Γράφει ο Γιώργος Λαμπράκης
Πανελλήνια συγκίνηση έχει προκαλέσει η είδηση του θανάτου του Πτεράρχου (Ι) Γεωργίου Πλειώνη, ο οποίος "έφυγε" πλήρης ημερών για το "τελευταίο ταξίδι".
Σε ηλικία 101 ετών, ήταν ο τελευταίος εν ζωή βετεράνος αεροπόρος που πολέμησε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η οικογένειά του, η Πολεμική Αεροπορία, οι Ένοπλες Δυνάμεις συνολικά, αλλά και οι φίλοι της αεροπορικής ιδέας αποχαιρετούν έναν θρύλο, ενώ η απώλειά του κλείνει ένα μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας της Πατρίδας μας.
Ο πίνακας με το αεροσκάφος Hurricane MkIIb - ένα από τα αεροσκάφη με τα οποία πετούσε ο Γεώργιος Πλειώνης το 1943 στο μέτωπο της Αφρικής με την 335 Μοίρα Διώξεως - που συνοδεύει το άρθρο μας είναι δημιουργία του εξαίρετου καλλιτέχνη Γιώργου Μώρη, ο οποίος αναφέρει σχετικά:
"Το αεροσκάφος που απεικονίζεται είναι ένα Hurricane Mark IΙb όπως αξιοποιήθηκε από την 335η Ελληνική Μοίρα στη Β.Αφρική. Η 335η μοίρα συγκροτήθηκε τον Οκτώβρη του 1941 υπό τη διοίκηση της Βρετανικής RAF, από Έλληνες χειριστές που κατάφεραν να διαφύγουν στην Β.Αφρική μετά την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Γερμανούς. Η Μοίρα αυτή, κατέστη επιχειρησιακή τον Φεβρουάριο του ’42 και έκτοτε συμμετείχε σε πάμπολλες επιφανείς επιχειρήσεις των Συμμάχων εναντίον των δυνάμεων του Άξονα, τόσο στο έδαφος της Αφρικής όσο και πάνω από τα κατεχόμενα εδάφη της πατρίδας. Λίγο μετά την 335η, σχηματίστηκε και η 336η, ενώ τις επιχειρήσεις βομβαρδισμού αναλάμβανε η 13η Ελληνική Μοίρα που προϋπήρχε, και απλά εξακολούθησε να λειτουργεί στην Αφρική υπό τη διοίκηση της RAF.
Φωτογραφία του “LEONI” με τους Κρικώνη Τρ. και Λουκόπουλο Κ. στη μέση και δεξιά.
Οι απώλειες των χειριστών ήταν μεγάλες, είναι αποδεδειγμένη όμως στα Ιστορικά χρονικά η επιμονή στο έργο τους ιδίως όταν οι αποστολές τους γίνονταν εναντίον γερμανικών θέσεων στην Ελλάδα. Ήταν πάντα μέλημά τους, οι συμπατριώτες τους στα κατεχόμενα εδάφη, να δούνε στους ουρανούς ελληνικά φτερά, ώστε να παίρνουν θάρρος και να διατηρούν την ελπίδα της απελευθέρωσης αναμμένη.
Τα ελληνικά αεροσκάφη, έφεραν αγγλικά εθνόσημα ενώ για κάποια περίοδο απέκτησαν το δικαίωμα να φέρουν ελληνικά στο πλάι της ατράκτου, στο κάθετο σταθερό και σύμφωνα με τις μαρτυρίες χειριστών και στο κάτω μέρος των φτερών. Το άνω μέρος των φτερών σύμφωνα με τους περισσότερους μελετητές και βετεράνους, παρέμεινε να έχει βρετανικά προκειμένου να μη γίνεται σύγχυση με τα γαλλικά αεροσκάφη της Αεροπορίας του Vichy (που πλέον πολεμούσε στο πλευρό του Άξονα). Το εύρος της περιόδου αυτής με τη χρήση (έστω εν μέρει), ελληνικών εθνοσήμων δεν είναι γνωστό, ενώ δεν είναι ξεκάθαρο και πόσα αεροσκάφη έφεραν τέτοια εθνόσημα. Οι φωτογραφίες είναι δύσκολο να επιβεβαιώσουν πάντα τα γεγονότα, λόγω χρήσης πολλών διαφορετικών φίλμ σε συνδυασμό με άγνωστα φίλτρα φακού, που άλλαζαν (έως και ανέστρεφαν) τις τονικότητες των χρωμάτων. Σε γενικές γραμμές, τα αεροσκάφη της 335ης έφεραν Κωδικό Μοίρας τα γράμματα FG (ταίριαζαν με το Fighting Greeks) ενώ από την άλλη μεριά του εθνοσήμου συνήθως υπάρχει ένα μονό γράμμα που ήταν ο Κωδικός Κλήσης του αεροσκάφους. Επιπλέον, οι Μηχανικοί προσέθεταν ξεχωριστό χαρακτήρα στα αεροσκάφη ζωγραφίζοντας ή γράφοντας στο ρύγχος ή στα πλευρά της ατράκτου.
To “LEONI” με χειριστές της 335.
Το συγκεκριμένο αεροσκάφος είναι βαμμένο με χρώματα ερήμου, διαθέτει τους κωδικούς FG , κωδικό κλήσης Η και Serial: BP285. Από διασωθείσες φωτογραφίες φαίνεται ότι είχε ζωγραφισμένο στο ρύγχος του έναν Mickey Mouce και κάτω από την καλύπτρα τη λέξη “LEONI” με περίγραμμα άγνωστου χρώματος (πιθανολογώ μαύρο ή κόκκινο). Είναι πολύ πιθανό το συγκεκριμένο αεροσκάφος να προϋπήρξε με την αναγραφή “HERO”, (αρχικά με εθνόσημα τύπου Α και έπειτα με C), αλλά να άλλαξε το όνομα σε “LEONI” και να απέκτησε τον Mickey κατά την ανάθεσή του σε νέο υπόλογο μηχανικό.
Με το αεροσκάφος αυτό πέταξε και ο Αντιπτέραρχος (Ι) ε.α. Γεώργιος Πλειώνης, στον οποίο δωρίστηκε και ο πίνακας, αφού άλλαξα τα εθνόσημα και των άνω πτερύγων σε Ελληνικά κατόπιν δικής του επιθυμίας.
Ο Ανθυποσμηναγός (τότε) Γεώργιος Πλειώνης μπροστά από το “LEONI”. Διακρίνεται ο Mickey στο ρύγχος.
Στην καρδιά αυτών των ανθρώπων υπάρχει ακόμα το αίσθημα της αγάπης για τον τόπο τους όπως το βιώνανε εκεί στη Β.Αφρική όταν ένιωθαν την ανάγκη όχι μόνο να πολεμήσουν για την απελευθέρωση της πατρίδας τους, αλλά να το κάνουν φορώντας τα ελληνικά χρώματα σε όλες τις επιφάνειες των μαχητικών τους, έτσι ώστε οι κατακτητές από κάτω, να βλέπουν ποιοι τους εκδικούνται και οι δοκιμαζόμενοι συμπατριώτες τους να βλέπουν ότι η Αεροπορία δεν τους έχει ξεχάσει".
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
- 23 Ιουλίου 1943 - Επιδρομή ελληνικών Hurricane's εναντίον των Γερμανών στη Κρήτη
- 13 Nοεμβρίου 1943 - Τα ελληνικά Hurricane σφυροκοπούν τους Γερμανούς στη Κρήτη
- «Έφυγε» ο Αεροπόρος Ε. Καρύδης - Μέλος της θρυλικής αποστολής των Hurricanes στην Κρήτη το 1943
Συνέντευξη του αείμνηστου Πτέραρχου Ηλία Καρταλαμάκη στον Γιώργο Παπαδάκη για την επιδρομή της 28ης Οκτωβρίου 1942 της 335 Μοίρας Δίωξης στον Ιταλικό Στρατηγείο στη γραμμή του Ελ Αλαμέιν. Το ρεπορτάζ είχε προβληθεί στο δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 το 2000.
Δείτε το βίντεο, το οποίο ξεκινάει από το 15ο δευτερόλεπτο:
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Γράφει ο Γιώργος Λαμπράκης
Έφυγε τη ζωή, πλήρης ημερών, ο Βετεράνος Απτχος (Ι) ε.α. Ευάγγελος Καρύδης. Ένας από τους Έλληνες αεροπόρους που συνέβαλε στην ανασυγκρότηση της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας στη Μέση Ανατολή, ενώ υπηρετώντας στην 336 Μοίρα Διώξεως, έλαβε μέρος σε πλήθος αποστολών, με χαρακτηριστικότερη εκείνη της 14ης Νοεμβρίου 1943, όταν τα ελληνικά Hurricanes που απογειώθηκαν από το Σίντι Μπαράνι, έπληξαν στόχους στην κατεχόμενη Κρήτη.
Η αποστολή, η οποία έμεινε στην ιστορία ως η αποστολή όπου «και οι τέσσερις δεν επέστρεψαν...», δόξασε τα ελληνικά φτερά, με τους Έλληνες πιλότους να γράφουν μια χρυσή σελίδα στην ιστορία της. Ήταν μια επιχείρηση της 336 και χαρακτηριζόταν ως «Επιχείρηση Sociable. Στόχος Αρ.8 (Οδός Ιεράπετρα - Καστέλι)». Στις 08:25 απογειώθηκαν από το LG.121 δύο ζευγάρια Hurricane ΙΙc.
Συγκεκριμένα, στις 14/11/1943, τέσσερα Hurricane της 336 Βασιλικής Ελληνικής Μοίρας Διώξεως απογειώθηκαν από αεροδρόμιο της Λιβύης, για να πλήξουν στόχους στην οδό Ιεράπετρας-Καστελίου (τελευταία από τις επιχειρήσεις της Μοίρας στη μεγαλόνησο που άρχισαν στις 9 του μήνα).
Κατά τη διάρκεια της επιδρομής δύο από τους χειριστές, ο Ανθυποσμηναγός Κωνσταντίνος Ψιλόλιγνος και ο Σμηνίας Δημήτριος Σαρεώνης, καταρρίφθηκαν από εχθρικά πυρά και φονεύθηκαν. Οι άλλοι δύο χειριστές, ο Υποσμηναγός Ε. Καρύδης και ο Σμηνίας Γ. Μαδεμλής, χτυπημένος από αντιαεροπορικά πυρά, προέβησαν σε αναγκαστική προσγείωση΄ συνελήφθησαν από τους Γερμανούς και παρέμειναν μέχρι το τέλος του Πολέμου σε στρατόπεδο αιχμαλώτων.
Η κηδεία του θα γίνει αύριο Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου στο Νεκροταφείο της Νέας Σμύρνης στις 16:00.
Ο ίδιος, με άρθρο του στην Ηχώ των Αιθέρων, είχε αναφερθεί στην θρυλική αυτή αποστολή:
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Οι δύο Ελληνικές Μοίρες Διώξεως 335 και 336 που συγκροτήθηκαν στη Μέση Ανατολή, σε συνεργασία με τις Συμμαχικές Μοίρες 74η, 94η, 213η, 238η , 451η , 227η και 252η (Hurricane, Spitfire και Beaufighter) συμμετείχαν στην εκτέλεση της αποστολής «Θέτις», η οποία προέβλεπε αεροπορική επιδρομή εναντίον γερμανικών στόχων στην Κρήτη.
Τα ελληνικά αεροσκάφη Hurricane με συνεχείς βυθίσεις προέλαβαν καταυλισμούς, πολυβολεία και στρατιωτικά οχήματα, ενώ έπληξαν στόχους στον Άγιο Νικόλαο και το Ηράκλειο. Από τα 100 και πλέον συμμαχικά αεροπλάνα απωλέσθησαν περίπου 30, ενώ η Ελληνική Αεροπορία έχασε τέσσερις χειριστές. Το προσωπικό των Ελληνικών Μοιρών 335 και 336 δέχθηκε τα συγχαρητήρια της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας για την επιτυχημένη αποστολή.
Η συμβολή όλων των ελληνικών Μοιρών, κατά τις συμμαχικές αεροπορικές επιδρομές στην Κρήτη, από τον Ιούλιο έως τον Νοέμβριο του 1943 ήταν σημαντική. Αξίζει να ενημερωθούμε για την κατάρριψη τριών γερμανικών αεροσκαφών, από τα ελληνικά καταδιωκτικά, καθώς και τη συμμετοχή τους στις μεγάλες επιδρομές που έχουν σχεδιάσει οι σύμμαχοι για την προσβολή γερμανικών στρατιωτικών στόχων στην Κρήτη, στρατηγικό ορμητήριο των Γερμανών προς τη Μ. Ανατολή, το θέρος του 1943.
Το αεροσκάφος
Τα Hurricane Mk II πήραν τη θέση των Mk I τον Σεπτέμβριο του 1942 στις δυνάμεις της 335 Μοίρας Δίωξης. Τον Φεβρουάριο του 1943 ιδρύθηκε η 336 Μοίρα Δίωξης, η οποία εξοπλίστηκε και αυτή με Hurricane. Τα αεροσκάφη ήταν βαμμένα στην παραλλαγή της ερήμου. Με τα Hurricanes έγιναν αρκετές αποστολές των Ελληνικών Μοιρών μερικές από τις οποίες επάνω από τα κατεχόμενα Ελληνικά εδάφη. Τα αεροσκάφη αυτά αντικαταστάθηκαν από τα Spitfires Mk Vb και Mk Vc από τον Ιανουάριο του 1944.
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
Η 335 Μοίρα «Τίγρης» είναι η παλαιότερη Μοίρα της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ), αφού συγκροτήθηκε όταν η Ελλάδα ήταν υπό κατοχή από τους Γερμανούς, τον Οκτώβριο του 1941 στο αεροδρόμιο Ακίρ της Παλαιστίνης, δηλαδή λίγους μήνες μετά την ολοκληρωτική κατάληψη της Ελλάδας από τους Γερμανούς.
Οι πρώτοι πιλότοι της Μοίρας ήταν στελέχη της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας που είχαν σταλεί στο Ιράκ από το 1940 για να εκπαιδευτούν από τους Βρετανούς, καθώς και αρκετοί πιλότοι που κατέφυγαν στην Παλαιστίνη μετά την κατάληψη της χώρας. Η Μοίρα εξοπλίστηκε με αεροσκάφη Hurricane-IIB στην αρχή, και μετά με Hurricane-IC και υπαγόταν στην 339 Πτέρυγα Μάχης της RAF. Με τα αεροσκάφη αυτά επιχειρεί έως τον Δεκέμβριο του 1943, οπότε και τα αντικαθιστά με τα σύγχρονα Spitfire VB και VC.
Η Μοίρα είχε, και μετά την παραλαβή των νέων αεροσκαφών, ως κύρια αποστολή την Δίωξη. Εκτελεί επιχειρήσεις στη Βόρεια Αφρική, στην Ιταλία, στη Γιουγκοσλαβία, στην Αλβανία και στην κατεχόμενη Ελλάδα, πιο συγκεκριμένα στην Κρήτη, στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα. Κατά την διάρκεια της παραμονής της στη Μέση Ανατολή, επιχειρώντας από πρόχειρα αεροδρόμια, συμμετείχε σε αποστολές προστασίας νηοπομπών. Τη ρουτίνα των αποστολών αυτών, διέκοψε ο επιτυχής βομβαρδισμός και πολυβολισμός από χαμηλό ύψος του Ιταλικού στρατηγείου της Λιβύης που πραγματοποιήθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1942 (για να εορτασθεί και η επέτειος) μετά τις επίμονες αιτήσεις και τα έντονα διαβήματα των ελληνικών πληρωμάτων προς τους Βρετανούς.
Το Σεπτέμβριο του 1944 μεταστάθμευσε στην Ιταλία και από εκεί στην Ελλάδα περί τα τέλη του Οκτωβρίου στο αεροδρόμιο Χασανίου, το σημερινό αεροδρόμιο του Ελληνικού. Εκεί, μαζί με τις 336 ΜΔ και τη 13 Μοίρα Ελαφρού Βομβαρδισμού (13 ΜΕΒ), που είχαν συγκροτηθεί στην Μέση Ανατολή, αποδόθηκε στο ελληνικό κράτος από τους Βρετανούς.
Στην διάρκεια του Β΄ΠΠ η Μοίρα έχασε 18 πιλότους πραγματοποιώντας 5555 εξόδους, διάρκειας 8500 ωρών πτήσης και άλλες 12000 ώρες πτήσης για εκπαιδευτικούς σκοπούς. - ΠΗΓΗ
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
