Πολλές και ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για το ζήτημα των αρμάτων M-1A1 Abrams αποκαλύπτει το περιοδικό Ελληνική Άμυνα & Τεχνολογία στο τρέχον τεύχος του, όπου μεταξύ άλλων γίνεται και αναλυτική αναφορά στο περιεχόμενο της σχετικής επιστολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος (LoR) που απέστειλε το ΓΕΣ προς την αμερικανική πλευρά. Συγκεκριμένα στο υλικό που ζητείται να παραχωρηθεί στη χώρα μας συγκαταλέγονται:
-90 άρματα μάχης M-1A1 Abrams, ως δωρεάν υλικό
-10 άρματα περισυλλογής M-88A1 που θα αναβαθμιστούν σε Μ-88Α2 Hercules, ως δωρεάν υλικό ή έναντι χαμηλού τιμήματος
-10 βυτιοφόρων οχημάτων και 10 οχημάτων μεταφοράς πυρομαχικών, ως δωρεάν υλικό ή έναντι χαμηλού τιμήματος
-2 πολυβόλα Μ-240, 1 πολυβόλο Μ-2ΗΒ και 4 κάσκες αρματιστού νέου τύπου ανά άρμα (όλα νέας κατασκευής) και εκτοξευτές καπνογόνων Μ-250
-3.960 βλήματα κινητικής ενέργειας (APFSDS) KEW-A2 των 120mm
-1.260 βλήματα χημικής ενέργειας (HEAT-MP-T) M-830 των 120mm
-1.260 βλήματα χημικής ενέργειας (HEAT-MP-T) M-830A1 των 120mm
-2.520 εκπαιδευτικά βλήματα (TPDS-T) M-865 των 120mm
-7.600 καπνογόνες βομβίδες Μ-82 των 66mm
-Δίχτυα παραλλαγής νέας γενιάς για το κάθε άρμα
-Ανταλλακτικά και υποστήριξη 2 ετών
-5 συλλογές εργαλείων συντήρησης/υποστήριξης 2ου κλιμακίου
-2 συλλογές εργαλείων συντήρησης/υποστήριξης 3ου κλιμακίου
-1 εξομοιωτής βολής ουλαμού
-1 εξομοιωτής οδήγησης δύο καμπίνων
-Μελέτη αναβάθμισης των υπαρχόντων γεφυροφόρων M-48/60 σε κλάσης 60 για την υποστήριξη των νέων αρμάτων.
-Υποβολή των αρμάτων M-1A1 στα προγράμματα γενικής ανακατασκευής (AIM) και εκσυγχρονισμού (SA) προ της παραδόσεώς τους.
Ποια άρματα και σε τι κατάσταση
Από τα προς παραχώρηση άρματα τα 50 προέρχονται από τα «ενεργά αποθέματα μακράς διάρκειας» του Αμερικανικού Στρατού και τα υπόλοιπα 40 από τα αποθηκευμένα στις εγκαταστάσεις του τελευταίου στη Καλιφόρνια. Τα πρώτα πιθανότατα βρίσκονται ήδη στο επίπεδο M-1A1AIM ή ακόμη και M-1A1SA, βάσει σχετικών προγραμμάτων εκσυγχρονισμού που διενεργεί ο Αμερικανικός Στρατός ακόμη και στα αποθηκευμένα άρματα του τύπου, ώστε να μην απαξιώνονται και επιπλέον κυρίως για να διατηρούνται οι γραμμές υποστήριξής τους ενεργές. Θα πρέπει επίσης να διευκρινιστεί ότι το υλικό του Αμερικανικού Στρατού που υπάγεται στα «ενεργά αποθέματά» του, είναι προστατευμένο και συντηρείται/ελέγχεται τακτικά (με ότι θετικό συνεπάγεται αυτό για την κατάστασή του), αντίθετα με ότι ισχύει με το υλικό που βρίσκεται αποθηκευμένο στους διάφορους υπαίθριους χώρους απόθεσης στις ΗΠΑ. Αυτό συμβαίνει καθώς τα μέσα που βρίσκονται υπό καθεστώς «ενεργών αποθεμάτων μακράς διαρκείας» προορίζονται για να καλύψουν ανά πάσα στιγμή τυχόν ανάγκες αναπλήρωσης απωλειών μάχης ή/και ενίσχυσης ενεργών Μονάδων.
Στο σημείο αυτό όμως, αξίζει να αναφέρουμε εν τάχει τι περιλαμβάνουν οι εν λόγω εργασίες ανακατασκευής (AIM) και εκσυγχρονισμού (SA):
-Πλήρης ανακαίνιση και εργοστασιακή αξιοποίηση με αντικατάσταση φθαρμένων απαρτιών από νέα και μηδενισμό των ωρών λειτουργίας.
