Ρεπορτάζ: Γιώργος Λαμπράκης
Μορφή χιονοστιβάδας λαμβάνουν οι αντιδράσεις των φορέων και των πολιτών της Κρήτης, μετά την εν κρυπτώ αναγόρευση του Γερμανού ιστορικού Χάινς Ρίχτερ ως επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου του νησιού, παρά τον σάλο που έχει προκαλέσει το βιβλίο του για τη Μάχη της Κρήτης.
Οι αντιδράσεις τον πολιτών και των συγγενών των εκτελεσθέντων από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής οι οποίες οδήγησαν στην αναβολή της ειδικής εκδήλωσης που είχε προγραμματίσει το Πανεπιστήμιο στο Ρέθυμνο, οι επιστολές διαμαρτυρίας κορυφαίων θεσμικών και άλλων παραγόντων, αλλά και οι σοβαρές ενστάσεις που διατύπωσαν ακαδημαϊκοί ζητώντας να αναβληθεί η τελετή, δεν στάθηκαν ικανές να αλλάξουν την άποψη στους εμπνευστές και στους διοργανωτές της αναγόρευσης του Γερμανού καθηγητή σε επίτιμο Διδάκτορα. (Δείτε ΕΔΩ)
Η τελετή έγινε κάτω από άκρα μυστικότητα (πρωτοφανές για το Πανεπιστήμιο Κρήτης) παρά το ότι οι εκδηλώσεις αυτές λαμβάνουν δημοσιότητα ως ένα κορυφαίο γεγονός για το ίδρυμα αλλά και για την τοπική κοινωνία. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως πολλοί πανεπιστημιακοί, ακόμα και καθηγητές από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης (το οποίο αποφάσισε υπέρ της αναγόρευσης του Χάινς Ρίχτερ σε επίτιμο Διδάκτορα), πληροφορήθηκαν το γεγονός μετά τη λήξη της τελετής που πραγματοποιήθηκε σε αίθουσα του ιδρύματος το οποίο – κατά τα άλλα – τελεί υπό κατάληψη!
Ξεσηκώνεται το νησί!
Το θέμα από την πρώτη στιγμή πήρε μεγάλες διαστάσεις, καθώς μέχρι και την τελευταία στιγμή πολλοί πανεπιστημιακοί ζητούσαν να μην πραγματοποιηθεί η τελετή, καθώς στο μεταξύ είχαν πληροφορηθεί για τις ενστάσεις που διατυπώθηκαν αλλά και για την επιστολή διαμαρτυρίας του επίτιμου Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Μανούσου Παραγιουδάκη ο οποίος έγκαιρα είχε θέσει τους προβληματισμούς του στον Πρύτανη του ιδρύματος κ. Στεφάνου.
“Δεν μπορεί να αναγορευτεί ως Διδάκτορας του Πανεπιστημίου ένας Γερμανός ιστορικός που όχι μόνο αμφισβητεί, αλλά και υβρίζει τον αγώνα των Κρητών και των συμμάχων κατά τη διάρκεια της Μάχης της Κρήτης. Δεν μπορεί να τιμηθεί ένας συγγραφέας που χαρακτηρίζει βρώμικη και κτηνώδη την αντίσταση των Κρητικών και μιλάει για … ιπποτική και δίκαιη μάχη από την πλευρά των Γερμανών Αλεξιπτωτιστών“, έλεγαν χαρακτηριστικά οι ακαδημαϊκοί, χωρίς να μπορέσουν να αποτρέψουν -τελικά- το ολίσθημα!
Η αποκάλυψη όμως πως η τελετή αναγόρευσης πραγματοποιήθηκε χθες (έστω και στα κρυφά) φαίνεται πως ανοίγει ένα νέο κύκλο αντιπαράθεσης, αυτή τη φορά όχι μόνο στο εσωτερικό του Πανεπιστημίου αλλά στην ίδια την τοπική κοινωνία, η οποία στρέφεται κατά των υπευθύνων!
Σύμφωνα με πληροφορίες του defenceline.gr, τοπικοί φορείς και θεσμικοί παράγοντες αναμένεται τις επόμενες ημέρες να πάρουν επίσημη θέση για το θέμα, ενώ δεν αποκλείεται να διατυπωθούν ακόμα και αιτήματα ανάκλησης της σχετικής απόφασης αναγόρευσης του Γερμανού ιστορικού σε επίτιμο Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Κρήτης, προς τις πρυτανικές αρχές.
Αξίζει να σημειωθεί πως σήμερα αναμένονταν και η επίσημη ανακοίνωση – τοποθέτηση της Πρυτανείας για μια υπόθεση που προκαλεί κλυδωνισμούς στο ίδρυμα, όμως μέχρι και την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν έχουμε λάβει κάτι σχετικό…
Ηχηρή παρέμβαση Μαργαρίτη!
Για το κλείσιμο του ρεπορτάζ, επιλέγουμε να παραθέσουμε την επιστολή του καθηγητή του ΑΠΘ κ. Γιώργου Μαργαρίτη, η οποία έχει τη δική της σημασία και αξίζει να διαβαστεί. Η επιστολή (η οποία έχει συνταχθεί λίγα 24ωρα πριν από την τελετή αναγόρευσης) έχει ως:
“Αγαπητοί φίλοι και συναγωνιστές,
Σχετικά με την τιμητική εκδήλωση που ετοιμάζει (;) το Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης, θα ήθελα να σημειώσω τα ακόλουθα.
Ο κος Ρίχτερ ανήκει σε μια μεγάλη ομάδα ιστορικών που αναζητούν κυρίως το “πολιτικά ορθό” περισσότερο ίσως από αυτήν την ίδια την ιστορική ακρίβεια. Το “πολιτικά ορθό” αρθρώνεται πάνω στην έκδηλη προσπάθεια “καταμερισμού” ευθυνών – ακροτήτων κλπ. – ανάμεσα σε αντιμαχόμενους που τότε ήσαν εχθροί, σήμερα είναι “σύμμαχοι και φίλοι”.
Τα παραπάνω είναι ενοχλητικά για την επιστήμη της ιστορίας και ίσως περισσότερα ενοχλητικά για την πολιτική – σε τελευταία ανάλυση – αποτίμηση των γεγονότων του χθες.
Στο ζήτημα της Μάχης της Κρήτης και των όσων επακολούθησαν στο νησί ο Ρίχτερ εφαρμόζει την ίδια και την αυτή συνταγή. Δυστυχώς γι αυτόν οι καταστάσεις δεν βοηθούν την “δίκαιη” κατανομή ευθυνών, κάθε άλλο μάλιστα,
Α. Προφανώς ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν κρίθηκε στην Μάχη της Κρήτης.
Η επίδραση που είχε η μάχη της Κρήτης στην έκβαση της ναζιστικής εισβολής στην Σοβιετική Ένωση, έχει γίνει το αντικείμενο ευρύτατης επιστημονικής συζήτησης η οποία αποσυνδέει μάλλον τα δύο γεγονότα. Οι γερμανικές μονάδες που εμπλέχθηκαν στη μάχη στο νησί δεν ήσαν ούτε απαραίτητες, ούτε προγραμματισμένες για το ανατολικό μέτωπο. Για λόγους δε κλιματικών συνθηκών οι θερινές επιχειρήσεις στο ανατολικό μέτωπο πάντοτε ξεκινούσαν στα τέλη Ιουνίου τουλάχιστον.
Σε καμμία περίπτωση όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η μάχη της Κρήτης δεν αποτέλεσε σημαντικό σταθμό στην εξέλιξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Β. Η ιδιομορφία της μάχης της Κρήτης της αποδίδει σημαντικά χαρακτηριστικά: Για πρώτη φορά στην ως τότε πορεία του πολέμου η ναζιστική εισβολή βρήκε απέναντί της μια γενικευμένη λαϊκή εξέγερση. Εξέγερση που δεν οργανώθηκε από κανένα επίσημο ή κρατικό φορέα καθώς οι Βρετανοί δεν πίστευαν σε αυτή, οι δε ελληνικές – βασιλικές – αρχές την αντιμετώπιζαν μάλλον με απέχθεια και φόβο (ειδικά μετά την εκτέλεση στο δρόμο του πρώην Διοικητή της Μεραρχίας Κρήτης). Μέχρι τότε αυτή η μορφή της Αντίστασης δεν είχε σημειωθεί σε κανένα από τα κράτη που έπεσαν θύματα ναζιστικής επίθεσης.
Από αυτή την άποψη η Αντίσταση του λαού της Κρήτης στην εισβολή σηματοδότησε το τέλος της παθητικής αποδοχής από τα λαϊκά στρώματα και τις πατριωτικές δυνάμεις της υπεροχής των γερμανικών όπλων. Δύο μήνες αργότερα αυτή η αμφισβήτηση πήρε διαστάσεις στο Μαυροβούνιο αρχικά σε όλα τα Βαλκάνια στη συνέχεια.
Ο αγώνας του λαού της Κρήτης πρόσθεσε μια σημαντική νέα παράμετρο στον αγώνα ενάντια στον ναζισμό και την Νέα Ευρώπη που αυτός δημιουργούσε.
Γ. Ως συνέπεια των παραπάνω, για πρώτη φορά στον πόλεμο αυτό, οι Γερμανοί επιστράτευσαν το μέτρο των “αντιποίνων”. Έδωσαν δηλαδή στον εαυτό τους το “δικαίωμα” της μαζικής εξόντωσης αμάχων ως “εκδίκηση” για τις “ατυχίες” του στρατού τους. Στη συνέχεια αυτό έγινε κανόνας, ως τότε όμως το προσωπείο της “πολιτισμένης κατάκτησης” επικρατούσε και επέτρεπε στους διάφορους “Κουίσλιγκ” – όπως στον ημέτερο στρατηγό Τσολάκογλου και το επιτελείο του – να προσφέρουν “γη και ύδωρ” στους ναζί στο όνομα της “συμφιλίωσης” και των “πολιτισμένων σχέσεων”. Μετά τη μάχη της Κρήτης αυτά τελείωσαν. Ο καθένας γνώριζε με ποιούς είναι και τι κάνει.
Η Κρήτη, εξαιτίας των αγώνων του λαού της έγινε έτσι σταθμός στην κλιμάκωση της ναζιστικής θηριωδίας και σταθμός στον εκβαρβαρισμό του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Για τον Ρίχτερ ετούτα τα ιδιαίτερα σημαντικά “ξεχνιόνται” και θάβονται σε “πολιτικά ορθές” εκφράσεις. Στο έργο του παρουσιάζονται όλοι να έχουν το δίκιο τους – σε τρόπο ώστε να μην το έχει κανείς – και όλοι να έχουν την αξία τους. Οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές ορίζονται ως ριψοκίνδυνοι σύγχρονοι “ιππότες” άξιοι θαυμασμού από εχθρούς και φίλους!
Αποκρύπτεται έτσι το γεγονός ότι το σώμα αυτό είχε συγκροτηθεί από φανατικούς ναζί με ό, τι αυτό συνεπάγεται. Γι’ αυτούς το δικαίωμα των λαών στην προάσπιση της ελευθερίας τους είναι ύψιστη ύβρις κατά του Φύρερ και της γερμανικής ανώτερης φυλής και ο θάνατος των υβριστών είναι στρατιωτικό τους καθήκον. Για ιππότες όντως πρόκειται – για ιππότες της ναζιστικής κόλασης όμως.
Όσο για την υποτίμηση της Αντίστασης του λαού της Κρήτης δυό μόνο λόγια. Πραγματικά η γεωγραφία, η μορφολογία του εδάφους, η πυκνότητα της γερμανικής κατοχής και η πυκνή παρουσία Βρετανών – με τη δική τους αντίληψη για το αντάρτικο – δεν οδήγησε στη δημιουργία Ελεύθερης Ελλάδας και μαζικών στρατιωτικών Αντιστασιακών σχηματισμών στο νησί. Στις συγκεκριμμένες συνθήκες όμως οι αγώνες του λαού της Κρήτης ενάντια στον κατακτητή ποτέ δεν έπαψαν. Η καλύτερη μαρτυρία γι αυτό είναι οι εκδικητικές θηριωδίες στις οποίες διαρκώς προέβαιναν οι δυνάμεις κατοχής. Ή μήπως δεν έγιναν τέτοια στην Κρήτη; Θα μπορούσε ο Ρίχτερ να μας εξηγήσει σχετικά.
Συμπερασματικά είναι πολύ δύσκολο να είσαι “πολιτικά ουδέτερος” σε υποθέσεις κατάκτησης, λεηλασίας, υποδούλωσης και αιματοκυλίσματος λαών. Ο Ρίχτερ είναι Γερμανός. Δεν είναι κακό αυτό, κάθε άλλο. Αλλά να δικαιώνει τον ναζισμό και τις πρακτικές του επειδή είναι Γερμανός είναι κακό, πολύ κακό.
Είναι κακό για τους Γερμανούς περισσότερο παρά για εμάς. Εμείς την ιστορία μας, τους μάρτυρες και τους ήρωες τους έχουμε και τους τιμάμε. Η Γερμανοί είναι εκείνοι που θα πρέπει να ξεδιαλέξουν τους δικούς τους ήρωες. Εάν συμπεριλαμβάνουν τους αλεξιπτωτιστές του Στούντεντ και τους φανατισμένους ναζί στο εθνικό τους Πάνθεο υπάρχει πρόβλημα – γι αυτούς.
Σημαίνει ότι δεν κατάλαβαν τίποτε από την ιστορία.
Γιώργος Μαργαρίτης”
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
