Συνέντευξη στον Γιώργο Λαμπράκη – Φωτογραφίες: Μιχάλης Τσάλτας
Μεγάλωσε στην Τανάγρα, στην Πτέρυγα των αναχαιτιστών της Πολεμικής Αεροπορίας που εδώ και δεκαετίες σηκώνουν ένα μεγάλο βάρος από την αποτρεπτική ικανότητα της χώρας μας… Άκουγε τους ήχους των κινητήρων των μαχητικών αεροσκαφών Mirage F-1CG που απογειώνονταν με κατεύθυνση τα ανατολικά και σε ένα από αυτά, ήταν πιλότος ο πατέρας του. Ώρες αγωνίας και προσμονής για έναν πιτσιρικά που είχε την τύχη να μεγαλώσει σε ένα ξεχωριστό περιβάλλον, σε μια ιδιαίτερη «οικογένεια» όπως αυτή της ΠΑ…
Τα χρόνια πέρασαν, τα Mirage έσβησαν για πάντα τους κινητήρες τους, ο πιτσιρικάς μεγάλωσε, αλλά το πάθος του για το αεροσκάφος – θρύλο παρέμενε δυνατό. Βλέπετε, αυτό ισχύει όχι μόνο για όσους το πέταξαν και το συντήρησαν, αλλά και για όσους το έζησαν από κοντά. Και κάπου εκεί, ο Μιχάλης Τσάλτας (o πρωταγωνιστής της ιστορίας μας) αποφασίζει να κάνει ένα όνειρο πραγματικότητα… Να «ξαναζωντανέψει» – αυτή τη φορά στο σαλόνι του σπιτιού του – ένα πιλοτήριο από το Mirage F-1CG! Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, θα ήταν εφικτό, στην Ελλάδα όμως, το να θέλεις με οποιοδήποτε τρόπο ως ιδιώτης να κρατήσεις ζωντανό ένα κομμάτι αεροπορικής ιστορίας, ισοδυναμεί με μια … μεγάλη περιπέτεια!
Μια εξαιρετική φωτογραφία από μια εποχή έντασης… Ο -τότε- Σμηναγός (Ι) Νικόλαος Τσάλτας μόλις έχει κατέβει από το πιλοτήριο του μαχητικού Mirage F-1CG, μετά από μια ακόμα αποστολή στο Αιγαίο. Ο 5χρονος γιος του Μιχάλης τον παρακολουθεί… Ήταν η αρχή για την μεγάλη αγάπη που ανέπτυξε, τόσο για την ΠΑ, όσο και το γαλλικό μαχητικό!
Συναντήσαμε τον Μιχάλη Τσάλτα και του ζητήσαμε να μας περιγράψει βήμα – βήμα την προσπάθεια και το όνειρό του.
Defenceline.gr: Μιχάλη, έχεις ξεκινήσει μια μεγάλη και επίπονη προσπάθεια. Ποια ήταν τα ερεθίσματα που είχες, τα οποία μάλιστα έχουν ξεκινήσει από τότε που ήσουν παιδί…
Μιχάλης Τσάλτας: «Δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν το πάθος και την αγάπη για την Πολεμικοί Αεροπορία και τα μαχητικά της. Είχα την τύχη να μεγαλώσω σε ένα απ τα αεροδρόμια της, με πατέρα Ιπτάμενο στα MirageF1CG τα οποία βρίσκονταν στην 114Π.Μ Τανάγρα.
Πάντα θαύμαζα τον πατέρα μου γι’αυτό που έκανε! Ένας άνθρωπος με μια στολή Ιπταμένου να κατεβαίνει από ένα μαχητικό, για τα μάτια ενός πιτσιρικά δεν μοιάζει παρά για έναν ήρωα. Το να με βάζει στην θέση που καθόταν κάθε φορά που έφευγε για κάποια αποστολή, μου προκαλούσε ένα όμορφο συναίσθημα για το πόσο ξεχωριστός είναι ο πατέρας μου. Κάπως έτσι ξεκίνησε η δικιά μου ιστορία αγάπης προς τα μαχητικά και συγκεκριμένα τις «Γαλλιδούλες» όπως τις αποκαλώ. Τα Mirage ήταν και παραμένουν απ τα αγαπημένα μου μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας. Ως πιτσιρικάς βρέθηκα πολλές φορές κοντά στο Mirage F1CG και εξωτερικά αλλά και εσωτερικά στο στενό πιλοτήριο του».
Defenceline.gr: Πότε αποφάσισες να ασχοληθείς με τη συλλογή των αντικειμένων, πότε ξεκίνησες την προσπάθεια για το πιλοτήριο;
Μιχάλης Τσάλτας: «Τα χρόνια περασαν γρήγορα και το 2003 τα Mirage F1CG αποσυρθήκανε απ τον στόλο της Πολεμικής Αεροπορίας. Άφησαν έναν πόνο σε όποιους το υπηρέτησαν. Ιπτάμενοι, τεχνικό προσωπικό, αλλά και σε ανθρώπους που το αγάπησαν. Θέλοντας να απαλύνω αυτόν τον πόνο, δημιούργησα μια σκέψη και η σκέψη έγινε όνειρο. Να φτιάξω το πιλοτήριο του MirageF1CG και να το κάνω όσο πιο λειτουργήσιμο θα μπορούσε να γίνει. Έτσι θα μπορούσα να ζήσω ξανά αφηγήσεις και ιστορίες από αποστολές που είχε κάνει ο πατέρας μου.
Το όνειρο αυτό, άρχισε να περνάει στην φάση της υλοποίησης το 2008 μετά από μεγάλη έρευνα και επαφές με ανθρώπους στο εξωτερικό. Η απόσυρση του ήταν ακόμα φρέσκια σχετικά και έτσι δεν μπήκα στην διαδικασία να ζητήσω βοήθεια απ την Π.Α. Ώρες, μέρες, μήνες και χρόνια αναζήτησης για κομμάτια στο διαδίκτυο με έφεραν το 2010 να αποκτήσω το πρώτο κομμάτι. Ο σκελετός της κεντρικής κονσόλας απ το πιλοτήριο του F-1 αγορά από τον Ιπτάμενο Armingaud Alain της Αεροπορικής βάσης «Reimsairforcebase».
Defenceline.gr: Είχες υποστήριξη σε αυτό το ξεκίνημα;
Μιχάλης Τσάλτας: «Υποστηρικτές αυτού του Project ήταν το Μουσείο της SAAF, το κατάστημα και συλλέκτης Αεροπορικού υλικού «LeComptoirdel’Aviation» στην Γαλλία, το ebay.fr, η Agnès CREPIN συλλέκτρια και καλλιτέχνης «aero-design.fr», jmd’Oriano απ το κατάστημα «nostalgic-aviation.com» και πολλοί άλλοι που στην πάροδο των χρόνων γνώρισα. Τα περισσότερα αγορές από δημοπρασίες στο ebay Γαλλίας. Ώρες και ξενύχτια περιμένοντας να καταφέρω να αγοράσω άλλο ένα όργανο που θα έκλεινε μια τρύπα απ το πιλοτήριο.
Επικοινώνησα και έστειλα επιστολές σε κάθε γνωστό και άγνωστο που είχε επαφή με το συγκεκριμένο αεροσκάφος. Στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Σε κάθε χώρα που είχε στην Πολεμική Αεροπορία της το F-1. Με λύπη μπορώ να πω πως η μεγαλύτερη υποστήριξη που είχα, ήταν από χώρες του εξωτερικού. Η πρώτη βοήθεια από Ελλάδα ήρθε από έναν άνθρωπο που εργάζεται σε ιδιωτική εταιρεία Άμυνας. Τα Μέσα Κοινωνικής δικτύωσης έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην γνωριμία μας. Ήταν και είναι και ένας τρόπος να ζητάω βοήθεια. Του οφείλω πολλά γιατί έχει παίξει μεγάλο ρόλο στο να πραγματοποιηθεί αυτό το όνειρο. Είναι ο άνθρωπος που έδωσε ζωή σε αυτά τα άψυχα όργανα. Δε θα ξεχάσω την στιγμή που έφερε το πρώτο όργανο επισκευασμένο και με τις καλωδιώσει του πλέον. Το συνδέσαμε και ένα όμορφο κόκκινο φώς άναψε. Το ένα έφερε το άλλο και κάπως έτσι το 2012 η κεντρική κονσόλα του πιλοτηρίου είχε φτάσει στο 80% της ολοκλήρωσης της. Δεν σταματήσαμε εκεί όμως! Ο ρεαλισμός της λειτουργίας αυτής της κονσόλας ήταν το επόμενο βήμα. Διακόπτες και όργανα να κάνουν αυτά που στην πραγματικότητα κάνανε πέρα από τον φωτισμό τους, που ήταν και το πρώτο μας βήμα».
Defenceline.gr: Πως προχώρησες όμως την ιδέα για συγκέντρωση ολόκληρου του πιλοτηρίου;
Μιχάλης Τσάλτας: «Το 2012 μπορώ να πω, πως ήταν απ τις καλύτερες χρονιές αυτού του project! Η μοντελιστική έκθεση της IPMS, είναι ένας χώρος όπου μαζεύονται λάτρεις απ όλες τις Ένοπλες Δυνάμεις να θαυμάσουν σε μικρότερη κλίμακα αυτό που αγαπάνε. Εκεί ήρθε η δεύτερη γνωριμία όπου και βγήκε σε μια ξεχωριστή φιλία, μιας και οι δύο μας είχαμε το ίδιο πάθος για την Π.Α. Ο καθένας μας ήθελε και προσπαθούσε να αναδείξει με τον δικό του τρόπο αυτή την αγάπη για την Αεροπορία μας. Έτσι μετά από φωτογραφικό υλικό που του έδειξα, μαζί προχωρήσαμε, αυτό το όνειρο να το πάμε ένα βήμα παραπέρα. Στην συγκέντρωση ολόκληρου του πιλοτηρίου αυτού του μαγευτικού αεροσκάφους. Με υπομονή και δυσκολίες, με αναζητήσεις και έξοδα συγκεντρώθηκε το μεγαλύτερο κομμάτι.
Οι εκπλήξεις για το 2012 δεν σταμάτησαν όμως. Το να έχεις μεγαλώσει σε ένα Αεροδρόμιο που σε πλημυρίζει με συναισθήματα και αναμνήσεις καθώς επίσης και πατέρα Ιπτάμενο, σου δίνει ένα μοναδικό πλεονέκτημα. Να γνωρίσεις ανθρώπους που πέρασαν απ αυτό το μαχητικό. Έτσι τον Ιούλιο του 2012, γνώρισα έναν εξαιρετικό κύριο και πολύ καλό άνθρωπο. Δεν θα ξεχάσω την Ιστορία που μου είπε, όταν του ανέφερα ποιανού γιος είμαι. «Ο πρώτος άνθρωπος που μας έκανε υποδοχή όταν προσγειώθηκε το CL-215 στην Τανάγρα ήταν ο πατέρας σου,…».
Defenceline.gr: Υπήρχαν δύσκολες στιγμές σε αυτή την προσπάθεια;
Μιχάλης Τσάλτας: «Ναι, υπήρχαν… Τα επόμενα τέσσερα χρόνια μέχρι και σήμερα, το project αυτό πάγωσε ή προχωρούσε σε ρυθμούς χελώνας. Κύρια συγκυρία, η οικονομική κρίση που έπληξε όλους! Τα προβλήματα συσσωρευμένα, με αποτέλεσμα ένα όνειρο που είχε πάρει χρώματα και ζωντάνια, να αρχίζει να θαμπώνει και να θυμίζει τα συναισθήματα της τελευταίας πτήσης του MirageF1CG το 2003. Να συμπληρώσω σε αυτό το σημείο, πως απ το 2011 και μέχρι σήμερα είχα κάνει τρις προσπάθειες με επιστολή προς το ΓΕΑ για την υποστήριξη της Π.Α σε επίσημη μορφή και κατόπιν άδειας τους.
«Κύριε Τσάλτα,
Σε απάντηση των προηγούμενων επιστολών σας πληροφορούμε ότι σύμφωνα με το Ν.Δ.721/70 Άρθρο 55, η διάθεση αεροπορικού υλικού δεν προβλέπεται σε ιδιώτες αλλά μόνο σε κοινωφελή ιδρύματα, δημόσιες υπηρεσίες, μουσεία και άλλους οργανισμούς-φορείς με ανάλογο καθεστώς λειτουργίας.
Ευχαριστούμε πολύ για το ενδιαφέρον που δείχνετε για την Πολεμική Αεροπορία!
Με εκτίμηση
(τα ονόματα κατά καιρούς αλλάζανε…)
Διευθυντής Δημοσίων Σχέσεων
Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας»
Δυστυχώς η Νομοθεσία σε αυτή την χώρα, δεν μοιάζει καθόλου με άλλες χώρες που δίνει την ευκαιρία και κατόπιν κάποιου κόστους, λάτρες της Αεροπορίας, να μπορούν να αγοράζουν υλικό που έχει αποσυρθεί και στην ουσία είναι άχρηστα. Μια κίνηση που θα μπορούσε να φέρνει έσοδα για την Π.Α. να μπορεί έτσι να καλύψει κάποια λειτουργικά έξοδα και να αδειάζει τις Μονάδες απ το να γίνονται ένα απέραντο νεκροταφείο αεροσκαφών που έχουν αποσυρθεί.
Λίγο πριν το τέλος του 2015, δέχτηκα, ένα μήνυμα από έναν άνθρωπο που το μυαλό του είναι κινητή βιβλιογραφία των Mirage, ο οποίος ήθελε να γίνει μέλος και κομμάτι αυτού του έργου! Η υποστήριξη του ήταν όπως αποδείχθηκε πολύτιμη. Ένας άνθρωπος που όσο και αν τον πιέζω ή ζαλίζω με τα θέλω μου και τα πες μου, δεν είπε ποτέ όχι. Ένας άνθρωπος που η ζωή του έπαιξε άσχημο παιχνίδι και πιστεύω πως αυτό τον έκανε να έχει μια τόσο αγνή ψυχή και να βοηθάει περισσότερο απ όσα μπορεί να προσφέρει. Τον ευχαριστώ πραγματικά από καρδιάς!».
Defenceline.gr: Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι εργασίες;
Μιχάλης Τσάλτας: «Σήμερα το πιλοτήριο του Mirage F1CG, έχει ολοκληρωθεί σε επίπεδο οργάνων κατά 95% στο σύνολο του. Δυστυχώς τα Ελληνικά F1 είχαν κάνει κάποιες τροποποιήσεις και κάποια όργανα που εκτός συνόρων δεν είναι εφικτό να τα βρω. Έτσι αυτές οι τρύπες θα καλυφθούν ή με φωτογραφική απεικόνιση του οργάνου, ή θα παραμείνει ένα κενό.
Όλα τα όργανα έχουν τις καλωδιώσεις τους, και οι γραμμές τουλάχιστον για τον φωτισμό τους χωρίζονται σε δύο τάσεις. Στα 5V όπου και είναι η τάση για τον φωτισμό όλων των οργάνων και στα 24V όπου είναι ο φωτισμός απ τους λαμπτήρες και τον νυχτερινό φωτισμό της καμπίνας. Έχουν κατασκευαστεί δυο μετασχηματιστές που βγάζουν αυτές τις τάσεις και αρκετά Amber για να μπορούν να σηκώσουν το δίκτυο αυτό. Το δε σκοπευτικό (HUD) έχει υποστεί τροποποίηση εσωτερικά στις λάμπες του, με μικρότερης τάσης 12Vγια τον λόγο ότι αυτές που είχε ήταν υψηλής τάσεις και χρειαζόταν ισχυρός μετασχηματιστής αφενός και αφετέρου σύστημα ψύξης του σκοπευτικού. Κάτι που στην πραγματικότητα υπάρχει στο πίσω μέρος του σκοπευτικού. Σε αυτό που δεν έχουμε καταφέρει και εγώ αλλά και όσοι με βοηθάνε να βρούμε μια λύση, είναι για το ραντάρ του. Το οποίο έχει εσωτερικά μια μεγάλη λυχνία υψηλής τάσης. Άγνωστο πως θα μπορούσα να την τροφοδοτήσω για να ανάψει.
Έχουν αφιερωθεί εκατοντάδες ώρες σκέψεις και σχεδιασμού πώς να γίνουν οι καλωδιώσεις, πως λειτουργεί το κάθε όργανο, πως τροφοδοτείται. Στην παρούσα φάση προσπαθώ να ολοκληρώσω το δίκτυο φωτισμού του πιλοτηρίου και οργάνων του. Σε δεύτερη φάση θα μπει η λειτουργία απ τους διακόπτες, σύστημα προσγείωσης, flaps/slats και μανέτα ισχύος, για να γίνονται και φαίνονται οι αντίστοιχες ενέργειες και ενδείξεις!».
Defenceline.gr: Θεωρείς ότι έχουν δικαιωθεί οι κόποι σου βλέποντας το αποτέλεσμα;
Μιχάλης Τσάλτας: «Όσες πόρτες και αν έφαγα εντός των συνόρων, δεν το έβαλα κάτω, παρά συνέχισα και με περισσότερο πείσμα, προχωράω ελπίζοντας κάποια μέρα αφού έχει ολοκληρωθεί, να κάτσω στο κάθισμα ενός F-1 (όταν καταφέρω να αποκτήσω), και να ταξιδέψω πίσω πολλά χρόνια, τότε που με έβαζε ο πατέρας μου να κάθομαι σε εκείνο το κρύο στενό πιλοτήριο. Ένα πιλοτήριο που έσφυζε από ζωή μέχρι το 2003 όπου και σιώπησε. Ένα πιλοτήριο που πήρε μαζί του αρκετούς Ιπταμένους…».
Defenceline.gr: Κλείνοντας, στέλνεις και ένα μήνυμα μέσα από την προσπάθειά σου, πως όσο δύσκολο κι αν είναι κάτι, με υπομονή και επιμονή τα καταφέρνουμε…
Μιχάλης Τσάλτας: «Σίγουρα… Το Mirage F1CG ήταν ένα ξεχωριστό αεροπλάνο… Σαράντα αεροσκάφη, 28 χρόνια συνεχούς υπηρεσίας, 160.000 ώρες πτήσης με 6.500 ώρες πτήσης αναχαίτισης. Τα MirageF1 δεν κουράστηκαν, απλώς ξεπεράστηκαν. Ένα αεροσκάφος που θα μείνει για πάντα στην μνήμη μου.
Ευχαριστώ θερμά όλους αυτούς που είναι δίπλα μου όλα αυτά τα χρόνια και βοηθάνε ένα όνειρο να γίνει πραγματικότητα. Τους έχω κουράσει αλλά θέλω να πιστεύω πως το αποτέλεσμα δίνει χαρά τόσο σε μένα όσο και σε αυτούς. Ευχαριστώ και το defenceline.gr που μου δίνει αυτή την ευκαιρία να μοιράσω Δημόσια αυτό το όνειρο και Project».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΑΦΙΕΡΩΜΑ στα Mirage F1CG: Τεχνική Υποστήριξη της 334ΜΠΚ – Αυτοί οι ήρωες (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΑΦΙΕΡΩΜΑ στα Mirage F1CG: Ο τελευταίος «Τάλως» αφήνει την 126 ΣΜ (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΑΦΙΕΡΩΜΑ στα Mirage F1CG: Συνεκπαίδευση σε ΙΕΡΑΚΑ και ΣΟΤ (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ)
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter