Η ανορθόδοξη στρατιωτική δράση – αυτό που λέμε σήμερα Ειδικές Επιχειρήσεις – από τις απαρχές της Ιστορίας είχε πολλές φορές καταλυτικό ρόλο στην έκβαση μιας μάχης ή και ενός ολόκληρου πολέμου. Τις περισσότερες φορές η άνεση της ισχύος ή απλώς η στείρα σκέψη δεν επιτρέπουν στις στρατιωτικές και πολιτικές ηγεσίες να σκεφτούν έμμεσους και έξυπνους τρόπους για ξεπεράσουν δύσκολες καταστάσεις ή να πολεμήσουν και να νικήσουν εύκολα, γρήγορα και το κυριότερο χωρίς απώλειες.
Μετά από 10 ολόκληρα έτη μετωπικών επιθέσεων και πολιορκίας της Τροίας και τον χαμό χιλιάδων Ελλήνων πολεμιστών και ευγενών, περιλαμβανομένου και του Αχιλλέα, οι Έλληνες σκέφτηκαν έναν έμμεσο τρόπο για να νικήσουν: τον Δούρειο Ίππο. Η ανορθόδοξη σκέψη του Οδυσσέα οδήγησε σε έναν πολύ απλό αλλά τόσο αποτελεσματικό τρόπο εξουδετέρωσης της αμυντικής ισχύος της Τροίας. Έκτοτε, ο Δούρειος Ίππος είναι το σύμβολο των Ειδικών Επιχειρήσεων και θεωρείται ως η πρώτη ειδική επιχείρηση στην Ιστορία.
Σήμερα ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας διεξάγεται κυρίως από τις Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων και άλλες επίλεκτες μονάδες, οι οποίες με την σειρά τους μέσω εκπαίδευσης συμμάχων μεταφέρουν το ανορθόδοξο νεύμα τους στις συμβατικές δυνάμεις. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, οι συμβατικοί στρατοί «ειδικοποιούνται» για να αντιμετωπίσουν όχι θωρακισμένες στρατιές αλλά μικρές ανταρτικές – τρομοκρατικές ομάδες και πλήθος άλλων ασύμμετρων απειλών.
Η στενή και άρρηκτη οικονομική διασύνδεση όλης της ανθρωπότητας έχει οδηγήσει στην αποφυγή των κλασσικών καταστροφικών συγκρούσεων εθνικών-κρατικών στρατών και στην υιοθέτηση εμμέσων τρόπων διεκδίκησης κυριαρχίας και εξυπηρέτησης εθνικών συμφερόντων. Νέες μορφές πολέμου αναδύονται, όπως ο υβριδικός πόλεμος που περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα σε ένα ιδιόμορφο μείγμα κλασσικής μάχης, ανορθοδόξου πολέμου, πολιτικής ανατροπής, ανθρωπιστικών κρίσεων, ψυχολογικών επιχειρήσεων, οικονομικού πολέμου, κατασκοπείας και κυβερνοπολέμου.
Κεντρικό ρόλο και σε αυτόν τον πόλεμο διαδραματίζουν οι Ειδικές Επιχειρήσεις και οι Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων, όχι μόνον ως ανεξάρτητες μονάδες που δρουν με ειδικό τρόπο, αλλά και όσο ως «μαγιά» που πλάθει στρατούς, αστυνομίες, κυβερνήσεις και λαούς. Η παραδοσιακή εικόνα του «Κομμάντο» με το αυτόματο στο χέρι και το στιλέτο έχει πλέον συμπληρωθεί από την εικόνα του κομμάντο-διπλωμάτη, του κομμάντο-συμβούλου και του κομμάντο-πολιτικού ινστρούχτορα, των οποίων ο μακροπρόθεσμος ρόλος είναι εξίσου δεσπόζων στην εξέλιξη και την έκβαση εκστρατειών και πολέμων.
Η κατανόηση, ωστόσο, της φύσης και της χρήσης των Ειδικών Δυνάμεων και των Ειδικών Επιχειρήσεων δεν είναι εύκολη. Ακόμα και σήμερα η διαμάχη μεταξύ της συμβατικής στρατιωτικής ηγεσίας και των Ειδικών Δυνάμεων συνεχίζεται, με τις δεύτερες συχνά να κακοποιούνται στα χέρια των παραδοσιακού στρατιωτικού κατεστημένου. Από όλους τους Έλληνες ηγεμόνες της εκστρατείας στην Τροία, μόνον ο Οδυσσέας αντελήφθη τον έμμεσο τρόπο δράσης. Και μόνον το τέλμα και το αδιέξοδο του πολέμου οδήγησαν τους υπόλοιπους ηγεμόνες να ασπαστούν την ιδέα του Οδυσσέα.
Σήμερα η αξία των Ειδικών Δυνάμεων πλέον αναδεικνύεται καθημερινά τόσο σε επιχειρησιακό όσο και σε στρατηγικό και παγκόσμιο επίπεδο. Όλοι οι στρατοί δημιουργούν διοικήσεις ειδικών επιχειρήσεων και εκτρέπουν κονδύλια και πόρους από τις συμβατικές δυνάμεις στις Ειδικές Δυνάμεις. Και τα ποσά που επενδύουν στις Ειδικές Δυνάμεις αποδεικνύονται μηδαμινά μπροστά στα αποτελέσματα και τα οφέλη.
Όπως φαίνεται στα άρθρα της ειδικής έκδοσης της «ΚΑΤΑΔΡΟΜΗΣ», μικρές ειδικές μονάδες με πολύ φθηνά όπλα και μέσα κατάφεραν τεράστιου οικονομικού κόστους πλήγματα στους αντιπάλους τους. Σε άλλη περίπτωση οι Ειδικές Δυνάμεις ήταν το κατάλληλο εργαλείο για μια ελεγχόμενη και μετρημένη ανταπόδοση και πολιτική απάντηση χωρίς να υπάρχει κίνδυνος εκτροπής σε μεγάλη σύρραξη. Άλλοτε απετέλεσαν την λύση απελπισίας ή το ανορθόδοξο πρόβλημα απέναντι σε έναν πανίσχυρο αντίπαλο. Η τόλμη, το θάρρος και η αυτοθυσία πολλές φορές ήταν τα μόνα όπλα των Ειδικών Δυνάμεων για να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους.
Γενικά, οι Ειδικές Δυνάμεις με τις μοναδικές τους ικανότητες έδωσαν την λύση σε άλυτα με συμβατικό τρόπο και παραδοσιακή συμβατική ισχύ προβλήματα. Φυσικά, παρόντα είναι και τα λάθη, τα οποία εντοπίζονται κυρίως στις ανώτατες ηγεσίες, κάτι λογικό αφού οι ανώτατοι διοικητές των Ειδικών Δυνάμεων δεν ξεκίνησαν από τους κόλπους των ειδικών μονάδων αλλά από συμβατικές μονάδες και διοικήσεις. Σήμερα, ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία της ιεραρχίας των Ειδικών Δυνάμεων τουλάχιστον στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ είναι όλοι γέννημα – θρέμμα του χώρου των Ειδικών Επιχειρήσεων.
Όχι φυσικά ότι η ανορθόδοξη σκέψη και ο έμμεσος τρόπος δράσης είναι αποκλειστικότητα των Ειδικών Δυνάμεων. Οι αξιωματικοί – ιδρυτές των ειδικών μονάδων προέρχονταν από τον συμβατικό στρατό, αλλά φαίνεται ότι είχαν το πνεύμα του Οδυσσέα. Έκτοτε, θεσπίστηκε, συστηματοποιήθηκε και καλλιεργήθηκε το πνεύμα των Ειδικών Δυνάμεων και σήμερα πολλοί ανώτατοι διοικητές συμβατικών διοικήσεων και ανώτατοι αξιωματούχοι προέρχονται από τις κάποτε περιθωριοποιημένες Ειδικές Δυνάμεις.
Η μελέτη, ως εκ τούτου, της ιστορίας των Ειδικών Δυνάμεων και των Ειδικών Επιχειρήσεων εκτός από ένα συναρπαστικό και ενδιαφέρον ανάγνωσμα για τους θιασώτες της στρατιωτικής Ιστορίας είναι και πηγή έμπνευσης, διδαχής, συμπερασμάτων και διδαγμάτων πολύτιμων για τον επαγγελματία στρατιωτικό και ιδιαίτερα βέβαια για το στέλεχος των Ειδικών Δυνάμεων.
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter