Του Άριστου Αριστοτέλους*
Οι πρόσφατες επεξηγήσεις του ΥΠΕΞ κ. Κασουλίδη προς τα ΜΜΕ σχετικά με την προειδοποίηση του προέδρου της Δημοκρατία ότι, εάν συνεχίσουν οι τουρκικές παραβιάσεις και παρενοχλήσεις, θα αποχωρήσει από τις συνομιλίες, ήταν αποκαλυπτικές τόσο για το σκεπτικό, όσο και για το χειρισμό του θέματος και τον προβληματισμό που δημιουργείται.
Βέβαια οι λόγοι της προειδοποίησης του προέδρου ήταν προφανείς. Με αυτή τη δήλωση του επεδίωκε να διαμηνύσει προς διάφορες κατευθύνσεις και ενδεχόμενα σε κάποιους που είχαν δώσει και σχετικές υποσχέσεις, να πείσουν την Τουρκία να σεβαστεί τα χωρικά ύδατα της Δημοκρατίας και την κυπριακή ΑΟΖ και να πάψει τις παραβιάσεις. Διαφορετικά, όπως διερωτήθηκε και ο κ. Κασουλίδης πριν το κοινό ανακοινωθέν, τι διάλογος θα είναι αυτός όταν διεξάγεται υπό τη σκιά τουρκικών προκλήσεων και απειλών;
Ωστόσο, τέτοιου είδους προειδοποιήσεις πρέπει να είναι περισσότερο μελετημένες και προσεκτικότερα διατυπωμένες. Ο λόγος είναι ότι όταν μια σοβαρή κυβέρνηση προβαίνει σε τέτοιες διατυπώσεις, δεσμεύεται. Επίσης στην τεχνική των διαπραγματεύσεων η κάθε λέξη που λέγεται εμπεριέχει μηνύματα, νόημα και σημασία. Αν η πλευρά που τις εκφράζει δεν τις υλοποιεί – ή δεν έχει τις ικανότητες να τις υλοποιήσεις – αποκαλύπτει τις αδυναμίες της και επηρεάζει αρνητικά και τη διαπραγματευτική της θέση.
Οι δηλώσεις του Κύπριου ΥΠΕΞ, φαίνεται να στόχευαν στην αποκατάσταση του κύρους και της εγκυρότητας της ανωτέρω προειδοποίησης, η οποία παρά τις τουρκικές παραβιάσεις δεν τύγχανε εφαρμογής, προκαλώντας εσωτερική κριτική. Ο κ. Κασουλίδης επιχείρησε να επιτύχει αυτό διευρύνοντας την έννοια και το περιεχόμενο της, καθώς και τις συνθήκες υπό τις οποίες ο πρόεδρος θα υλοποιούσε την προειδοποίηση του. Υπέδειξε ότι αυτή θα εφαρμοστεί μόνο «εάν χρειαστεί» και ότι αυτό μόνο ο πρόεδρος το γνωρίζει, ο οποίος θα ενεργήσει ανάλογα με το ποιοι παράγοντες συντρέχουν τη δεδομένη περίοδο στη διάρκεια των παραβιάσεων.
Οι δηλώσεις του κ. Κασουλίδη ήταν βασικά μια αναδίπλωση από την τολμηρή τοποθέτηση ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά θα έφευγε από τις συνομιλίες αν συνέχιζαν οι τουρκικές παραβιάσεις. Από την άλλη όμως δημιουργούνται ορισμένα ερωτηματικά που χρειάζονται απαντήσεις, όπως για παράδειγμα, γιατί η αντίδραση των κυπριακών αρχών να αφορά μόνο τις θαλάσσιες παραβιάσεις και κυρίως στην ΑΟΖ, ενώ πληθώρα παραβιάσεων και παρενοχλήσεων από τις τουρκικές δυνάμεις σημειώνονται και στον αέρα αλλά και στη ξηρά; Αυτές δεν λαμβάνονται υπόψη έστω και αν παραβιάζουν την κυπριακή κυριαρχία και ανεξαρτησία; Επίσης η επισήμανση ότι ο πρόεδρος θα κρίνει ποιοι παράγοντες παραβιάσεως συντρέχουν για να υλοποιήσει την προειδοποίηση του, πιθανόν να αφήνει το λανθασμένο μήνυμα ότι όλες οι άλλες τουρκικές προκλήσεις – εκτός από αυτές που έχει υπόψη του ο πρόεδρος και τις οποίες μόνο ο ίδιος γνωρίζει – είναι ανεκτές και «επιτρεπτές»!
Μια χώρα με ικανότητες να στηρίζει και εφαρμόζει τις προειδοποιήσεις της, για να αποτρέψει μια ανεπιθύμητη εχθρική ενέργεια, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει αποτελεσματικά με γενικές και ασαφείς τοποθετήσεις, ούτε με το ό,τι μόνο ο πρόεδρος γνωρίζει πότε θα δράσει. Αντίθετα πρέπει να είναι σαφής στα μηνύματά της, καθώς και για το ποιες ακριβώς ενέργειες της άλλης πλευράς επιθυμεί να αποτρέψει και υπό ποιες συνθήκες θα ενεργοποιήσει τις προειδοποιήσεις της. Ειδάλλως δεν έχει νόημα να γνωρίζει αυτό μόνο ο πρόεδρος και ο αντίπαλος να μην έχει γνώση για τι ακριβώς τον προειδοποιεί να μην παραβιάσει.
Βέβαια, η Τουρκία γνωρίζοντας τους συσχετισμούς δυνάμεων και την αδυναμία ή απροθυμία των τρίτων να την εμποδίσουν, θα συνεχίσει την τακτική των παραβιάσεων και των εκβιασμών της για εξυπηρέτηση των σκοπών της. Συνεπώς, επειδή το θέμα θα συνεχίσει να αποτελεί αντικείμενο δημόσιας συζήτησης ανάμεσα στην ελληνοκυπριακή πλευρά, που πιθανόν να αποδυναμώνει και τη διαπραγματευτική τακτική του εκπροσώπου της στο Κυπριακό, ίσως να ήταν καλό να συζητηθεί σε επίπεδο Εθνικού Συμβουλίου και να δοθούν οι ανάλογες απαντήσεις. – www.strategy-cy.com
*Τέως Βουλευτή,
Ειδικού σε Θέματα Άμυνας και Στρατηγικής
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
