας ότι Πρόσθεσε ότι "η περαιτέρω στρατιωτικοποίηση του νησιού και η εμπλοκή του στην εφαρμογή σχεδίων των Αμερικανικών και του ΝΑΤΟ θα έχει αναπόφευκτα επικίνδυνες και αποσταθεροποιητικές συνέπειες για την ίδια την Κύπρο".

Write on Σάββατο, 17 Νοεμβρίου 2018 Κατηγορία ΕΠΙ ΣΚΟΠΟΝ

Του Δρ. Άριστου Αριστοτέλους - Πρώην Βουλευτή, Ειδικού σε Θέματα Άμυνας και Στρατηγικής

Η πρόσφατη υπογραφή «Δήλωσης Προθέσεων» μεταξύ του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Χριστοδουλίδη και του Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών κ. Γουές Μίτσελ στην Ουάσιγκτον, με κύριο αντικείμενο την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων στην προώθηση της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, προφανώς και θα θεωρείται από την κυβέρνηση της Κύπρου ως επιτυχημένο γεγονός. Βέβαια όπως διαμορφώνεται το στρατηγικό τοπίο ενόψει του δόγματος που αναπτύσσουν οι ΗΠΑ κατά της «ρωσικής επιθετικότητας» και άλλων προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, η κίνηση αυτή δύναται να εκληφθεί και ως στρατηγική απομάκρυνση της Λευκωσίας από την παραδοσιακά πιο ουδέτερη στάση που τηρεί στον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή και ταύτιση με την αμερικανική πολιτική.
Εάν όμως δεν έχουν εκτιμηθεί σωστά τα υπέρ και τα κατά της ενέργειας αυτής θα μπορούσε να αποδειχθεί παρακινδυνευμένη και χωρίς ουσιαστικό όφελος ακροβασία της κυπριακής εξωτερικής πολιτικής. Τη θέση αυτή αναπτύσσει η ανάλυση που ακολουθεί αποσκοπώντας να αποτελέσει τροφή για σκέψη και για εποικοδομητικό προβληματισμό γύρω από το θέμα αυτό.

Εθνική Στρατηγική ΗΠΑ και Κύπρος
Είναι πρόδηλο ότι με βάση τη νέα Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας (ΕΣΑ) των ΗΠΑ, οι Αμερικανοί αναζωογονούν το ενδιαφέρον τους στην Ανατολική Μεσόγειο και γενικά την περιοχή. Για την εξυπηρέτηση των σκοπών της στρατηγικής αυτής, προωθούν επαφές και συνεργασίες με συμμάχους και εταίρους, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Κύπρος. Αυτό είναι πρόδηλο και από το περιεχόμενο των συναντήσεων, των συμφωνιών που επετεύχθησαν και ιδίως των δηλώσεων που συνόδευσαν τον κ. Χριστοδουλίδη κατά την επίσκεψη στις ΗΠΑ. « Η υπογραφή της Δήλωσης Προθέσεων για ενίσχυση και ανάπτυξη της διμερούς σχέσης ασφάλειας», ανακοίνωσε το Γραφείο της Εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στις7/11/2018, «θα προωθήσει τα κοινά συμφέροντα στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ενίσχυση της θαλάσσιας και συνοριακής ασφάλειας και προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας». Ο δε κ. Χριστοδουλίδης εξέφρασε ικανοποίηση γιατί όπως είπε η υπογραφή της Δήλωσης Προθέσεων «για πρώτη φορά, θεσμοθετεί, θέτει ένα πλαίσιο και την πορεία δράσης που θα ακολουθηθεί σε σχέση με τις διμερείς μας σχέσεις, στον τομέα της Ασφάλειας». (ΚΥΠΕ, 7/11/2018).

Κύπρος - ΗΠΑ και «ρωσική απειλή»
Την ίδια ώρα, ανησυχώντας για τυχόν αρνητικά μηνύματα που πιθανόν να εκπέμπει η ταύτιση με την αμερικανική στρατηγική στα μάτια επηρεαζόμενων κυβερνήσεων όπως της Ρωσίας, ο Κύπριος υπουργός διαβεβαίωνε ότι «η περαιτέρω ενίσχυση της στρατηγικής μας συνεργασίας με τις ΗΠΑ δεν στρέφεται ενάντια σε οποιανδήποτε τρίτη χώρα» (ΚΥΠΕ, 7/11/2018). Τα πραγματικά γεγονότα όμως δεν βοηθούν τη θέση αυτή. Κατ’ αρχήν η πιο σημαντική πτυχή της νέας αμερικανικής στρατηγικής στα πλαίσια της οποίας, από σκοπιάς ΗΠΑ, εντάσσεται η εξέλιξη αυτή, είναι ότι για πρώτη φορά μετά από χρόνια προσδιορίζει τόσο ρητά και επαναλαμβανόμενα πως οι κυριότερες δυνάμεις - «ανταγωνιστές» - που απειλούν τα συμφέροντά τους στον πλανήτη, είναι η Ρωσία (και η Κίνα) και το Ιράν (στη Μέση Ανατολή). Πιο εξειδικευμένα, ο κ. Μίτσελ στην ομιλία του στο Heritage Foundation στις 2/6/2018 υπογράμμισε τη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου για τις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας την ως «αναδυόμενο θαλάσσιο σύνορο» αντιπαλότητας δυτικών συμφερόντων με άλλες δυνάμεις, όπου «αντιμετωπίζουμε πλήρη ανταγωνισμό από τους Ρώσους». Η Αμερικανίδα Πρέσβειρα κ. Κάθλιν Ντόχερντι μιλώντας σε πρόσφατο συνέδριο του Economist στη Λευκωσία υπέδειξε ότι: «Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προβάλλει ιδιαίτερες προκλήσεις» από τις οποίες «πιο πιεστικές» είναι «η τρομοκρατία, η ρωσική επιθετικότητα, οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις, τα άνευ προηγουμένου κύματα μεταναστών, οι απειλές από το Ιράν». Η Κυπριακή Δημοκρατία, είπε, «μπορεί να παίξει σπουδαίο μέρος στις κοινές προσπάθειες για να αντιμετωπίσουμε τις υπερατλαντικές απειλές». (USA Embassy Cyprus, 2/11/2018). Είναι σαφές λοιπόν προς ποιες κατευθύνσεις στρέφονται οι διαγραφόμενες στρατηγικές συνεργασίες της Ουάσιγκτον στην περιοχή, που ξεπερνούν τα όρια προηγούμενων συμφωνιών με την Κύπρο, οι οποίες αφορούσαν συνήθως τη διεθνή τρομοκρατία και την ανάληψη ανθρωπιστικών αποστολών, και θα ήταν δύσκολο για τον Κύπριο Υπουργό να πείσει για το αντίθετο.

Ρωσική απάντηση
Το Κρεμλίνο έχει ήδη σαφή άποψη για τη νέα αμερικανική στρατηγική ασφάλειας, καθώς και για τα ανοίγματα που επιχειρούν οι ΗΠΑ στην περιοχή και βέβαια στην Κύπρο. Ο Γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Ρωσίας κ. Νικολάι Πατρούσεφ επεσήμανε από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκε η αμερικανική ΕΣΑ το Δεκέμβριο του 2017 ότι πράγματι η χώρα του «κατονομάζεται σαν η κύρια απειλή κατά της ασφάλειας των ΗΠΑ». Προειδοποίησε ότι η προώθηση των στόχων και των σκοπών της δυνατό να απειλήσει την παγκόσμια και περιφερική ασφάλεια και ότι η Μόσχα αναπόφευκτα θα απαντήσει διαμορφώνοντας ανάλογα τη δική της εθνική στρατηγική (TASS, 20/12/2017). Όσον αφορά την Κύπρο, η Πρεσβεία της Ρωσίας στη Λευκωσία με αφορμή κάποιες δηλώσεις του Προέδρου του ΔΗΣΥ για τη ρωσική πολιτική στο Κυπριακό και έχοντας υπόψη το διαμορφούμενο ανταγωνισμό και τα σχέδια των ΗΠΑ για το νησί, σε ανακοίνωση της στις 10/09/2018 υποδεικνύει ότι «κάποιοι εταίροι της Κυπριακής Δημοκρατίας θα ήθελαν να διασπάσουν τη σχέση μεταξύ Ρωσίας και Κύπρου ώστε να αποτραπεί η εμπλοκή της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο»

Σχέσεις Κύπρου – Ρωσίας
Η Κυπριακή Δημοκρατία σαν κράτος αλλά και σαν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) μπορεί σε κάποιο βαθμό να συμμερίζεται ορισμένες από τις προαναφερθείσες προκλήσεις κατά των ΗΠΑ, οι οποίες αόριστα καθορίζονται και στην Παγκόσμια Στρατηγική της Ε.Ε. του 2016 ( π.χ. αστάθεια Ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής, μεταναστευτικό, τρομοκρατία). Όμως οι σε βάρος της Κύπρου άμεσοι κίνδυνοι και απειλές προέρχονται από την Τουρκία και όχι τόσο από τις κατευθύνσεις που η Ουάσιγκτον ιεραρχεί ως προτεραιότητα της δικής της στρατηγικής στην περιοχή ή από τη Ρωσία. Σχετικά με τη Μόσχα, ασφαλώς και εξυπηρετεί πρωτίστως τα συμφέροντα της και έχει τη δική της στρατηγική ασφάλειας - ανησυχώντας κυρίως για τη δράση του ΝΑΤΟ στον περίγυρό της ή και αλλού - αλλά, όσον αφορά την Κύπρο, σύμφωνα με τον τότε κυβερνητικό εκπρόσωπο και νυν υπουργό Εξωτερικών κ. Χριστοδουλίδη, η Ρωσία « παραδοσιακά στηρίζει τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας" (ΚΥΠΕ 24/2/2015). Επίσης η χώρα αυτή εκτός του ότι αποτελεί σημαντικό εμπορικό εταίρο, από το 1964 υπήρξε εκ των κυριοτέρων προμηθευτών οπλισμού για την άμυνα του νησιού, όταν άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ δεν επέτρεπαν ή και ματαίωναν την πώληση στρατιωτικού υλικού στην Κύπρο. Εξάλλου, Μόσχα και Λευκωσία έχουν υπογράψει συμφωνίες στρατιωτικού χαρακτήρα που επικαιροποιήθηκαν το Φεβρουάριο του 2015 κατά την επίσκεψη του Προέδρου κ. Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος για να καθησυχάσει αυτή τη φορά τους δυτικούς και δη τους Αμερικανούς, διαβεβαίωνε ότι από ρωσικής πλευράς «τίποτε δεν μας ζητήθηκε που θα μπορούσε να μας φέρει σε δύσκολη θέση είτε με τους εταίρους μας είτε με τους τρανσατλαντικούς συμμάχους μας» ( ΚΥΠΕ, 26/2/2015).

Τουρκική απειλή
Όσον αφορά την Τουρκία, η χώρα αυτή με τις χιλιάδες των στρατιωτών της εισέβαλε και συνεχίζει να κατέχει από το 1974 το βόρειο τμήμα της Κύπρου, προβάλλοντας συνεχή απειλή άμεσης ή έμμεσης χρήσης της στρατιωτικής της ισχύος σε βάρος της κυριαρχίας της Δημοκρατίας αλλά και των δικαιωμάτων της στην κυπριακή ΑΟΖ. Η Άγκυρα διατυπώνει διεκδικήσεις επί των θαλασσίων πόρων του νησιού για την ίδια και για τους Τουρκοκυπρίους, προσπαθώντας να επιβάλει νέα τετελεσμένα στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. «Δεν θα επιτρέψουμε ενέργειες για την εξόρυξη φυσικών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο, από τις οποίες θα έχει αποκλειστεί η Τουρκία και η “Βόρεια Κύπρος”. Τα πλοία μας δείχνουν την ισχύ μας» προειδοποιεί με λόγια και με πράξεις ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, δημιουργώντας συνθήκες σύγκρουσης και έντασης στη θαλάσσια αυτή περιοχή (can.gr., 4/11/2018). Συνεπώς για τη Λευκωσία κύρια απειλή και συντελεστής ανασφάλειας και αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο είναι πρωτίστως η Τουρκία και η επιθετική στάση που ακολουθεί, η οποία ωστόσο δεν κατονομάζεται από την αμερικανική ΕΣΑ ως μία από τις προκλήσεις στην περιοχή.

ΗΠΑ, Τουρκία και Κυπριακή ΑΟΖ
Ασφαλώς η αμερικανική στάση στο θέμα της κυπριακής ΑΟΖ είναι πολύ σημαντική. Είναι καλοδεχούμενη και θετική για τη Λευκωσία. Έχει όμως και τα όρια της. Η υποστήριξη από τις ΗΠΑ του δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους «οι οποίοι θα πρέπει να διαμοιραστούν δίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων στα πλαίσια μιας λύσης, όπως και η υπόδειξη ότι στρατιωτικές απαντήσεις σε εμπορικές διαφορές είναι ανάρμοστες» ( δηλώσεις Πρέσβειρας ΗΠΑ, ο.π.) αποτελούν αποθαρρυντικό στοιχείο
στις στοχεύσεις και στρατιωτικούς εκβιασμούς της τουρκικής πλευράς. Δεν σημαίνει όμως ότι είναι ικανές να την αποτρέψουν τελικά να επιμένει να διεκδικεί και να απειλεί. Η άποψη των ΗΠΑ για την Τουρκία και το ρόλο της στη νέα στρατηγική στην περιοχή είναι ότι : Από τη μια, αναγνωρίζουν τις διαφορές που έχουν προκύψει μεταξύ τους (ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες , συριακό και Κούρδοι της Συρίας, σχέσεις της Άγκυρας με Ιράν και Μόσχα όπως και το θέμα των S-400) και ότι δεν μπορούν να παραμείνουν σιωπηλοί. Από την άλλη, συνεχίζουν να την θεωρούν εξαιρετικά σημαντικό νατοϊκό σύμμαχο στην μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του ρωσικού ανταγωνισμού και ως το ισχυρότερο αντίβαρο για την ανακοπή της εξάπλωσης της ιρανικής επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Μέσα στα πλαίσια της νέας Εθνικής Στρατηγικής Ασφάλειας, λοιπόν, ο κ. Μίτσελ τόνισε στην προαναφερθείσα ομιλία του ότι «δουλεύουμε αποφασιστικά να σταθεροποιήσουμε τη σχέση με την Τουρκία και να τη διατηρήσουμε σε στρατηγική πορεία της Δύσης. Μία μόνιμη παραβίαση αυτής της σχέσης θα προκαλούσε ζημίες πολλών γενεών στην εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ». Αυτή η στάση στρατηγικής θα καθορίζει, ανάλογα με τις εξελίξεις, τα μέσα και την έκταση της αμερικανικής αντίδρασης απέναντι στις τουρκικές διεκδικήσεις και προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ - όπου ούτε η μια ούτε η άλλη πλευρά θα ήθελαν να συγκρουστούν μετωπικά. Όμως δεν θα είναι τέτοιου βαθμού αποφασιστικότητας οι αμερικανικές ενέργειες που να αποτρέπουν ουσιαστικά την Τουρκία από το να προκαλεί, να παρενοχλεί και να διεκδικεί.

Συνειδητή επιλογή στρατηγικής
Επανερχόμενοι στο θέμα, η ταύτιση της Λευκωσίας με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, που δυνατό να εκληφθεί ως επιλογή στρατοπέδου στον ανταγωνισμό τους με άλλες δυνάμεις στην περιοχή, θα ήταν δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι λήφθηκε χωρίς να είχε προηγουμένως δεόντως μελετηθεί. Εξάλλου η στενότερη στρατηγική συνεργασία με την Ουάσιγκτον ή και με το ΝΑΤΟ εκκολαπτόταν από την παρούσα κυβέρνηση πριν και από την επίσκεψη του τέως Αμερικανού Αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν στην Κύπρο τον Αύγουστο του 2014 ( Sigmalive, 21/08/2014), με τον καθοριστικό ρόλο της εδώ Πρεσβείας. Αλλά τότε, σε αντίθεση με σήμερα, θα μπορούσε να λεχθεί ότι δεν στοχοποιούσαν τη Ρωσία ως κύρια απειλή κατά των ΗΠΑ στην περιοχή. Θα ήταν όντως εκπληκτικό αν ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών καλωσορίζοντας την επιστροφή των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως εγκύρως μεταδόθηκε από την Ουάσιγκτον (ΚΥΠΕ, 7/11/2018) και υπογράφοντας τη Δήλωση Προθέσεων, δεν γνώριζε το γενικότερο περιεχόμενο αλλά και τις ιδιαίτερες στοχεύσεις της νέας αμερικανικής στρατηγικής κατά της λεγόμενης ρωσικής απειλής στην περιοχή. Θα ήταν μεγάλη παράλειψη να μην είχαν προσμετρηθεί οι επιδράσεις της εξέλιξης αυτής στις διεθνείς σχέσεις της Κύπρου και στο Κυπριακό. Έχοντας υπόψη το φιλοσοφικό υπόβαθρο της κυβέρνησης στην οποία υπηρετεί ο κ. υπουργός, όπως και παλιότερες ανεπιτυχείς προσπάθειες της να ενταχθεί στο Νατοϊκό πρόγραμμα για το Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ή ακόμη και την επιθυμία της - εάν ήταν δυνατό – για ένταξη στο ΝΑΤΟ, θα ήταν δύσκολο να πεισθεί κανείς ότι η πρόθεση για ενεργό συστράτευση με τις ΗΠΑ στην υλοποίηση της αμερικανικής στρατηγικής δεν ήταν συνειδητή επιλογή στρατηγικής. Το κρίσιμο ερώτημα βέβαια είναι πόσο καλά έχει μελετηθεί και εκτιμηθεί η μετακίνηση αυτή από την παραδοσιακά πιο ουδέτερη στάση που τηρούσε η Κύπρος ακόμη και ως μέλος της Ε.Ε. στον ανταγωνισμό μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, έχοντας ανάγκη τη συνεργασία τους και αρκετές φορές τη στήριξη τους σε διάφορα διεθνή φόρουμ και στο Συμβούλιο Ασφαλείας;

Συμπέρασμα
Πεποίθηση της Λευκωσίας προφανώς είναι ότι ταυτιζόμενη με τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα θα εξυπηρετούνταν καλύτερα οι εθνικοί της στόχοι. Με αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα ήθελε να διαταραχθούν οι σχέσεις της με τη Μόσχα ή να λειτουργεί σε βάρος της Ρωσίας, αλλά δεν μπορεί να επιτευχθούν και τα δύο. Δηλαδή από τη μια να συστρατεύεται με τους μεν εναντίον τους δε και από την άλλη να αναμένει να τα έχει καλά και με τους δύο.

Επίσης όπως φάνηκε πιο πάνω οι Αμερικανοί ιεραρχούν πολύ ψηλά τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας για τη χώρα τους και για το ΝΑΤΟ και θέλουν να τη διατηρήσουν στο δυτικό στρατόπεδο παρά τις διαφορές τους – χωρίς ταυτόχρονα να πάψουν να αποδοκιμάζουν ορισμένες πολιτικές της. Από την άλλη, αν και καλοδεχούμενη και ενισχυτική η στήριξη των Αμερικανών προς την Κυπριακή Δημοκρατία και την ΑΟΖ – που υπήρχε βέβαια και πριν την υπογραφή της Δήλωσης Προθέσεων - ωστόσο σε τελική ανάλυση δεν απομακρύνει ή αποτρέπει αποφασιστικά τις τουρκικές προκλήσεις και απειλές σε βάρος της Κύπρου. Την ίδια ώρα θα ήταν απίθανο οι στρατηγικές επιλογές της κυβέρνησης της Κύπρου να αφήσουν ανενόχλητη τη Ρωσία και εντελώς ανεπηρέαστες τις σχέσεις των δύο χωρών, αλλά και ασυγκίνητους άλλους δρώντες στην περιοχή.

Όλα αυτά αν δεν έχουν μελετηθεί προσεκτικά και αν δεν έχουν εκτιμηθεί σωστά, τότε η κίνηση της Λευκωσίας να ταχθεί έμπρακτα υπέρ των συμφερόντων της μιας δυνάμεως στο εν εξελίξει γεωπολιτικό ανταγωνισμό στην περιοχή, ενδεχομένως να αποδειχθεί επιζήμιος ακροβασία της εξωτερικής πολιτικής, χωρίς να δώσει λύσεις σε καίρια προβλήματα που ταλανίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία και το Κυπριακό. Αυτά κατατίθενται ως τροφή για σκέψη, για σφαιρικότερη μελέτη του θέματος και μεγαλύτερο προβληματισμό, τονίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη διαφανέστερου διάλογο με τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου για την καλύτερη προώθηση του εθνικού συμφέροντος της Κύπρου.

Write on Δευτέρα, 05 Μαρτίου 2018 Κατηγορία ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Τη στιγμή που η Ελλάδα αναμένει με εύλογη αγωνία να κλείσει το θέμα με τους δύο στρατιωτικούς, αποκλείοντας περαιτέρω περιπλοκές, η Τουρκία συντηρεί και κλιμακώνει την ένταση. Αποδεικνύει ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν αλλάξει οριστικά και αμετάκλητα επίπεδο. Ακόμα και ο διεθνής παράγοντας, εξάλλου, επιβεβαιώνει ότι δεν υπήρξε άλλη στιγμή στο παρελθόν κατά την οποία η Τουρκία να ήταν τόσο μακριά από τη Δύση και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κυπριακή ΑΟΖ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αγκάθια. Μέσα στο Σαββατοκύριακο ο Ταγίπ Ερντογάν διεμήνυσε ότι καμία γεώτρηση δεν μπορεί να γίνει στις θαλάσσιες περιοχές της Κύπρου, χωρίς τουρκική συγκατάθεση.

Συνεχίζοντας το κρεσέντο απειλών, ο σύμβουλός του Γιγίτ Μπουλούτ προειδοποίησε τις πετρελαϊκές εταιρείες να μην επιχειρήσουν έρευνες στα "οικόπεδα" για τα οποία έλαβαν άδειες από την Κυπριακή Δημοκρατία: «Εάν έχετε το θάρρος μπείτε! Δεν θα διστάσουμε να χτυπήσουμε». Ο εμβολισμός του περιπολικού ανοιχτής θαλάσσης «Γαύδος 090» από την τουρκική ακταιωρό «Ουμούτ» στην περιοχή των Ιμίων σηματοδότησε την αρχή μίας ιδιαίτερα ανησυχητικής περιόδου, κατά την οποία η τουρκική Ακτοφυλακή έχει σαφείς εντολές για αυξημένα επίπεδα επιθετικότητας.

Είναι εμφανές ότι η Τουρκία επιχειρεί να δημιουργήσει γκρίζες ζώνες, τόσο στην Κύπρο όσο και στο Αιγαίο, καθιστώντας πιθανό ακόμα και ένα θερμό επεισόδιο.

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Τετάρτη, 12 Ιουλίου 2017 Κατηγορία ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Η αμερικανική κυβέρνηση στηρίζει το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να ερευνά για φυσικό αέριο και πετρέλαιο στην κυπριακή ΑΟΖ και αποθαρρύνει δράσεις που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή.

Η δήλωση έγινε στο protothema.gr και στην ιστοσελίδα www.mignatiou.com από εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο οποίος απαντούσε σε ερώτημά μας για να σχολιάσει τις απειλές του προέδρου της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν εναντίον της Κύπρου και εναντίον των εταιρειών που συνεργάζονται με την Κυπριακή Δημοκρατία για έρευνες και γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.

Σύμφωνα με εκπρόσωπο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών:
«Η πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών για την ΑΟΖ της Κύπρου είναι μακρά. Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύξει τους πόρους της στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να κατανέμονται ακριβοδίκαια και μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης. Συνεχίζουμε να αποθαρρύνουμε δράσεις που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή».

Η αμερικανική κυβέρνηση ανησυχεί σφόδρα για την αύξηση της έντασης, η οποία προέρχεται -ως γνωστόν- μόνο από την Τουρκία, και σύμφωνα με πληροφορίες με παρεμβάσεις της στην Αγκυρα κατέστησε σαφές ότι είναι εναντίον κάθε κρίσης στην ευαίσθητη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Το θέμα συζητήθηκε κατά τις επαφές του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρεξ Τίλερσον με την πολιτική ηγεσία της Τουρκίας, κατά την επίσκεψή του στη χώρα, την Κυριακή.

Η κατάσταση στην ΑΟΖ της Κύπρου χαρακτηρίζεται ως εκρηκτική λόγω των απειλών της Τουρκίας, που προέρχονται από τον ανώτατο άρχοντα της χώρας.

Αξιωματούχος της κυπριακής κυβέρνησης, που μας ενημέρωσε, δήλωσε ότι το γεωτρύπανο West Capella, έφτασε στην περιοχή δύο ώρες πριν την καθορισμένη ώρα.

«Βρίσκεται στο σημείο της γεώτρησης στον στόχο «Ονησίφορος Δυτικό -1» χωρίς κανένα πρόβλημα», μας είπε ο αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να διατηρηθεί η ανωνυμία του. Πρόσθεσε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία ασκεί το νόμιμο δικαίωμά της μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ».

Σύμφωνα με τον αξιωματούχο η Λευκωσία δέχεται έμπρακτη υποστήριξη από διάφορες χώρες της περιοχής, που δεν ήθελε να κατονομάσει.

Μας είπε, όμως, ότι η γαλλική παρουσία -και όχι μόνο- είναι αισθητή. Δύο φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού, που λαμβάνουν μέρος στην Ειρηνευτική Δύναμη του Λιβάνου, βρίσκονται στο λιμάνι της Λάρνακας και τις πρωινές ώρες θα πλεύσουν προς το σημείο της γεώτρησης. Αισθητή παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο έχει και το αμερικανικό ναυτικό.
Σημειώνουμε ότι κατά την επίσκεψη του στο Λευκό Οίκο, στις αρχές Ιουνίου, ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης ενημέρωσε με λεπτομέρειες τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς για τα ενεργειακά σχέδια της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Έφυγε από τον Λευκό Οίκο ενθαρρυμένος», μας είπε ο αξιωματούχος της κυπριακής κυβέρνησης.

Σύμφωνα με πληροφορίες μας, τον πρώτο λόγο έχει η Γαλλία, ενώ αν χρειαστεί οι Αμερικανοί θα δράσουν υποστηρικτικά, υπό την έννοια ότι θα στηρίξουν το δικαίωμα της Κύπρου να έρευνά στην ΑΟΖ της.

Μέχρι της στιγμής η Τουρκία δεν παρενόχλησε το το γεωτρύπανο West Capella, αν και είναι νωρίς για να καταλήξει κανείς σε συμπέρασμα για τον τρόπο δράσης που θα επιλέξει ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος παρακολουθεί -μέσω του γαμπρού του- την κατάσταση και ενημερώνεται συνέχεια για τις εξελίξεις.

Χθες η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας είχε εκδώσει NAVTEX (οδηγίες προς ναυτιλομένους), με την οποία ανακοίνωσε ότι έχει κηρύξει ζώνη ασφαλείας πεντακοσίων μέτρων γύρω από την εξέδρα γεώτρησης του “West Capella” στο τεμάχιο 11 της κυπριακής ΑΟΖ.

Η κυπριακή NAVTEX αναφέρει ότι η είσοδος σε αυτή τη ζώνη απαγορεύεται για οποιοδήποτε λόγο.

Η γεώτρηση θα ξεκινήσει με διάμετρο 32 ιντσών και θα καταλήξει στον στόχο με οπή 9 ιντσών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν ανακαλύψει κοίτασμα, θα προχωρήσει σε αυτό με οπή 8 ιντσών. Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα ολοκληρώσει τις έρευνες την 1η Σεπτεμβρίου στην περίπτωση που ανακαλύψει «ξηρό πηγάδι». Όμως θα συνεχίσει τις έρευνες μέχρι τις 24 Σεπτεμβρίου ακόμα και αν δεν βρει κοίτασμα.

Σύμφωνα με επίσημη πληροφόρηση, «το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει προγραμματίσει ασκήσεις ετοιμότητας για υποστήριξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων και γεωτρήσεων».

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter

Write on Τρίτη, 11 Ιουλίου 2017 Κατηγορία ΣΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ
Γράφει ο Νίκος Λυγερός - Καθηγητής Γεωστρατηγικής

Μετά από τα πολλά που ακούσαμε για την τεχνητή επίλυση του Κυπριακού που θα γινόταν επί της ουσίας μονομερώς, ενώ ο συνομιλητής ήταν κάθετα εναντίον, φάνηκε επιτέλους επίσημα η αλήθεια και είδαμε ότι τελικά δεν υπήρχε καμία σοβαρή στρατηγική.

Άλλωστε από την αρχή είχε συμφωνηθεί ότι σε καμιά φάση των διαπραγματεύσεων δεν θα υπήρχε ανάμειξη με το ενεργειακό. Παράλληλα συνεχίστηκε ακάθεκτα όλη η διαδικασία του τρίτου γύρου αδειοδότησης και βέβαια η συνέχεια της πορείας του δεύτερου. Έτσι οι εξελίξεις μέσω της κυπριακής ΑΟΖ δεν επηρεάστηκαν από τις αποκαλύψεις της πραγματικότητας των διαπραγματεύσεων. Πράγμα που σημαίνει ότι στον ενεργειακό τομέα η Κύπρος δεν σπατάλησε καθόλου χρόνο, επειδή δεν καθυστέρησε ούτε το West Capella που θα κάνει τη γεώτρηση του για την Total και βέβαια την Eni στο θαλάσσιο οικόπεδο 11 της κυπριακής ΑΟΖ.

Έτσι, παρόλο που βλέπουμε ότι η Τουρκία παραμένει αδιάλλακτη, η πορεία του κυπριακού συνεχίζεται λόγω των δραστηριοτήτων της κυπριακής ΑΟΖ, που αποδεικνύεται ότι είναι το κυρίαρχο εργαλείο της Κύπρου. Επίσης, λόγω της παρουσίας τεράστιων πετρελαϊκών εταιρειών στην κυπριακή ΑΟΖ, η γεωπολιτική σκακιέρα έχει αλλάξει και η Κύπρος μπορεί και παίζει μαζί με παίκτες που δεν ασχολούνται με λεπτομέρειες τοπικιστικού χαρακτήρα.

Έτσι η Κύπρος, εκτός από το ευρωπαϊκό πλαίσιο που είναι αναμενόμενα θετικό προς αυτήν, έχει και την συμπαράσταση πετρελαϊκών εταιρειών, όπως είναι η Eni, η Kogas, η Noble, η Delek, η Total, και η Exxon Mobil δίχως να ξεχάσουμε την Qatar Petroleum. Και αυτές δραστηριοποιούνται στα θαλάσσια οικόπεδα 2, 3, 8, 9, 10, 11 και 12. Δηλαδή η Κύπρος έχει βάλει ισχυρούς παίκτες πάνω στην σκακιέρα που δημιούργησε το 2004 με την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν και την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι αμέσως μετά ανακήρυξε την κυπριακή ΑΟΖ και άρχισε την πορεία της με τις τρεις συμφωνίες οριοθέτησης με την Αίγυπτο, τη Λιβύη και το Ισραήλ.

Έτσι η Τουρκία έρχεται πολύ αργά να παίξει έναν ανούσιο ρόλο, διότι το παράθυρο ενεργειακής παρέμβασης έχει κλείσει εδώ και καιρό. Έτσι το ενεργειακό είναι το στοιχείο της κυπριακής ΑΟΖ, που αποτελεί την αιχμή του δόρατος της επίλυσης του κυπριακού μέσω απελευθέρωσης της περιοχής από τους βάρβαρους της εισβολής.

Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter