Η ερημιά και η σιωπή στη βασανισμένη Κρύα Βρύση του Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου «έσπασαν» ξαφνικά χθες το πρωί και ως τις κορυφές του ιστορικού βουνού «Κέντρος» που την σκεπάζει, αντιλαλούσαν εβδομήντα χρόνια μετά οι κραυγές των 35 εθνομαρτύρων της γερμανικής βαρβαρότητας στις 22 Αυγούστου του 1944.
Εκείνες τις ώρες, οι δημοσιογράφοι ερευνητές Γιάννης Κανελλάκης και Μανόλης Παντινάκης, με τον οπερατέρ Νίκο Σαράντο για τις ανάγκες του δεύτερου ντοκιμαντέρ τους, γυρνούσαν το χρόνο πίσω και κατέγραφαν από τους επιζώντες κατοίκους τις τραγικές ώρες της αποφράδας μέρας του ολοκαυτώματος και της ομαδικής εκτέλεσης των δεκάδων αθώων κατοίκων... Με πόνο και οργή οι ίδιοι, δεν μπόρεσαν να κρατήσουν τα δάκρυά τους και κάποιοι ξεσπούσαν σε λυγμούς όταν εξιστορούσαν μέσα στα χαλάσματα του ολοκαυτώματος.
Περισσότερο, όμως, η κάμερα κατέγραψε συγκλονιστικές εικόνες στο χώρο της μεγάλης θυσίας, όταν κλήθηκαν να σταθούν απέναντι από τις φωτογραφίες των αγαπημένων τους γονιών, των αδερφών τους, και των άλλων συγγενών και χωριανών τους. Ήταν μοναδικές ώρες και έμοιαζε να έφευγε στο πολυβασανισμένο βουνό η συζήτηση των ψυχών και το μοιρολόι των απογόνων...
«Όσο αναπνέω θα θυμούμαι και θα πονώ...»
Ο Μανώλης Μαυροτσουπάκης, το παλικάρι τότε, με τις αριστερές πολιτικές καταβολές που από το ραδιόφωνο του έστελνε τα νέα στις ανταρτοομάδες , δεν άντεξε τη μεγάλη πίεση της ψυχής του και με έντονη φόρτιση βγήκε στην πλατεία και στο σκαλί ενός σπιτιού έμεινε για αρκετή ώρα σιωπηλός. Κρατούσε χαμηλώνοντας το πρόσωπο με τα δυο του χέρια και έκλαιγε η καρδιά του! Έμοιαζε αυτός ο χρόνος για τον ίδιο, να ήταν η στεντόρεια φωνή των μαρτύρων της Κρύας Βρύσης που τσάκιζε και τις πιο σκληρές καρδιές...
«Φορτίστηκα βρε παιδιά σήμερα και λύγισα», αποκάλυψε στους δημοσιογράφους που τον πλησίασαν. «Θυμήθηκα το τραγικό και βάρβαρο ξέσπασμα των Γερμανών στους ανθρώπους μας και στο χωριό μας. Τι κι αν έχουν περάσει εβδομήντα χρόνια! Αυτές οι φοβερές και απάνθρωπες εικόνες και οι θηριωδίες των ναζί δεν θα φύγουν από την ψυχή μου και μέχρι να αναπνέω θα πονώ. Κυριολεχτώ με σημάδεψαν, όλα αυτά τα χρόνια οι πληγές δεν έκλεισαν και κανείς από το Κράτος δεν έδειξε έστω την ελάχιστη μέριμνα. Εβδομήντα χρόνια περιμένουμε, θα φύγουμε εμείς οι μεγάλοι και θα περιμένουμε και στην άλλη ζωή!»
Η Δέσποινα Βαβουράκη έχει επωμιστεί το ιερό καθήκον, καθημερινά να κρατά άσβηστο το καντήλι μνήμης των ηρώων στο λιτό μαυσωλείο του χωριού. Και όταν χθες βρέθηκε εκεί για να εκτελέσει το ύψιστο χρέος της, κλήθηκε να δείξει τους συγγενείς της στις φωτογραφίες των θυμάτων. Ο πόνος βγήκε αυτόματα με ορμή από τα εσώψυχά της: « Να, αυτός είναι ο πατέρας μου, ο πεθερός μου, τα ξαδέρφια μου, οι χωριανοί μου. Ήλθαν και μας αφάνισαν, μας σκότωσαν», έλεγε, και τους έδειχνε στις φωτογραφίες των ανθρώπων της. Στον ίδιο χώρο συγκινημένος αντίκρισε και έδιωξε στην κάμερα και τους ανθρώπους της οικογένειάς του και ο Γιάννης Μανουσάκης...
Εφιάλτες...
Η παραγωγή του δεύτερου αιματοβαμμένου, από τον χιτλερικό στρατό κατοχής, ντοκιμαντέρ των δημοσιογράφων για τα ολοκαυτώματα των χωριών του «Κέντρους», μπήκε χθες στην ουσιαστική του φάση αφού άρχισαν οι καταγραφές μαρτυριών κατοίκων που βίωσαν με τον πιο σκληρό τρόπο τα αποτρόπαια γεγονότα. Τα γυρίσματα αφιερώθηκαν μόνο στην Κρύα Βρύση, και άρχισαν το πρωί για να ολοκληρωθούν το απόγευμα με καταγραφές πέντε ωρών σε αφηγήσεις και σε λήψη πλάνων από τον τόπο των εκτελέσεων, από σπίτια που εξακολουθούν να είναι ερείπια από τις ανατινάξεις, και άλλο χρήσιμο υλικό του χωριού.
«Όλο το χωριό όταν γυρίσαμε από την προσφυγιά ήταν στο μαύρο. Τα πάντα είχαν γίνει ερείπια ακόμη και η εκκλησία!», εξιστόρησε στο φακό του ντοκιμαντέρ ο Γιάννης Φωτάκης και πρόσθεσε: « Μας κύκλωσαν το πρωί και εμείς νομίζαμε πως ήρθαν για να πάρουν χωριανούς για την αγγαρεία. Μας συγκεντρώσανε στην εκκλησία και μετά διαλέξανε τους καλύτερους, τους πήγαν στην αίθουσα που ήταν η κοινότητα και τους έκαψαν. Εμάς μας πήγαν στην Κάτω Κρύα Βρύση και από εκεί με φορτηγά μας οδήγησαν στο Σπήλι. Περάσαμε μετά από καιρό που ήρθαμε, ζωή μέσα στην πείνα και στη δυστυχία. Φρικτά χρόνια και καιροί μέσα στην ανέχεια. Μόνο ο Θεός ξέρει πως ζήσαμε!»
Η Καδιανή Βαβουράκη, μια γυναίκα της Κρήτης με τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά, εξομολογήθηκε ότι ακόμα και σήμερα όταν φέρνει στη μνήμη της τις μέρες της κόλασης του Αυγούστου του '44 στην Κρύα Βρύση, υποφέρει: «Δεν θέλω να θυμούμαι αυτές τις βαρβαρότητες των Γερμανών στο χωριό μας γιατί κλαίει η καρδιά μου. Δεν κοιμούμαι τη νύχτα και πετάγομαι από το κρεβάτι από τους εφιάλτες. Μέσα σε αυτό το σπίτι που κάθομαι σκότωσαν χωριανούς και δε θέλω να τα φέρνω στο νου μου. Μας κατάστρεψαν, πονώ και ταράζομαι και κανείς δεν μας ρώτησε αν ζούμε...»
«Η μεγαλύτερη συμφορά...»
«Ήταν η μεγαλύτερη συμφορά του χωριού μας», υπογράμμισε στην αφήγησή του ο Μανώλης Λαγουδάκης και συμπλήρωσε: «Μέσα σε λίγες ώρες χάθηκαν τα πάντα. Λεηλατούσαν οκτώ μέρες και οι Γερμανοί μας άφησαν ξυπόλητους, γυμνούς και πεινασμένους. Μπήκαν στην Κρύα Βρύση με τα αυτοκίνητα, έζωσαν το χωριό και συγκέντρωναν τους ανθρώπους μας στην εκκλησία. Τους διαλέξανε κι όταν γυρίσαμε από την εξορία μας δεν τους ξανάδαμε. Χάσαμε τα πάντα και μας άφησαν να σταθούμε και πάλι μόνοι στα πόδια μας. Δεν ενδιαφέρθηκε κανείς τώρα εβδομήντα χρόνια...»
Όσες φορές μιλούσε ο Μανώλης Πελαντάκης πότε βούρκωνε και πότε δεν μπορούσε να κρατήσει τους λυγμούς του. Η συγκίνηση ήταν αφόρητη και ξαναζούσε τη φρίκη: «Δεν αντέχω να θυμούμαι τις ώρες και τις εικόνες. Ο Θεός να μην αφήσει άνθρωπο να περάσει αυτά που περάσαμε. Εδώ ήταν το σπίτι μας και έγινε στάχτη και μέσα στην ορφάνια και στη φτώχια που δεν είχαμε ψωμί να φάμε, οι πιο πολλοί δεν μπορούσαν να ξαναστήσουν μια κάμερα να μπούνε μέσα. Πού είναι το Κράτος εβδομήντα χρόνια τώρα; Μας θυμούνται μόνο όταν μας κάνουν περικοπές, μας βάζουν φόρους και χαράτσια;»
Τις δικές του οδυνηρές περιπέτειες και στις απάνθρωπες εικόνες που αποθήκευσε στο ολοκαύτωμα, έφερε στη θύμησή του ο Διογένης Βαβουράκης και σημείωσε: «Έκαψαν τα σπίτια μας, έκαψαν τους ανθρώπους μας και μας άφησαν στην ορφάνια και στην πείνα, απροστάτευτους. Πώς ζήσαμε; Πήγαμε σε άλλα χωριά που είχε κάθε οικογένεια συγγενή ή γνωστό, μας δώσανε οι άνθρωποι τα σπίτια τους και μας έζησαν. Όταν γυρίσαμε στο χωριό δεν υπήρχε σπίτι όρθιο. Ο Θεός να μην αφήσει να έρθουν πάλι τέτοια χρόνια! Μόνο όσοι τα ζήσαμε τα ξέρουμε...»
Σκότωσαν και παιδιά...
«Τι βλέπετε αυτή την ταράτσα; Εδώ είχαν βάλει το πολυβόλο και σκόπευαν όταν κύκλωσαν το χωριό», είπε ο Αντώνης Πελαντάκης, δείχνοντας στην πλατεία την ταράτσα. «Θυμούμαι τους κατοίκους που τους μάζευαν στην εκκλησία. Να φανταστείτε πως όταν γύριζαν στο χωριό και έψαχναν τους κατοίκους στα σπίτια, αν δεν έβρισκαν τους πατεράδες έπαιρναν τα παιδιά και πήραν δυο δεκαεξάρια Μανουσάκη και Λαμπάκη και τα σκότωσαν. Τέτοια βαρβαρότητα απέναντι και σε παιδιά!»
Το οδυνηρό... ταξίδι των βιντεοσκοπήσεων του ντοκιμαντέρ σύντομα θα συνεχιστεί στα άλλα χωριά του «Κέντρους», όπου οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής άφησαν το θανατηφόρο αποτύπωμά τους, στέλνοντας στο χάρο συνολικά 164 αθώους και άμαχους πολίτες. Η επόμενη στάση θα γίνει στο Άνω Μέρος Αμαρίου και συνέχεια στα άλλα χωριά του ομώνυμου δήμου που επλήγησαν τη φρικτή μέρα του Αυγούστου του '44, τις Δρυγιές, τις Βρύσσες, τον Σμιλέ, το Καρδάκι, τους Γουργούθους και το Γερακάρι. Οι πληθυσμοί και των οκτώ μαρτυρικών τόπων, ακόμα και των δυο που εγκαταλείφθηκαν και δεν κατοικούνται πλέον, βγάζουν αίμα και δάκρυ... - ΠΗΓΗ
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Ο Δήμος Βιάννου και η Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου οργάνωσαν με επιτυχία εκδηλώσεις Μνήμης και Διεκδίκησης, για να τιμηθεί η επέτειος των 71 χρόνων από το Ολοκαύτωμα της Βιάννου.
Οι εκδηλώσεις σημείωσαν μεγάλη επιτυχία. Ανήμερα της 14ης Σεπτεμβρίου, της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, τοπικής εορτής του Αμιρά, ακριβώς 71 χρόνια μετά το φοβερό Ολοκαύτωμα των χωριών της Βιάννου και της Δυτικής Ιεράπετρας, πλήθος κόσμου κατέκλυσε το χώρο του Πανδημοτικού Ηρώου στο Σελί Αμιρά στην επίσημη τελετή μνήμης προς τιμή των 461 πεσόντων στη διάρκεια της Κατοχής.
Στέφανα κατέθεσαν εκπρόσωποι της Κυβέρνησης, του Δήμου Βιάννου, των πολιτικών κομμάτων, των στρατιωτικών αρχών, αντιστασιακών οργανώσεων, του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (Τρ. Κωστοπούλου και Αρ. Συγγελάκης), της Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Βιάννου (Αρ.Αρ. Συγγελάκης), πολιτιστικών συλλόγων και άλλων κοινωνικών φορέων. Ομιλία για το χρονικό του Ολοκαυτώματος εκφώνησε η φιλόλογος Μαρία Τσουρακάκη.
Οι εκδηλώσεις μνήμης και διεκδίκησης, οι οποίες πραγματοποιούνται με τη στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, ολοκληρώνονται σήμερα Δευτέρα, επέτειο της δεύτερης μέρας του Ολοκαυτώματος της Βιάννου και της Ιεράπετρας, με εκδήλωση στο Ηράκλειο και συγκεκριμένα στις 20:00 στο Θερινό Δημοτικό Κινηματογράφο «Βηθλεέμ», με την προβολή του ντοκυμανταίρ «Η Βιάννος στις φλόγες» (σε σκηνοθεσία του Νίκου Παπαθανασίου και βασισμένου σε έρευνα του Νίκου Ψιλάκη) και συζήτηση για το Ολοκαύτωμα της Βιάννου και τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών.
Ομιλητές:
Αριστέα Πλεύρη, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Ηρακλείου
Αριστομένης Συγγελάκης, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα και
Νίκος Ψιλάκης, δημοσιογράφος – ιστορικός ερευνητής.
Στην εκδήλωση θα τιμηθεί από το Δήμο Βιάννου και την Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος ο αντιστασιακός Δημοσθένης Ραπτόπουλος για την αντιστασιακή του δράση και την πολυετή του προσφορά στους δημοκρατικούς και κοινωνικούς αγώνες.
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Το Σάββατο 21 και την Κυριακή 22 Ιουνίου 2014, πραγματοποιήθηκαν στη νήσο Ψαρά εκδηλώσεις εορτασμού για την 190η Επέτειο από το ολοκαύτωμα της νήσου.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, κατέπλευσε στο νησί η Φ/Γ Νικηφόρος Φωκάς και κατετέθη στεφάνι στην πλατεία Ηρώων από τον Υπαρχηγό ΑΣ Υποναύαρχο Νικόλαο Τσούνη ΠΝ, ως εκπρόσωπο του Αρχηγού ΓΕΝ.
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Την Κυριακή 1 Ιουνίου 2014, πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις στην περιοχή του Σουλίου για την επέτειο του Ολοκαυτώματος. Οι εκδηλώσεις περιελάμβαναν Δοξολογία στον Ιερό Ναό του Αγ. Δονάτου, αναπαράσταση του ολοκαυτώματος του Κουγκίου με την συμμετοχή προσωπικού της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας «VIIΙ ΜΠ-ΗΠΕΙΡΟΥ», επιμνημόσυνη δέηση, προσκλητήριο Πεσόντων και κατάθεση στεφάνου στο βουλευτήριο Σουλιωτών.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Διοικητής του Γ΄ΣΣ/NRDC-GR Αντιστράτηγος κ. Ηλίας Λεοντάρης, ο Διοικητής 8ης Μ/Π ΤΑΞ Ταξίαρχος κ. Σπυρίδων Γκίζας, πολιτικές και θρησκευτικές αρχές της περιοχής και πλήθος κόσμου.
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Μια ξεχωριστή βραδιά μνήμης και τιμής έγινε στο Τυμπάκι της Κρήτης. Μετά από 72 ολόκληρα χρόνια η ιστορική κωμόπολη της Μεσαράς τίμησε το Ολοκαύτωμα, την προσφυγιά, τους νεκρούς και τις θυσίες των κατοίκων...
Ήταν μια ξεχωριστή εκδήλωση που ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση στους πεσόντες, με χαιρετισμούς από τους διοργανωτές και
βέβαια μια καταπληκτική ομιλία της πρώην Διευθύντριας του εσπερινού Γυμνασίου Τυμπακίου φιλολόγου κ. Ειρήνης Μαράκη.
Η κ. Μαράκη, με τρεμάμενο πολλές φορές από τη συγκίνηση λόγο, αναφέρθηκε στον αγώνα και στην αγωνία των Τυμπακιανών σα χρόνια της Κατοχής. Στους νεκρούς που έδωσε αυτός ο τόπος, στον τρόπο που χάθηκαν, στη συμμετοχή των Τυμπακιανών στην Εθνική Αντίσταση, αλλά κυρίως στο ξεσπίτωμα και την προσφυγιά...
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από τους επισήμους, αλλά και από τις οικογένειες των εκτελεσμένων Τυμπακιανών. Συγκεκριμενα κατέθεσαν εκπρόσωποι των οικογενειών:
·Διογένη Δημητρουλάκη.
·Γαβριήλ Φασομυτάκη
·Σπύρου Καπετανάκη
·Ιωάννη Κωνσταντουλάκη του Μιχαήλ
·Μιχαήλ Μαράκη του Κωνσταντίνου
·Θεόφιλου Χριστάκη του Θεμιστοκλέους
·Γαβριήλ Φασομυτάκη του Νικολάου.
Απονεμηθήκαν μετάλλια στα πληρώματα των αεροσκαφών που ήλθαν στο Τυμπάκι, ενώ η βραδιά έκλεισε με Κρητική μουσική και χορό από το συγκρότημα του Κώστα Γεωργιλαδάκη.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Δήμο Φαιστού σε συνεργασία με τον Πολιτιστικού Σύλλογο Τυμπακίου και την Αερολέσχη Ηρακλείου «Τάλως». - Πηγή
Ευχαριστήριο
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Τυμπακίου, νιώθει την ανάγκη να ευχαριστήσει όλο τον κόσμο που μας τίμησε με την παρουσία του στην χτεσινή εκδήλωση που ήταν αφιερωμένη στην Μάχη της Κρήτης και συγκεκριμένα στο ολοκαύτωμα Τυμπακίου.
Θα θέλαμε επίσης να ευχαριστήσουμε, τον Δήμο Φαιστού που ανέλαβε εξ ολοκλήρου τα έξοδα της εκδήλωσης, όλους τους Τοπικούς και Περιφερειακούς φορείς , τους Εκπροσώπους Σωμάτων Ασφαλείας, τα μέλη της Αερολέσχη Ηρακλείου «ΤΑΛΩΣ», τους αθλητές που έκαναν τόσο μεγάλο ταξίδι και παρευρέθηκαν στην εκδήλωση -παρά το γεγονός της αναβολής των αγώνων- , την Πολεμική Αεροπορία, τον Διοικητή του Αεροπορικού Αποσπάσματος Τυμπακίου, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό (Ε.Ε.Σ.) καθώς και όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (Μ.Μ.Ε.) που τίμησαν με την παρουσία τους, όχι τον Πολιτιστικό Σύλλογο Τυμπακίου ή τον Δήμο Φαιστού, αλλά το ίδιο το Τυμπάκι και τους νεκρούς του, τους νεκρούς, που πολέμησαν για την ελευθερία του τόπου τους. Τέτοιες εκδηλώσεις είναι αφιερωμένες σε αυτούς και είναι υποχρέωσή μας να δίνουμε το παρών.
Το μεγαλύτερο ευχαριστώ, ανήκει, στους υπερήλικες επιζώντες και στους απογόνους όλων αυτών που δούλεψαν, βασανίστηκαν και πέθαναν στην δημιουργία του Αεροδρομίου Τυμπακίου οι οποίοι κατάφεραν να παρευρεθούν σε μία εκδήλωση αφιερωμένη στους προγόνους όλων μας. Ένα ιδιαίτερο ευχαριστώ, στις Μινωικές Γραμμές (Minoan Lines) που βοήθησαν για άλλη μία φορά στην μετακίνηση των αθλητών από όλη την Ελλάδα. Γίνεται ήδη προσπάθεια να θεσμοθετηθεί αυτή η εκδήλωση για να τιμώνται, σε ετήσια βάση, όλοι αυτοί που πολέμησαν για τον τόπο τους. Για τους προγόνους όλων μας. Και πάλι ευχαριστούμε!
Με εκτίμηση Πολιτιστικός Σύλλογος Τυμπακίου. "
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