-Αντικατάσταση του νυχτερινού σκοπευτικού του πυροβολητή με νέο β’ γενιάς
-Εγκατάσταση εξωτερικής APU ισχύος 3kW
-Εγκατάσταση τηλεμέτρου λέιζερ ασφαλούς για την όραση
-Εγκατάσταση προηγμένης θωράκισης στο εμπρόσθιο μέρος του πύργου (χωρίς DU)
-Πρόγραμμα βελτίωσης του κινητήρα σε συνδυασμό με την τοποθέτηση ψηφιακής μονάδας ελέγχου των ηλεκτρονικών του στη θέση της αναλογικής
-Εγκατάσταση νέου μηχανισμού ασφάλισης θυρίδας οδηγού
-Εγκατάσταση βελτιωμένης πλευρικής θωράκισης
-Αντικατάσταση του αναλογικού συστήματος ενδοεπικοινωνίας με ψηφιακό
-Τοποθέτηση συστήματος κατανομής ηλεκτρικής ισχύος
-Τοποθέτηση νέου εξωτερικού ρευματολήπτη τύπου ΝΑΤΟ
-Τοποθέτηση εξωτερικού τηλεφώνου πεζικού
-Τοποθέτηση θερμικού περισκοπίου οδηγού τύπου AN/NAS-5
-Εγκατάσταση συστήματος GPS τύπου PLGR96
-Ενσωμάτωση συστήματος διάγνωσης βλαβών
-Αντικατάσταση των υφιστάμενων πλακετών ηλεκτρονικών με νέες ψηφιακές
Τέλος, ειδικά για τα προς παραχώρηση στην Ελλάδα ζητείται:
-Βαφή με ελληνικά χρώματα παραλλαγής
-Εγκατάσταση σταθμών ασυρμάτων VRC-9200 και DRC-9200
-Μετάφραση ενδείξεων και σημάνσεων στα ελληνικά
-Αντικατάσταση του Halon με άζωτο στο σύστημα πυρόσβεσης.
Η προηγούμενες διαδικασίες και το περιεχόμενό τους
Το περιεχόμενο της τωρινής LoR έχει αρκετές και σημαντικές διαφορές σε σχέση με αυτό εκείνης του 2011. Υπενθυμίζεται πως στις αρχές του 2010 εκφράστηκε για πρώτη φορά ημιεπίσημα από το ΓΕΣ το ενδιαφέρον για μεταχειρισμένο υλικό από τα Αμερικανικά αποθέματα. Τον Μάιο του ίδιου έτους εστάλη σχετική διερευνητική επιστολή μέσω του Γραφείου Αμυντικής Συνεργασίας (ODC) των ΗΠΑ στην Ελλάδα ενώ τον Σεπτέμβριο, μετά από τη αρχικά θετική ανταπόκριση των Αμερικανών, υπεβλήθη από το ΓΕΣ LoR για σημαντικές ποσότητες τεθωρακισμένων οχημάτων και παρελκομένων, συμπεριλαμβανομένων και 400 Μ-1Α1 Abrams για δωρεάν παραχώρηση ως Πλεονάζον Αμυντικό Υλικό (EDA). Οι ΗΠΑ πρότειναν αποκλειστικά για τα M-1A1 να δοθούν ως Δωρεάν Βοήθεια (Grant Aid), ανεξάρτητα από το υπόλοιπο υλικό (οχήματα της «οικογένειας» Μ-113 κλπ.), σε σχετική θετική απαντητική επιτολή που απέστειλαν 5 μήνες αργότερα. Έτσι το ΓΕΣ συγκρότησε επιτροπή επιθεώρησης η οποία ταξίδεψε στις ΗΠΑ για να επιλέξει τα καταλληλότερα από μια “δεξαμενή” περί των 1.000 αρμάτων που βρίσκονταν σε αποθήκευση στο Sierra Army Depot, στην έρημο της Νεβάδα. Η επιτροπή αυτή ταξίδεψε στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2011 και απεφάνθη ότι 500 από τα άρματα αυτά ήταν σε γενικά καλή κατάσταση, εκ των οποίων τα 50 ήταν πλήρως ανακατασκευασμένα και άμεσα αξιοποιήσιμα, ενώ άλλα 43 απαιτούσαν σχετικά λίγες εργασίες (πιθανότατα τα 93 αυτά άρματα είναι και αυτά που «απασχολούν» την τωρινή LoR, όντας και αυτά που βρίσκονται στην καλύτερη κατάσταση και άρα είναι τα πιο άμεσα αξιοποιήσιμα). Τα υπόλοιπα 400 περίπου απαιτούσαν μεγαλύτερης έκτασης εργασίες αποκατάστασης και κατά συνέπεια το σχετικό κόστος ανέβαινε αρκετά. Το ΓΕΣ βάσει των προτάσεων των ΗΠΑ υπόθεσης για ξεχωριστή εξέταση του θέματος των Abrams, υπέβαλε σχετική LoR τον Ιούνιο του 2011. Στην επιστολή αυτή περιλαμβάνοντο και αιτήματα για παροχή μεγάλων αριθμών συνοδευτικών οχημάτων, περιφερειακού υλικού αλλά και πυρομαχικών των 120mm. Ακολούθησε η σχετική Επιστολή Προσφοράς και Αποδοχής (LοA) από τις ΗΠΑ, με την οποία προσφέρονταν δωρεάν τα εξής αιτούμενα:
-400 άρματα μάχης Μ-1Α1 Abrams με πυροβόλο των 120mm
-20 άρματα μάχης Μ-1 Abrams με πυροβόλο των 105mm (είχαν ζητηθεί από το ΓΕΣ για να χρησιμοποιηθούν ως εκπαιδευτικά)
-40 άρματα περισυλλογής Μ-88Α2 Hercules (πιθανότατα Μ-88Α1 που θα αναβαθμίζονταν σε αυτό το επίπεδο)
-Οχήματα μεταφοράς καυσίμων Oshkosh M-978A1 των 2.500gal
-120 (2/104/14) ρυμουλκούμενα μονού άξονα Μ-105Α1/Α2/Α3 των 1 1/2ton
-360 σταθμοί ασυρμάτου (Σ/Α) AN/VRC-87E SINCGARS
-100 Σ/Α AN/VRC-89E SINCGARS
-8.179 βλήματα AP-DS-T M735 (C521) των 105mm
-1.183 βλήματα AP-DS-T M392 (C505) των 105mm
-2.224 βλήματα CTG C519 των 105mm
-4.250 φυσίγγια CTG M182 (A366) των 14,5mm
-3.851 φυσίγγια CTG Μ181 (Α365) των 14,5mm
-10.000 φυσίγγια CTG M183 (A367) των 14,5mm
-Περιφερειακού υλικό (δίκτυα παραλλαγής, εργαλεία), υλικά συντήρησης και επισκευών, εκπαιδευτικά βοηθήματα (εξομοιωτές, συσκευές υποδιαμετρήματος για τα κύρια πυροβόλα), τεχνικά εγχειρίδια και βιβλιογραφία.
Σημειώνεται πως το σύνολο των οχημάτων (άρματα μάχης, άρματα περισυλλογής, βυτιοφόρα) παραχωρούντο σε κατάσταση “as is-where is”. Επίσης τα παραχωρούμενα πυρομαχικά προορίζοντο αποκλειστικά για κάλυψη αναγκών εκπαίδευσης (τα μεν των 105mm για τα εκπαιδευτικά M-1 Abrams, τα δε των 14,5mm για τις συσκευές υποδιαμετρήματος).
Συγκρίσεις –Συμπεράσματα
Όπως τονίσαμε και πιο πάνω οι διαφορές ανάμεσα στα δύο ελληνικά αιτήματα είναι πολλές και σημαντικές, πέραν φυσικά του αριθμού των ζητούμενων αρμάτων.
Πρώτη σημαντική διαφοροποίηση είναι ότι πλέον ζητούνται άρματα που θα εξαρχής θα είναι πλήρως ανακατασκευασμένα και εκσυγχρονισμένα ενώ παλαιότερα τα 400 προς παραχώρηση άρματα θα παραλαμβάνονταν σε κατάσταση “as is-where is” και η αποκατάσταση/εργοστασιακή αξιοποίησή τους θα γινόταν σταδιακά και σε δεύτερο χρόνο στη χώρα μας, με την εμπλοκή των Εργοστασίων Βάσης του Ε.Σ. και, πιθανότατα, της ΕΛΒΟ, πάντοτε όμως με αμερικανική συνδρομή (στον τομέα της παροχής τεχνογνωσίας και ανταλλακτικών/υλικών). Επίσης, δεν προβλεπόταν τότε καμία μέριμνα εκσυγχρονισμού τους, σε πρώτη φάση τουλάχιστον. Τώρα όμως βλέπουμε ότι οι σχετικές προβλέψεις είναι σαφείς και συγκεκριμενοποιημένες κάτι που προφανώς έχει να κάνει αφενός με την απαίτηση του Ε.Σ. για άμεσα και πλήρως αξιοποιήσιμο υλικό και αφετέρου με τα προαπαιτούμενα που κατά πάσα πιθανότητα έχει θέσει η αμερικανική πλευρά ώστε να διασφαλίσει ότι θα έχει κάποια κέρδη από την όλη υπόθεση μετά και από τη μείωση του αριθμού των ζητούμενων αρμάτων. Να υπενθυμίσουμε ότι αντίστοιχες προβλέψεις για εκτέλεση εργασιών ανακατασκευής/εκσυγχρονισμού στις ΗΠΑ περιλήφθηκαν σε όλα τα αντίστοιχα πρόσφατα προγράμματα χωρών που απέκτησαν (Αυστραλία, Ιράκ) ή ενδιαφέρονται να αποκτήσουν (Μαρόκο) άρματα M-1A1 Abrams από τα αμερικανικά αποθέματα.
Δεύτερη σημαντική διαφοροποίηση είναι πως στις LoR/LoA του 2011 δεν περιέχονταν αναφορά για ούτε ένα βλήμα μάχης των 120mm, παρά μόνο ποσότητες εκπαιδευτικών πυρομαχικών όπως είδαμε (η παραχώρηση 3.029 βλημάτων M-830 από τα αμερικανικά αποθέματα απετέλεσε ανεξάρτητο πρόγραμμα και ούτως ή άλλως αυτά προορίζονταν εξαρχής για τον εφοδιασμό των Leopard-2A4/HEL). Εγκαίρως και επανειλημμένα έχουμε εκφράσει την θέση ότι το ζήτημα των πυρομαχικών είναι το κύριο «αγκάθι» στην υλοποίηση του οποιουδήποτε προγράμματος προμήθειας των αρμάτων M-1A1 Abrams (αλλά και οποιονδήποτε άλλων) καθώς εάν δεν εξασφαλίζονταν παράλληλα επαρκείς ποσότητες βλημάτων των 120mm για τον εφοδιασμό τους, αυτά θα δημιουργούσαν πολλά περισσότερα προβλήματα απ’ ότι θα έλυναν, σε μια επανάληψη (και μάλιστα σε μεγαλύτερη κλίμακα) της απαράδεκτης κατάστασης που ίσχυε μέχρι πρόσφατα για τα Leopard-2A4/HEL. Αντιθέτως, στην πρόσφατη LoR βλέπουμε πως περιλαμβάνεται και η πρόσκτηση κανονικών πυρομαχικών μάχης των 120mm, έστω και σε σχετικά περιορισμένους αριθμούς για την δημιουργία ενός βασικού φόρτου.
Ο σχεδιασμός του Ε.Σ.
Αρχικά η εκδήλωση ενδιαφέροντος του Ε.Σ. για 400 μεταχειρισμένα Abrams συσχετιζόταν άμεσα με την ανάγκη αντικατάστασης αρμάτων Leopard-1A5 από Μονάδες της ηπειρωτικής χώρας, τα οποία με τη σειρά του θα αντικαθιστούσαν σε Μονάδες της ΑΣΔΕΝ παρόμοιο αριθμό Μ-48Α5 MOLF που θα αποσύρονταν. Με την μη τελεσφόρηση του αρχικού αυτού σχεδιασμού ο Ε.Σ. στράφηκε πιο πρόσφατα στο ενδεχόμενο αποδοχής ενός μικρότερου αριθμού αρμάτων του τύπου, για την κάλυψη πιο συγκεκριμένων αναγκών. Ειδικότερα το ενδιαφέρον περιορίστηκε σε 90-170 άρματα σε πρώτη φάση, τα οποία και θα ήταν αυτά που βρίσκονται στη καλύτερη κατάσταση και δεν θα απαιτούσαν εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης.
Ο αριθμός 90 καλύπτει τον εφοδιασμό δύο ΕΜΑ (2×41=82, συν 8 εκπαιδευτικά), ενώ τα 170 επαρκούν για να εξοπλίσουν τέσσερις ΕΜΑ (4×41=164, συν 6 εκπαιδευτικά) όπως ακριβώς συμβαίνει με τα Leopard-2HEL. Με σχετική ασφάλεια μπορούμε να πούμε ότι στη πρώτη περίπτωση τα άρματα αυτά θα εξόπλιζαν την 24η ΤΘΤ η οποία τελικώς στα πλαίσια της αναδιοργάνωσης υπήχθη στην 20η ΤΘΜ και όχι στην ΙΙ Μ/Κ ΜΠ, όπως ελέγετο αρχικά. Έτσι το σύνολο των ΤΘΤ του Ε.Σ. θα διέθεταν άρματα γ’ γενιάς εφοδιασμένα με πυροβόλο των 120mm. Στη δεύτερη περίπτωση με τα επιπλέον άρματα θα εφοδιάζονταν και οι ΕΜΑ των δύο Μ/Κ ΤΑΞΠΖ (33η και 34η) που απαρτίζουν την ΙΙ Μ/Κ ΜΠ αποτελώντας τον «βαρύ βραχίονα» των στρατηγικών εφεδρειών της 1ης Στρατιάς.
Με την τωρινή LoR για 90 άρματα βλέπουμε προφανώς εν δυνάμει κάλυψη του πρώτου ενδεχομένου, αφήνοντας την κάλυψη του δεύτερου σε τυχόν νέο σχεδόν ισόποσο πακέτο παραχώρησης επιπλέον αρμάτων του τύπου μελλοντικά, αναλόγως και με τον ρυθμό αποδέσμευσης από τον Αμερικανικό Στρατό πρόσθετων αρμάτων που να βρίσκονται σε καλή κατάσταση και όχι σε μακροχρόνια απόθεση για τους λόγους που προαναφέραμε.
Επίλογος
Το περιεχόμενο της πρόσφατης LoR, σύμφωνα πάντα με τα αναφερόμενα στο δημοσίευμα του περιοδικού Ελληνική Άμυνα και Τεχνολογία, δημιουργεί νέα δεδομένα, με κυριότερο αυτό του κόστους για την εκτέλεση των προαναφερθέντων εργασιών ανακατασκευής/εκσυγχρονισμού και της προμήθειας περιφερειακών υλικών. Αν το κόστος αυτό κριθεί απαγορευτικό ο Ε.Σ. θα πρέπει να αναζητήσει λύσεις περιορισμού του, αναλόγως και του βαθμού ελαστικότητας των αμερικανικών προϋποθέσεων που τίθενται. Για παράδειγμα θα μπορούσε να τεθεί στη αμερικανική πλευρά το ενδεχόμενο ορισμένα απάρτια του «πακέτου» να προέλθουν από τα υπάρχοντα αποθέματα του Ε.Σ. (συζηγή και Α/Α πολυβόλα, καπνογόνα και εκτοξευτές, υλικά αρματιστού, άρματα περισυλλογής Μ-88Α1 κλπ.) αντί της απόκτησης νέων αλλά και η επιλεκτική εφαρμογή του προγράμματος εκσυγχρονισμού SA (π.χ. μη τοποθέτηση πρόσθετης θωράκισης).
Σε κάθε περίπτωση στο όλο θέμα επιφυλασσόμαστε να επανέλθουμε όταν θα έχουμε σαφή στοιχεία για το περιεχόμενο της απαντητικής LoA που αναμένεται να αποστείλει η αμερικανική πλευρά. Μόνο τότε θα έχουμε αξιόπιστα δεδομένα όσον αφορά τις διάφορες παραμέτρους του ελληνικού αιτήματος και κυρίως του κόστους και του τρόπου κάλυψής τους για να προβούμε σε σχετικές εκτιμήσεις για το αν και κατά πόσον υπάρχουν ελπίδες υλοποίησής τους. Μέχρι τότε το μόνο δεδομένο είναι η πρόσφατη δήλωση του Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγου Χρ. Μανωλά προς διαπιστευμένους δημοσιογράφους ότι «οι σχετικές διαδικασίες βρίσκονται σε εξέλιξη» και ότι «το πρόγραμμα δεν αντιμετωπίζεται ως πολύ υψηλής προτεραιότητας, καθώς τα μέσα που έχουμε ήδη είναι αρκετά». Ως προς το τελευταίο, θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι η στάση αυτή δεν θα πρέπει απαραιτήτως να αντιμετωπίζεται ως ασυνέπεια/ασυνέχεια της ελληνικής στρατιωτικής ηγεσίας αλλά περισσότερο ως προσαρμογή προτεραιοτήτων και αιτημάτων στα δεδομένα των συνεχώς μειούμενων προϋπολογισμών για τις Ένοπλες Δυνάμεις, που σήμερα (και για το εγγύς μέλλον) είναι σίγουρα διαφορετικά απ’ ότι ήταν ακόμη και το 2010… – Πηγή: e-amyna.com
Κάντε Like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθείστε μας στο Twitter
