Ρεπορτάζ – Φωτογραφίες: Βασίλης Παρασκευόπουλος
Λίγα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης της Πάτρας, εδρεύει η 117 Πτέρυγα Μάχης, η αποκαλούμενη “Φωλιά των Φαντασμάτων“. Όλα αυτά τα χρόνια έχουν ειπωθεί και γραφτεί πάρα πολλά για αυτή την μονάδα, που επιχειρεί με αεροσκάφη F-4E Phantom. Τα ανανεωμένα Phantom, που έθεσαν τους δικούς τους όρους στην αεροπορική αρένα που λέγεται Αιγαίο…
Ιστορία
Η 339 Μοίρα συγκροτήθηκε την 7 Ιουλίου του 1952 στην 112 Πτέρυγα Μάχης(ΠΜ)/Αεροπορική Βάση Ελευσίνας, με αεροσκάφη F-84G Thunderjet, τα πρώτα αεριωθούμενα της ΠΑ, με την ονομασία 339 Μοίρα Δίωξης/Βομβαρδισμού (Μ Δ/Β).
Τον Ιανουάριο του 1953 η Μοίρα μετακινείται στην 110 ΠΜ όπου και παρέμεινε μέχρι το 1956,εν συνεχεία μεταφέρεται στην 112 ΠΜ.
Τον Αύγουστο του 1959 η Μοίρα παρέλαβε τα αεροσκάφη F-84F Thunderstreak και μεταστάθμευσε από την 112ΠΜ στην 110ΠΜ /Αεροπορική Βάση Λάρισας.
Τον Απρίλιο του 1960 μεταστάθμευσε στην 111ΠΜ/Αεροπορική Βάση Νέας Αγχιάλου, ενώ τον Μάρτιο του 1971 μετεγκαταστάθηκε στην 117ΣΜ/Αεροπορική Βάση Ανδραβίδας.
Την 1η Μαρτίου 1973 μεταστάθμευσε προσωρινά στην 116ΠΜ/Αεροπορική Βάση Αράξου λόγω των έργων υποδομής που γίνονταν στην Ανδραβίδα, για την άφιξη των νέων αεροσκαφών F-4E Phantom II.
Με την ολοκλήρωση των έργων στην 117ΠΜ τον Μάρτιο του 1974, η Μοίρα επέστρεψε στην έδρα της. Τον Απρίλιο του 1974 έγιναν οι πρώτες παραλαβές των αεροσκαφών F-4E PHANTOM II, βάσει του προγράμματος “Peace Icarus 2000”, έχοντας διπλό ρόλο δίωξης/βομβαρδισμού και Αναχαίτισης.
Τον Σεπτέμβριο του 1978, ανέλαβε ως κύριο ρόλο τη διενέργεια επιθετικών αποστολών Δίωξης-Βομβαρδισμού διατηρώντας ως δευτερεύον ρόλο τις αποστολές Αναχαίτισης.
Τον Φεβρουάριο του 1983 της ανατέθηκε κύριος ρόλος οι αποστολές Αναχαίτισης με δευτερεύοντα τη Δίωξη-Βομβαρδισμό.
Τον Οκτώβριο του 1997 ξεκινάει το πρόγραμμα αναβάθμισης των ηλεκτρονικών και οπλικών συστημάτων των F-4E (AUP-AVIONICS UPGRADE PROGRAMME). Η παραλαβή των εκσυγχρονισμένων πλέον F-4E “Peace Icarus 2000” ξεκίνησε το 2002 και ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2005. Παράλληλα με την παραλαβή των αεροσκαφών ξεκίνησε και η εκπαίδευση των χειριστών στο αναβαθμισμένο F-4E PI 2000 στις εγκαταστάσεις της EADS στην Γερμανία (Νοέμβριος 2002) και συνεχίστηκε στο Α/Δ Ανδραβίδας (Ιούλιος 2003) όπου και ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2003.
Με την επιχειρησιακή πιστοποίηση της 339 Μοίρας τον Δεκέμβριο του 2003 από το ΑΤΑ η Μοίρα αναλαμβάνει ως κύριο τον ρόλο Αναχαίτισης και ως δευτερεύον ρόλο Δίωξης-Βομβαρδισμού.
Η Μοίρα σήμερα
Η 339 Μοίρα, με έμβλημα τον Αίαντα, επιχειρεί όπως είναι γνωστό με το αναβαθμισμένο Phantom, από το 2003. Η είσοδος του F-4E στο οπλοστάσιο της Π.Α. το 1974, εισήγαγε πολλές καινοτομίες. Η ύπαρξη δυο κινητήρων, τα δυο μέλη πληρώματος και νέα -για την εποχή- όπλα, όπως ο AIM-7 Sparrow, έκαναν το Phantom ένα ιδιαίτερο όπλο. Ήταν το πρώτο αεροσκάφος που έφερε τα δεδομένα της εν μέρει BVR (Beyond Visual Range) μάχης στη ελληνική πραγματικότητα με την χρήση του Sparrow, όντας το τελευταίο το πρώτο βλήμα αέρος-αέρος τέτοιας φιλοσοφίας.
Η ύπαρξη δυο κινητήρων προσέδιδε στο αεροσκάφος μεγαλύτερη –αναλογικά με τα μονοκινητήρια μαχητικά- επιβιωσιμότητα, αφού τυπικά μπορούσε να επιστρέψει για προσγείωση ακόμη και με έναν κινητήρα, σε περίπτωση βλάβης του ενός εκ των δυο. Η ύπαρξη δυο χειριστών στο πιλοτήριο, του κυβερνήτη και του συγκυβερνήτη ή αλλιώς ΧΟΣ (Χειριστή Οπλικών Συστημάτων), προσέφερε λιγότερο φόρτο εργασίας κατά την πτήση και καθηλωτική προσήλωση στο αντικείμενο εργασίας του καθενός. Ακόμη και σήμερα, η άψογη συνεργασία των δυο χειριστών αποτελεί το Α και το Ω για μια επιτυχής αποστολή, εκπαιδευτική ή επιχειρησιακή.
Το αεροσκάφος
Τον Ιούλιο του 2003 η Μοίρα άρχισε να παραλαμβάνει τα αναβαθμισμένα AUP (Avionics Upgraded Program) που είχε αναλάβει η EADS παράλληλα με την ΕΑΒ, μέσω του προγράμματος ”Peace Icarus 2000”. Επρόκειτο για ένα νέο αεροπλάνο, με πολλά νέα ηλεκτρονικά συστήματα, όπως ραντάρ, υπολογιστή στοιχείων αέρος κλπ. Ενδεικτικά το AUP φέρει:
Ραντάρ APG-65GY
Νέο υπολογιστή στοιχείων αέρος CPU-143
Νέο σύστημα αναγνώρισης φίλιου ή εχθρικού ίχνους IFF APX-113
Υπολογιστή MMRC
INS γυροσκοπίων λέϊζερ με GPS
Ραδιοϋψόμετρο APN-232
Σύστημα επικοινωνίας τύπου Have Quick II
Νέο HUD
DTU μονάδα δεδομένων
Ραδιοβοηθήματα TACAN
VTR καταγραφέα video
CMFDs
Αρτηρία δεδομένων MIL-STD 1553B
Σειριακή αρτηρία δεδομένων RS-422
Χειριστήρια φιλοσοφίας HOTAS (Hands On Throttle And Stick)
Μεγάλη είναι και η ποικιλία των όπλων που μπορεί να φέρει το αεροσκάφος, είτε για αποστολές αέρος-άερος είτε για αποστολές αέρος-εδάφους. Ενδεικτικά το AUP μπορεί να φέρει το εξαίσιο βλήμα Α/Α AIM-120 Amraam και όλες τις εκδόσεις του IR βλήματος Sidewinder. Βλήματα τύπου AGM-65A/B, AGM-65G Maverick, βόμβες LGB (καθοδήγησης λέιζερ μέσω χρήσης ατρακτιδίου Litening II), βόμβες CBU-9 Hobos και γενικής χρήσης βόμβες της σειράς ΜΚ, συμπληρώνουν την φαρέτρα του αναβαθμισμένου Phantom.
Mια επίσης σημαντική αλλαγή στο αεροσκάφος είναι η επανασχεδίαση του θαλάμου καύσης, ώστε να αποφευχθεί η έντονη εκπομπή καυσαερίων με την έκδοση Α του κινητήρα J79. Πλέον όλα τα AUP φέρουν άκαπνους J79, σε σχέση με τα RF-4E της 348 Μοίρας Τακτικής Αναγνώρισης, που φέρουν ακόμη τα ”παλιούς” κινητήρες.
Η φιλοσοφία της Μοίρας στον τομέα της αναχαίτισης άλλαξε άρδην, με τους παλιότερους χειριστές να αποτελούν τον πυρήνα εκμάθησης για τους νεότερους. Το βλήμα Amraam έθεσε νέα δεδομένα στην εναέρια μάχη, που ο παρωχημένος -πια- Sparrow δεν μπορούσε να προσφέρει. Πλέον, σε συνεργασία με το ραντάρ APG-65GY ( λέγεται ότι υπερισχύει του αντίστοιχου APG-68 V2 των F-16C/D Block 30) και το βλήμα Amraam, το Phantom αποτελεί θανάσιμη απειλή για οποιονδήποτε επιβουλεύεται την εθνική κυριαρχία.
Μεγάλη σημασίας έργο παράλληλα με τους Αεροπόρους όμως, επιτελούν και τα Τεχνικά Συνεργεία της Μοίρας, ώστε να μπορούν κάτω υπό αντίξοες συνθήκες να διατηρούν αξιόπλοα-αξιόμαχα όσα περισσότερα αεροσκάφη μπορούν, δεδομένων και των οικονομικών προβλημάτων που βιώνει η χώρα τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι εύκολο να συντηρείς ένα αεροσκάφος σαράντα ετών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Μέσα από σκληρή εκπαίδευση και θέληση, το Τεχνικό Προσωπικό της Μοίρας καταφέρνει το ακατόρθωτο, κάθε ημέρα και νύχτα, 365 μέρες το χρόνο.
Επίλογος
Παράλληλα με την αδελφή 338 Μοίρα, η οποία ειδικεύεται σε αποστολές Διώξεως- Βομβαρδισμού, η 339 Μοίρα αποτελεί έναν πολλαπλασιαστή ισχύος της Π.Α. στον τομέα της αναχαίτισης, αναλαμβάνοντας κανονικά υπηρεσίες ετοιμότητας (Readiness) από προκεχωρημένα αεροδρόμια της χώρας.
Τα σαράντα έτη υπηρεσίας που φέρουν τα αεροσκάφη της 339 Μοίρας αντισταθμίζονται από τα νεότερα ηλεκτρονικά και όπλα που φέρουν μετά την αναβάθμισή των. Τα ”νέα” Phantom ή τα ”AUP” , όπως τα αποκαλούν οι περισσότεροι, αποτελούν παρά την ηλικία τους, έναν υπολογίσιμο αντίπαλο απέναντι σε οποιαδήποτε απειλή. Τα Φαντάσματα του Αίαντος είναι πάντα εκεί, στην πρώτη γραμμή, πάνοπλα, έτοιμα να χαθούν στον ορίζοντα με πορεία ανατολική…
Ευχαριστίες
Το Defenceline.gr ευχαριστεί θερμά το Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων του ΓΕΑ. Την Διοίκηση της 117ΠΜ και της 339Μ, καθώς και όλο το προσωπικό της Πτέρυγας Μάχης που μας βοήθησε κατά τη διάρκεια του ρεπορτάζ.
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter